Skólablaðið - 01.03.1951, Síða 17

- 17
Sveinn Kristinssons
Hvaöa réttindiog skyldur
eru því samíara ab verða
stúdent ?
(SKÓLARITGERD)
Höfuðréttindi stúdentsins eru þau að
fá aðgang að háskóla og bannig fcri á
að auka þelikingu. sína og menntaþroska
við œðstu menntastofnun þjóðar sinnar
og leggja grundvöll undir starf það,
sem hann hyggst takast á hendur í fram-
tíöinni. Þetta eru þau rettindi, sem
flestir stefna að með menntaskólanami.
Auk þess veitir stúdentsprófið að sjálf-
sögðu aðgangsrótt að hverriannarri inn-
lendri eða erlendri menntastofnun, sem
er.
ÍTÚ má segja, að róttindin sóu upp-
talin,
Og hverjar eru svo skyldurnar?
í því samhandi ætti maour að hafa
það vel hugfast, að hver einstaklingur
er áhyrgur fyrir velferð þjóðar sinnar,
eða þannig verður a.m.k. að líta a í
lýðfrjálsu landi.
Það liggur þá í augum vippi, að þv£
neiri þekkingu som hver einstaklingur
hefur yfir að ráða, og því hetri aðstöðu
sem hann hefur til að fylgjst með og
taka þátt í þeirri athurðarás, er snert-
ir afkomu þjóðarinnar náio, því neiri
áhyrgð hvílir á honum.
Stúdentinn hefur fengið nasasjón af
flestum þein fróðleik, sem mannkynið
hefur nurlað saman frá upphafsdegi sínun
Þekking, sem leitandi og fróðleiks-
þyrstir forfeður hans hefðu gefið hægra
auga sitt til að höndla, er honum jafn-
sangróin og hamarinn Mjölnir Þó’r .
Stúdentinn stendur í þakkarskuld við
þá látnu vísindanenn og þekkingarfrömuði
sem unnið hafa að því að móta þann vís-
dónsbikar, sem hann hefur hergt af.
Starf þeirra og sveiti voru £ hans þágu.
Framliðnir andar þeirra horfa vonaraugun
á hverja athöfn hins nýbakaða stúdents.
Að bregðast skyldum sinum £ þessum
efnun, það er að kasta steini að leiðum
þeirra, er sögðu nanni til vegar.
Það verður að teljast höfuðskylda hvers
stúdents að vinna að þv£ eftir þeirri
getu og þeim hæfileikum, sem hann hefur
yfir að ráða, að fullnuma sig £ þeirri
visdómsgrcin, sem hann er liklegur til
að ná mestura árangri £.
Er þeirri fullnumun er lokið, her
honi;m að beita þekkingu sinni og .
athafnaþrótti £ þágu vaxandi velferðar
og greiða.ri þroskaleiða meðhræðra sinna,
Þvi miður virðist sá hugsunarháttur
allalgcngur meðal foreldra þeirra ung-
linga, sem sendir eru til náms i fram-
haldsskolum, að höfuðtilgangur þess só
sá að veita unga manninum þá uppfræðslu
og þekkingu, sem nauðsynleg só til
þess, að hann geti siðan fengið ein-
hverja vellaunaða og tiltölulega lótta
atvinnu, svo sem prestsembætti, lög-
fræðistarf, læknisemhætti, kennara-
emhætti o.s.fr. o.s.fr..
Sjóndeildarhringur þeirra, er þannig
hugsa, er að visu mannlegur og þannig
að vissu leyti eðlilef.cur, en markast
þó af hinu þrönga eigingirn-
innar. Einstaklingurinn er nefnilega
alls ekki fæddur eingöngu £ eigin þágu,
heldur fyrst og fremst i þágu mannkyn-
sins sem heildar.
Væri hann eingöngu fæddur £ oigin
þágu, hsri honum að halda, sór utan við
öll samslcipti við aðra jarðahúa og
"byggja sór jarðhús eða snjókofa uppi á
jöklum og nærast þar helat á ólifrænum
efnum.
NÚ má enginn skilja orð mín svo, að