Nýi tíminn - 02.11.1961, Blaðsíða 9

4) — ÓSKASTUND
Laugardagur 28. október 1961 — 7. árgangur — 35. tölubla*
Sagan um Sirkus-Pétur
Eftir ELSE FISHER-BERGMAN
Sirkusstjórinn raknaði
fyrstur úr rotinu og leit
í kringum s'g. — Hvað
hefur komið fyr r?, sagði
hann. allir áhorfendurnir
eru farnir heim. Þá kom
hann auga á öll hin,
sem líka voru að rakna
við og spurði órólegur:
— Hvernig l.ður ykkur?
— Ekki sérlega vel,
sagði Palli Jóns.
— Mér líður illa, sagði
fíllinn.
Á'
— Mér l.ka, sagði fló-
in.
— Mér Hður alveg
hroðalega, sagði Ijónið.
— Hvar er Milla?
spurði Pétur. — Já. hvar
er hún Milla? spurðu öll
hin einum rómi. — Hún
er horfin, sagði Pétur og í
grét hástöfum..
— Það er áreiðanlega
galdrakarl sem hefur
rænt henni, sagði Sirkus-
stjórinn, engum öðrum
dytti í hug að gera svona
ljótt. Við verðum að
bjarga henni, bætti hann
við.
— Já, bjargaðu Millu,
góði s.rkusstjóri, sagði
Pétur.
>— Ég hef engan tíma
til þess, svaraði sirkus-
stjórinn, ég verð að vera
héma til þess að gæta
dýranna. Palli Jóns getur
farið að leita að Millu,
hann er svo gáfaður og
hugrakkur.
— Nei, það þori ég
ekki, sagði Palli Jóns og
skalf af hræðslu. Þá
þurrkaði Pétur af sér tár-
in og sagði: — Ég skal
fara að leita að henni
Millu, þó ég þurfi að
fara alla leið á heims-
enda eða jafnvel upp til
stjarnanna.
Pétur var búinn að
steingleyma því að hann
var sorgmæddur og
fe;minn, dálítið heimsk-
ur og óttalega hræddur.
Hann hugsaði bara um
það hvað aumingja Milla
litla átti bágt að hafa
lent í klónum á vonda,
ljóta galdrakarlinum.
Svo lagði Sirkus-Pétur
af stað út í heiminn, al-
hans stóðu fyrir utan
s'rkustjaldið og horfðu
á eftir honum.
(Framhald.)
BRÉFASKIPTI
Birna Gunnlaugsdóttir,
Borgarhóli,
Svalbarðseyrj,
S-Þingeyjarsýslu,
óskar eftir að skrifast á
við drengi eða stúlkur á
aldrinum 13—15 ára.
RITSTJÓRI: UNNUR EIRÍKSDÓTTIR — ÚTGEFANDI: Þ.IÓÐVTLJINN
I
HAFIÐ ÞIÐ LESIÐ ÞETTA? •
Umhverfis eldinn lágu
nokkrir menn og sváfu,
allir svo nærri, að þe'r
misstu ekki af birtunni.
Þeir voru naktir. AUir
voru þeir karlmenn.
Kylfu hafði hver maður
í hendi eða svo nærr
sér, að seilast mátti til
hennar í svefni. Fléttað-
ar körfur með alls kyns
forða, ávöxtum og rót-
um, lágu í grasinu krins-
um eldinn, sem vafði
mennina bjarma sínum.
• • •
ar laginn á að mata eld- •
inn jafnt, hann vissi, •
hve miklum v ði hann •
hafði safnað og hve löng
nóttin var. Hann gætti
eldsins, án þess að þurfa
að gefa honum mikinn
gaum. en sat einn og
alvarlegur og beindi öll-
um skynfærum sínum að
ólmu skógarmyrkrinu.
í vinstri hend.i hé't
Framhald á 2. síðu.
munutn
við birta kafla úr bók-
um, gömlum eða nýi-
um, undir þessu heiti,
fyrir þau ykkar sem
áhuga hafa á góðum
bókum. — Fyrst varð
fyrir val’nu JÖKULL-
INN, eftir Johannes V.
Jensen. Hún fjallar um
frummanninn og fyrstu
viðleitni hans til að
gera sér bústað, fatn-
að og áhöld.
