Litli Bergþór - 10.12.1987, Blaðsíða 10

9
<J%udeox3ki/uf'.-
Ég átti raunar í gær tal viö einn
af nemendum skólans frá fyrsta
starfsári hans 1927-1928. Hann full-
yrti aó Siguröur hefói á þessum vetri
gert meira fyrir sig en nokkur annar
vandalaus maður og það einkum i þá
veru aó kenna sér aó ganga beinn og
þora aó líta framan í hvern sem er.
Sá hinn sami sagöi mér líka litla
sögu frá þessum vetri. Þá bjó hér
uppi í Haukadal á smábýli, sem stund-
um var nefnt Haukadalskot en þó oftar
Torta, einsetukona sem hét Guölaug
Runólfsdóttir, upprunnin austur i
Skaftafellssýslu. Hún var oróin
gömul og svo slitin af erfiði og
harórétti allt frá barnæsku aó hún
gat ekki rétt úr baki og gekk alveg
i keng. Hún hafói þó gaman af aó
fylgjast meö skólastarfinu, sem i
hennar augum hlýtur aö hafa verió
nokkuó framandi. Einu sinni sem
oftar stóó hún i iþróttasalnum og
horfói á strákana i leikfimi.
Stekkur þá einn gáskafullur piltur
til og hleypur höfrungahlaup yfir
kerlinguna. Ekki reiddist sú gamla,
en gaut augunum á strákinn og sagói:
"Þetta gat hann, helvitis kvikindiö."
Meö Laugu gömlu i Tortu er rétt aó
hverfa aftur upp i Haukadal. Hún var
enda sióasti heimi1ismaöurinn þar áöur
en byggö lagóist þar niöur upp úr
1930. Nýtt skeió hefst i sögu staðar-
ins skömmu sióar, er "á 26.stjórnarári
Kristjáns Konungs X." eins og stendur
á steindrangnum vió brautina þar upp-
frá, Kristján Kirk, danskur maóur
kaupir mikiö land i Haukadal og var
þaó girt af 1938, landspilda sem gæti
verió 3-4 sæmilega landstórar jaróir.
Var land þetta sióan afhent Skógrækt
rikisins og allar götur sióan hefur
þar verió unnió aö skógrækt. Upp úr
1960 girti svo Landgræðsla rikisins
af efri hluta landsins, Haukadalsheiö-
ina og hefur unnió þar aó uppgræöslu
sióan. Vió ræktunarstarfió hefur bæöi
á vegum Skógræktar og Landgræóslu
veriö notaðar jöfnum höndum innlendar
og erlendar plöntur. 1 Haukadal eru
hávaxin tré af ýmsum tegundum og birki
sem sáö var til um þaó leyti sem
ræktunarstarfió var aö hefjast þar,
hefur náó miklum vexti. NÚ teygir
lúpina, dugmikil jurt ættuó frá Alaska
sig upp eftir skorningum i hliöum
Sandfells og undirbýr jaróveg fyrir
aörar plöntur.
Þarna má þvi segja aó sé einn af
þeim stöóum sem vió getum gert okkur
vonir um aó draumsýnin i aldamóta-
ljóóum Einars Benediktssonar verói aó
veruleika, er hann segir:
SÚ kemur tiö aö sárin foldar gróa,
sveitirnar fyllast, akrar hylja móa,
brauó veitir sonum móðurmoldin frjóa.
Menningin vex i lundi nýrra skóga.
Enn hef ég ekki minnst á þaö i
Haukadal sem þekktast er, en þaó er
Geysir. Mér finnst óþarfi aó fara
mörgum oróum um hann hér, en vil þó
benda á aö jafnvel hann hefur þurft á
aðfengnum hlutum aó halda til aó halda
reisn sinni bæói i formi sápu og
meitils til aó lækka vatnsboróió i
skálinni. Stundum hafa slikar aó-
gerðir valdiö deilum og hörðum ásök-
unum, en aö lokum hafa liklega flestir
sætst á aó þó ósnortin islensk nátt-
úra sé heillandi er stundum æskilegt
aö blanda vió hana aðfluttum hlutum.
Ég vil svo aö lokum biója ykkur aö
hverfa meö mér enn i huganum upp aó
gamla bæjarstæöinu i Haukadal. Þar
stendur nú kirkjan ein húsa. Hún er i
eigu Skógræktar rikisins og hefur
jafnan verió gott samstarf milli
hennar og safnaöarins og er starfs-
mannahús Skógræktarinnar, sem reist
var fyrir nokkrum árum i skógarlundi
skammt frá, einnig safnaóarheimili
þar sem kirkjukaffi er drukkið aó
lokinni messu aö gömlum sió.
Kirkjunni er vel vió haldió og er
hún búin nútima þægindum svo þar er
ekki lengur dimmt og kalt á vetrum.
Haukadalskirkja