Nýi tíminn - 09.11.1961, Qupperneq 1

Munið
HÁPPDRÆTTI
: ÞJÖÐVILJANS

Nyi timinn
Kaupið
NÝJA TÍMANN
Fimmtudaginn D. nómember 1961 — 5. tölublað.
GENGISLÆKKUNIN VAR FRAMKVÆMD
e®
AF ÞVIAÐ
Haldlausar afsakanir að orsök gengislækkun-
arinnar sé aflabrestur, verðfall útflutnings-
vara eða kauphækkanir.
Hvorki aflabrestur, veröfall á útflutningsvörum né
kauphækkanirnar á sl. sumri veröur fært fram meö
réttu sem afsökun hinnar ósvífnu gengislækkunar er
S.jálfstæðisflokkurinn og Alþýöuflokkurinn létu fram-
kvæma í ágústbyrjun.
Gengislækkunin var gerö vegna þess aö ríkisstjórnin
vissi aö „viöreisnin“ var komin í algjört strand. Ríkis-
stjórnin var komin í öngþveiti meö fjármál sín. Þess
vegna m. a. var gripiö til óyndisúrræöa gengislækkun-
arinnar.
Sjálf aöferöin var stjórnarskrárbrot. Engin nauðsyn,
hvaö þá ,,brýn nauösyn“ var að svipta Alþingi gengis-
skráningarvaldinu. Og nýir skattar voru lagðir á meö
bráöabirgðalögum, þvert ofan í ákvæði stjórnarskrár-
innar.
•fc Blcjikingar um aílalcysi
cg verðfall
Meginhluti hinnar ýtarlegu
ræðu Lúðvíks, er stóð hátt á
aðra klukkustund, ija!Iaði um
röksemdir Gylfa Þ. Gíslasonar
íyrir nau.ðsyn gengislækkunar-
innar á sl. sumri en þær hafði
ráöherrann talið stórfelldan afla-
bfest og verðlækkun á íslenzk-
um útflutningsaíurðum árið 1960
auk of mikilla kauphækkana.
Lúðvík tók hverja af þessum
rcksemdum ráðherrans lið fyrir
lið, og hrakti fullyrðingar Gylfa
með tölum, er fengnar voru
beint úr opinberum skýrslum og
skýrslum sölusamtaka útvegsins.
Sýndi Lúðvík fram á, að það
var ekki aflaleysi árið 1960 scm
gæti á nokkurn hátt réttlætt að
gripið var til gengislækkunar-
innar. Ileldur ekki verðfall ís-
lenzkra úíflutningsafurða. Vcrð-
fall það sem ráðherrann talaði
um var kcmið áður, og til þess
Framhald á 7. síðu.
Þetta voru nokkur atriði í efn-
ismikilli og' ýtarlegri ræðu sem
Lúðvík Jósepsson, formaður
þingflokks Alþýðubandalagsins,
flutti á Alþingi 6. nóv., er fram
fór 1. umræða í neðri deild um
breytinguna á Seðlabankálögun-
um, sem gerð var í sumar með
isskráningunni af Aiþingi og .fá
það SeöJ-ubankanum með bráða-
birgðalögum. Ríkisstjórnin hefur
ekki reynt að rökstyðja, að
„brýna nauðsyn“ hafi borið til
þeirrar breytingar.
Vegna þeirrar afstöðu taldi
Lúðvík ekki óeðlilegt að sú til-
bráðabirgðalögum, er bankanum I gáta hafi komið upp að ríkis-
var fengið vald það til gengis-
skráningar, er Alþingi hefur
haft.
Lúðvík hóf ræðu sína með því
að sýna íram á, að ríkisstjórnin
hafi framið stjórnarákrárbrot
stjórnin Iiafi viljað forðast að
láta alþingismenn greiða beint
atkv’æði um hina nýju gcngis-
skráningu, eins og þeir hefðu
orðið að gera, ef bráðabirgðalög-
in hefðu íjallað beint um sjálfa j
Skriðdraki í Berlín
með; því að taka valdið á geng- i gegnislækkunina.
Fyrir skömmu Iéí bandaríska herstjórnin í Berlín skriðdreka
sína taka sér stööu á Friedrichsstrasse og hótaði með því
valdbeitingu gcgn austurþýzkum landamæravörðum sem kröfðust framvísunar persónuskilríkja af
óeinkennisklæddum Bandaríkjamönnum í þjónustu herstjórnarinnar sem fara vildu inn í Austur-
Berlín. Kraföist bandaríska herstjórnin réttar fyrir sína menn að fara eftirlitslaust hvert seni
þeir vildu um borgina. Eftir að sovézkir skriðdrekar voru komnir andspænis þeim bandarísku lét
Blöð í USA felja skípun
U Thant boða „þríeykf1
bandaríska herstjórnin sig, en skipaði jafnframt lögreglu Vestur-Bcrlínar að krefjast að óeinkennis-
klæddir, sovézkir embættismenn og hermenn geri grein fyrir sér. Myndin sýnir skriðdreka á
götu í Vestur-Berlín.