VERÐLAUNAÞRAUT
Aðeins einn mannanna
vakt'. Hann sat nálega
hræringarlaus hjá eldin-
um, en augu hans voru á
einlægu iði, þefta var
stór piltur og limamik-
ill, óven.ju sterklega vax-
inn, þótt hann væri ekki
fullharðnaður. V ð hiið
hans var mikil hrúga af
greinum og smáhrísi, sem
hann bar öðru hvoru á
bálið. Ef eldurinn dvín-
aði, þótt ekki væri nema
svo, að yztu mennirnir í
hópnum lægju fyrir ut-
an Ijósrönd na, fóru þeir
að láta illa í svefni, en
það kom ekki oft fyrir,
því að p'lturinn var eink-
ÍS 4
iz 7 1 9
8 io
2 3
Hér er reikningsþraut,
sem ég hugsa að þ.ð haf-
ið áreiðanlega gaman af-
að glima við.
Þið sjáið að í þessum
ramma, sem er skipt nið-
ur í reiti, er pláss fyrir
tölurnar 1—16. Flestar
tölurnar eru þegar
komnar á sinn stað. en
þó vantar 1, 6 5, ll ctj
13. Nú skul ð þið bæta
þeim í auðu reitina, en
það er þó ekki sama
hvar þið látið þær. Það
á að raða þeim þannig
að hvort sem lagt er
saman lárétt aða lóðrétt,
eða hornanna á milli,
verði útkoman h'n sama.
Sendið okkur ráðning-
ar fyrir 1. nóvember.
Svo verður dregið úr
réttu ráðningunum og
þrjú ykkar, sem hafa
heppnlna með sér, fá
skemmtilegar bækur 5
verðlaun.
HÓLMFRÍÐUR BJARNAÐÓTTIR OS
JÓN EIRÍKSSONi NéðrLSverflngssföSúm
Afmœliskveöja
Föstudaginn 13. október s.l.
varð húsfreyjan Hólmfríður
Bjarnadóttir á Neðri-Svertings-
stöðum í Miðfirði sjötug að aldri
en 21. júní 1960 varð bóndi
hennar Jón Eiríksson 75 ára.
Jón er af gömlum og grónum
bændaættum í Húnaþingi, einn
hinna mörgu og víða kunnu
Sveðjustaðasystkyna. Hólmfríð-
ur er Árnesingur að ætt, ein
af hinum mörgu Túnssystkin-
t'.m, sem flest staðfestust í þeim
byggðarlögum og hafa reynzt
hið trúasta fólk.
Hólmfríður kom ung að aldri
norður í Húnaþing og giftist
nokkru síðar Jóni Eiríkssyni.
Hófu þau búskap að Neðri-
Svertingsstöðu.m og bjuggu þar
fyrstu árin sem leiguliðar, en
fluttu síðar að Sveðjustöðum í
sömu sveit. 1925 keyptu þau
Neðri-Svertingsstaði og fluttu
þangað á ný og hafa búið Þar
síðan eða hátt í fjóra áratugi
og skilað þar meginhluta hins
rnik.ia og fafsæla ævistarfs síns.
Þau hjón, Jón og Hólmfríður
eignu.ðust 12 bör,Pí--æitt dó ungt.
en öll hin erú"’'nú fyrir löngu
uppkomin, öll hið farsælasta og
ágætasta fólk.
Uppeldi svo mikils barnahóps
er útaf fyrir sig mikið afrek þó
ekki sé tekið tillit til þeirra
kröppu kiara, sem alþýða lands-
ins bjó almennt við á því tíma-
bili, sem uppeldisstarfið hvíldi
einna þyngst á þessum hjónum.
En þau voru samhent, einbeitt
í baráttu sinni og aíkastamann-
eskjur í starfi svo af bar. Auk
þess voru þau hugsjónafólk í
starfi sínu. Börnin skyldu verða
frjálst og heilbrigt athafnafólk,
laus við öll merki krappra
uppeldiskjara, og búskapurinn
skyldi verða færður í átt til
aukins ræktunarbúskapar eins
og kraftar frekast leyfðu. Jón
var búfræðingur frá Hvanneyri
frá fyrstu skólastjóraárum Hall-
dórs Vilhjálmssonar. Halldór
var þá harður maður og rösk-
ur og - ætlaði landbúnaðinum
mikinn hlut í íslenzku þjóðlífi.
Hinn ungi maður hréifst opn-
um huga af þessum hugsjóna-
lega framfaravilja I-Ialldórs
skólastjóra, hafði enda á
nokkru að byggja, því faðir
hans, Eiríkur Jónsson síðast
bóndi á Sveðjustöðum, var á
sínum tíma góður ræktunar-
maður eftir því sem þá gerð-
ist.
