Litli Bergþór - 01.12.1988, Side 11
Sundrrmmt frumherjcm^
Fyrst er getið um sund í bókum
Ungmennafélagsins í fundargerð frá 4.
apríl 1909, sem Viktoría Guðmundsdóttir
skrifar.
Sundkennsla er fyrsta mál á dagskrá
fundarins og er Þorfinnur Þórarinsson
framsögumaður. Hann les bréf “frá Umf.
Hrunamannahrepps þess efnis að
Tungnamönnum var gefinn kostur á að
nema sund á komandi vori við sundlaug
félagsins”. Hann segist “ekki sjá ástæðu
til að ræða nytsemi sundnáms að þessu
sinni, því allir myndu vera samdóma um
hana.”
Sveinn Eiríksson “óskaði helst að Tung-
namenn kæmu sjálfir upp sundlaug hjá sér
og þyrftu ekki að læra annars staðar”.
Hann vill kosta mann til náms og láta hann
síðan kenna hér.
Um þetta verða miklar umræður og eru
nafngreindir 4 ræðumenn auk hinna
fyrrnefndu og hafa þeir haldið einar 16
ræður. Bergur Jónsson ber upp tillögu um
að reynt verði að fá Tungnamann sem
dvelur í Reykjavík næsta vor til að búa sig
undir sundkennslu í sveitinni og verði
heimilt að styrkja hann með allt að 15
krónum úr félagssjóði. Þessi tillaga fær
þóaðeins eittatkvæðien 16 eru á móti. Sú
skýring er gefin á þessari niðurstöðu í
fundargerðinni að “þá yrði vegna
efnahags félagsins að fresta að fást
nokkuð við hina fyrirhuguðu gróðrastöð
félagsins”.
Þótt svo færi að þessu sinni er áhuginn
vakandi eins og ummæli Ingvars
Guðmundssonar á fundi 8. janúar 1910 í
umræðum um þegnskylduvinnu sýna.
Hann lýsir sig fylgjandi þegnskylduvinn-
unni “sérstaklega vegna þess að fyrir
almenna sundkennslu væri mjög mikið
gefandi, ef kæmist á í sambandi við vinn-
una”.
Afarkostir
í fundargerð aðalfundar 7. nóvember
1910, er eftirfarandi haft eftir formanni
félagsins, Þorsteini Þórarinssyni: “Sund-
laug sú er ákveðið hafði verið að byggja
hafði fyrirfarist. Var það sökum þess að
ábúandi jarðar þeirrar er sundlaugin
skyldi byggð á, hafði sett Ung-
mennafélaginu þá afarkosti er það gat eigi
gengið að”. En á fundi í janúar 1911 er
kosin nefnd til að “sjá um framkvæmdir í
sundlaugarmálinu”. Frá Ung-
mennafélaginu eru kosnir Jón Jónsson á
Laug og Sigurður Guðnason á Stóra-
Fljóti. Þá hafði Ólafur Guðnason á
Kjóastöðum verið tilnefndur af hálfu
Glímufélagsins Teits.
Stúlkur í sund!
Á fundi 8. apríl 1912 minnir formaður
“stúlkur á sundkennsluna er stæði þeim til
boða hjá nágrannafélaginu”. Hann grein-
ir frá því að Guðríður systir sín ætli að fara
og biður fleiri að gefa sig fram, en ekki er
getið um undirtektir við það.
Sundlaug í Reykholti
í ársskýrslu fyrir 1912 er m.a. í liðnum
Önnur störf: “Gerð var sundlaug í
Reykholti. Unnu félagar mest að því
„Vel gæti verið að heppi-
legra myndi að hafa
samsund, en þá væri líka
sundskýli sjálfsagt, þó í
þetta sinn mætti ef til vill
komast af með tjöld. Með
„samsundi" mun hann eiga
við að piltar og stúlkur séu
samtímis á námskeiði."
sjálfir.” Þetta ár kemur fram í reikningi
kostnaður við sundlaugarbygginguna kr.
33.80 og er það um helmingur af
árstillögum félaga. Þá hafa verið keyptir
sundkútar, sem hafa kostað 1 kr. og 25
aura hvor.
Líklega er svo fyrsta sundnámskeiðið
haldið vorið 1913, því í ársskýrslu fyrir
það ár segir svo: “Sund kennt í sundlaug
félagsins 1 viku um vorið; nemendur 13
piltar”. Innkomin kennslugjöld eru á
ársreikningi kr. 6,30 en 4 eru ógreidd kr.
3,60. Gjöldin viðsundkennslunaerukaup
og fæði kennara kr. 17,- og til Þórðar á
Stóra-Fljóti fyrir sundlaugarstæði kr. 7,-.
Vorið eftir er haldið námskeið fyrir
stúlkur og eru það aðeins 4 sem sækja það.
Sundskýli
Á fundi 8. nóvember 1914 er sundskýli
á dagskrá. Framsögumaður er Jóhannes
Kárason. Sumarliði Grímsson bókar
eftirfarandi eftir honum:” Taldi æskilegt
að komið yrði upp sundskýli við laugina.
Um fyrirkomulag þess óskaði hann eftir
áliti annarra en lofaði svo að athuga það
nánar og ennfremur að ef félagið hugsaði
um að byggja sundskýli fyrir Jónsmessu
næsta ár þá skyldi hann koma upp skýlinu
félaginu kostnaðarlítið.”
í frásögn af umræðum kemur fram að
Jóhannes hugsar sér að skýlið verði byggt
úr timbri og jámi. Samþykkt er að gera
kostnaðaráætlun um byggingu skýlisins
fyrir næsta fund og þá verði tekin
ákvörðun um það. Ekki verður þó úr því
þar sem framsögumaður er þá fjarverandi
og ekki er að sjá að það hafi verið rætt
frekará næstu fundum, en áreikningi fyrir
árið 1916 er í gjöldum 1 kr. til
undirbúnings búningsklefa.
Á fundi 30.maí 1915 er rætt um íþrótúr
og virðist umræðan að lokum hafa snúist
aðallega um sund. Þar kemur fram að
sundskýli hefur ekki verið byggt. Bókun
Sigurlaugar Erlendsdóttur á lokaræðu
Þorsteins Sigurðssonar, sem var
framsögumaður er svona: “Samþykkur
því að félagið gerði allt sitt úl að sund-
kennsla gæti orðið.
Yrði einhver sendur á íþróttanámskeið
ætti hann að leggja áherslu á það að læra
sund úl þess að geta verið vel fær um að
kenna, svo fyrir það yrði byggt að fólk
lærði sundtökin skakkt. Vel gæú verið að
heppilegra myndi að hafa samsund, en þá
væri líka sundskýli sjálfsagt, þó í þetta
sinn mætti ef til vil komast af með tjöld”.
Með “samsundi” mun hann eiga við að
piltar og stúlkur séu samtímis á
námskeiði.
Á fundi 28. nóvember 1915 er efúrfar-
andi bókun síðast í fundargerð (líklega
eftirÞorstein Sigurðsson): “VIÐGERÐ Á
SUNDLAUGINNI. Framsögumaður
Litli Bergþór
11