Ætla Bandaríkjamenn að
reyna nevtrónusprengju?
Fullyrt að nú sé lokið undirbúningi að smíði sprengjunnar sem engu
lífi eirir, en lætur eftir öll mannvirki heil og óhögguð
WASHINGTON 1/11 — Bandaríkin búa sig nú undir
aö hefja tilraunir meö nevtrónusprengju. Þaö er New
York-blaðiö Daily Neios sem fullyröir þetta og frétt
blaðsins hefur veriö óbeint staöfest af Thomas Dodd
sem sæti á í utanríkismálanefnd bandarísku öldunga-
deildarinnar.
NEW YORK 4/11 — Það hef-
ur vakið áhyggjur í sendinefnd-
um vesturveldanna hjá SÞ að
ýms bandarísk blöð hafa túlkað
skipun Burmamannsins U Thant
í cmbætti aðalframkvæmdastjóra
samtakai>na og þá ákvörðun
hans að útnefna sér til ráðuneyt-
is Bandaríkjamanninn Ralph
Bunche og sovétmanninn Arkad-
éff á þann veg að með því sé
hann að koma á svonefndri „þrí-
eykis“-stjórn á samtökunum, í
samræmi við óskir Sovétríkj-
anna.
Fulltrúar vesturveldanna hjá
SÞ telja þó ekki ástæðu tj að
óttast slíkt og benda þeir á að
hann hafi sagzt myndu taka sér
fyrir ráðunauta ýmsa starfsmenn
samtakanna, og þá ekki einungis
átt við þá Bunche og Arkadéff.
enda þótt hann hafi nefnt þá
eina með nafni. Ráða hefði mátt
af orðum hans að hann myndi
veija sér fle'ri ráðgjafa, þegar
honum þætti ástæða og nauðsyn
til.
Allsherjarþingið staðfesti i dag
skipun U Thant í embætti aðal-
framkvæmdastjóra með atkvæð-
um ailra fuiltrúa og hafa full-
trúar ýmissa sendinefnda lýst
yfir ánægju sinni með að þessi
lausn hefur feng.'zt á deiiunni
um framkvæmdastjóraembættið.
Sovézki. fulltrúinn Sorin sagði
þannig að hann vonaðist til að
skipun U Than^ myndi binda
endi á þá hlutdrægni sem e n-
kennt hefði starf skrifstofu SÞ
hingað til.
Vilhjálmur
setti
heimsmet
Nýlega var haldið
innanfélagsmót hjá ÍR og
var þar m.a. keppt í há-
stökki án atrennu. Gerðist
þar sá sögulegi atburður, að
Vilhjálmur Einarsson setti
nýtt heimsmet í þessari
grein, stökk 1,75 en heims-
metið var áður 1,74. Vil-
hjálmur hefur áður verið
mjög nálægt því að ná met-
inu.
Dodd skýrði frá því að banda-
rískir visindamenn hefðu nú lok-
ið öllum tæknilegum undirbún-
ingi að smiði slíkrar sprengju
og þeir gætu nú hafizt handa
um að gera tiiraunir með hana.
Önnur blöð, m.a. Journal-
American, hafa skýrt frá þvi að
tilgangur Bandaríkjanna með að
hefja aftur tilraunir með kjarna-
vopn væri einmitt sá að reyna
nevtrónusprengjur, en ekki
venjuiegar úraníum- eða vetnis-
sprengjur.
Tortímingarmáttur nevtrénu-
sprengjunnar, ef smíðuð verður.
er frábrugðinn eyðileggingarafli
úraníum- og vptnisspiéngna áð
því leyti að hún mynai gereyða
með nevtrónugeislum öllu lífi á
svæði sem væri hálfur annar
kílómetri að þvermáli, en lát’a
öll mannvirki standa eftir óhögg-
uð. Nevtrónurnar geta farið í
gegnum eins metra þykkan
steinsteypumúr og evtt öliu lífi
á bak við hann, þótt hann hagg-
aðist ekki. Daily Ncws lýsir
sprengjunni þannig:
..Sprengjan getur drepið vél-
ritunarstúlkurnar við ritvél-
arnar sínar, vísindamennina
við rafheila sína, kaupsýslumenn
við skrifborð sín, en látið skjöl
þeirra og áhöld með öllu ó-
skemmd eða a.m.k. ekki verra
leikin en ef steini hefði verið
kastað gegnum rúðu“.
Bandarísk „gigatonn-
sprengja“
Hinn kunni bandaríski vís-
indamaður prófessor Ralph
Lapp, sagði á fundi með blaða-
mönnum að Bandaríkjamenn
væru nú að hugsa um að smíða
sprengju sem þeir kölluðu ..giga-
, tonn“-sprengju og hefði sprengi-
> magn á við eitt þúsund milijón
i lestir af TNT, en sá væri hæng-
: ur á að þeir ættu enn eng'n
! flúgskeyti né flugvélar sem gætu
i borið slíka sprengju.