Þegar 'þau hjón hófu búskap
á Neðri-Svertingsstöðum h.ið
seinna sinn 1925, var þar sæmi-
legt tveggja kúa tún, en með
ötulu starfi sínu, þar sem nótt
"yar j^í'nan legðr.við nýtan dag
toksif^þ'eim vel 'að tvöfalda. tún-
ið að stærð og toðufallF" og
au.k þess að byggja nýtl íbúð-
arhús. Þegar hér var komið,
hófst hin mikla vélvæðing
land.búnaðarins. Svo sem nærri
má geta stóð ekki á Jóni bónda
að taka hana í þjónu.stu sína.
Stórir mýraílákar voru ræstir
fram og ræktaðir á skömmum
tíma. Nú er þar komið 10—12
hundruð hesta tún og möguleik-
ar fyrir 4—5 sinnum meiri bú-
rekstri en var á íyrstu árum
Jóns Eiríkssonar.
Fram hjá bæ á Neðri-Svert-
ingsstöðum rennur smáá. Hvers-
dagslega er hún til engra erf-
iðleika en fegrai'^ aðeins um-
hverfið. En á stundum getur
hún orðið mjög erfiður farar-
tálmi. Sýsluvegur liggur þarum
bæ og bar því sýslunni að ráða
bót á þessu og byggja brú yfir
óna. En umbætu.r á sýsluvegum
landsins eru háðar mjkilli
tregðu ráðamanna og féleysi
sýslusjóða. Þrátt fyrir ýmiskon-
ar ádrátt sýsluvalda drógust
framkvæmdir úr hömlu. Loks
var þolinmæði Jóns bónda
þrotin. Hann hófst því handa
og fékk brúna byggða ó sinn
kostnað i bili gegn greiöslulof-
orði sýslusjóðs síðar. Þetta er
gott dæmi um lífsviðhorf og
vinnubrögð þeirra hjóna. — að
taka á sig okið frekár en að
láta hlutina ógerða. þó öðrum
að réttu lagi hefði, borið . að
gera það.
e Nú"efú' 'þéssi ágætu'llh,jóiT að
nálgast háan aldúr. Atháfha-
samt og mikið ævistarf er að
mestu að baki. Þau hófu starf
sitt þegar skóflan og hakinn og
jafnvel hlóðaeldhúsið var
drottnandi í lífi almennings hér
á landi. Nú er það vélvæðingin
og rafmagnið, sem hafa léyst
hið frumstæða líf af hólmi. Á
þessum miklu breytingatímum
hafa þau á.valjt vérið í fram-
sæknustu röð og ávallt tilbúin
að tileinlca sér hinar beztu nýj-
ungar í líi'i, hugsunarhætti og
staríi.
.Þau hafa alla tíð verið svarn-
ir andstæðingar hverskonar of-
ríkis og afturhalds. Þau hafa
skflið það manna bezt að hin-
ir nýju tímar krefjast æ á-
kveðna nýrra þjóðfélagshátta,
Þar sem ofríki hinna ríku er
þurrkað út en alþýða manna
ræður fullfrjáls málum sínum.
Jcn bcndi hefur verið hart-
nær blindur nú urn nokkurt
skeið. Þó fylgist hann enn svo
vel með í öll.um' félagsmálum
að margir þeir, sem sjónina
hafa, megá vara sig.
Þá er vel lifað þegar svo
hefur verið lifað sem hér hef-
ur verið lýst og hvergi ofsagt.
Það er von okkar og trú að
slík da:mi, sem hér hefur verið
lýst og sem fjölmörg hafa gerzt
með þjóð vorri á liðnum ára-
tugum, rnegi bera þann ávöxt,
sem nógu drjúgur reynist til
sigurs yfir þeim öflum uppgjaf-
ar og undirlægjuháttar, sem
hafa r.ú ríkisva.ld á Islandi
í höndum sér og nú ríður hús-
um hvers frjálsborins Islend-
ings.
Að lokum þakka ég þessum
ágætu hjónum fyrir allt og allt
og óska þess jafnframt að sól-
setursljóð .ckominnar ævi megi
hljóma íjulluro takti vdð liðið
athafnasamt og gæfuríkt líf.
Gamall vinur.
Fimmtudagur 2. nóvember 1961
&