Litli Bergþór - 01.12.1990, Blaðsíða 17

Sýslumannsekkjan ...
lagaprófi frá háskólanum í
Kaupmannahöfn, og Valgerður
seinni kona Hannesar biskups
Finnssonar bjó í Skálholti á
undan Jóni bróður sínum.
Synir Jóns lögsagnara voru Jón
alþingismaður og síðar bæjar-
fógetiíÁlaborg,jafnan nefndur
Álaborgar-Jón, hann nam lög-
fræði í Kaupmannahafnar-
háskóla eins og faðir hans og
við hann er kennd jarðabók sú,
semstundum ernefndJarðabók
Johnsens. Annar sonur Jóns
lögsafnara var Þorsteinn sýslu-
maður á Kiðjabergi og sá þriðji
var Magnús bóndi í Austurhlíð
og á Felli og síðar kaupmaður
og alþingismaður í Bráðræði í
Reykjavík.
Meðal afkomenda Álaborgar-
Jóns má nefna Jón Jónsson
alþingismann og landsritara og
dr. Ame Möller þann sem þýddi
Passíusálmana á dönsku og
skrifaði doktorsritgerð um Hall-
grím Pétursson.
Skúli Gunnlaugsson oddviti í
Bræðratungu, faðir Sveins sem
þar bý nú og Gunnlaugs dýra-
læknis í Laugarási var af-
komandi Þorsteins áKiðjabergi,
einnig er Steindór Briem maður
Málfnðar Jónsdóttur í Stekk-
holti út af Þorsteini kominn.
Afkomendur Magnúsar í Bráð-
ræði hafa búið í Biskupstungum
allt til þessa dags og búa nú í
Austurhlíð, Hlíðartúni og
Borgarholti og e.t.v. víðar. Aðrir
afkomendur hans, sem margir
kannast við, og hafa komið við
söguíTungunumeru JónHjalta-
lín Sigurðsson, prófessor, sem
tók út nokkuð af sínum uppvexti
í Austurhlíð, hann var faðir
Gríms Jónssonar læknis sem var
í Laugarási fyrir nokkru, bróðir
Jóns var Magnús Sigurðsson
bankastjóri sem átti jarðir og
jarðaparta í Tungunum á sinni
tíð. Þá má nefna að Sigurveig
Jónsdóttir sjónvarpsfréttamað-
ur, sem var á einni tíð í varastj óm
Ungmennafélags Biskups-
tungna, er einnig komin út af
Magnúsi í Bráðræði.
Hannes biskup Finnsson tengda-
sonur Sigríðar á Móeiðarhvoli
keypti þrjár stólsjarðanna Skál-
holt, HelludalogLitla-Fljót, svo
fjölskylda Sigríðar átti orðið
talsvert mikil ítök í sveitinni.
Hannes biskup hafði orðið fyrir
þungum raunum í sínu einkalífi.
Hann missti fyrri konu sína árið
1786 og börn þau, semþau hjón
áttu saman, dóu í æsku. Biskup
tókþað mjög nærri sér, en æsku-
vinur hans Jón Jónsson sýslu-
maður á Móeiðarhvoli sendi
dóttur sína Valgerði í Skálholt
biskupi til huggunar og svo
góður huggari var hún, að
biskupinn gekk að eiga hana
árið 1789. Aldursmunur þeirra
hjónavartalsverður, eða þrjátfu
og ogeittár, ogandaðistbiskup-
inn eftir að þau höfðu verið í
hjónabandi í tæp sjö ár.
Valgerður biskupsekkja giftist
síðar Steingrími Jónssyni pró-
fasti í Odda, en hann varð einnig
biskup og varð Valgerður einnig
ekkja eftir hann, því hefur hún
jafnan síðan verið kölluð Val-
gerður biskupsekkja.
Valgerður biskupsekkja flutti
burt úr Tungunum og afkom-
endur hennar hafa fáir átt þar
heima. Margir afkomenda Val-
gerðarbiskupssekkjuhafaorðið
þekktir menn, má þar nefna
Steingrím Thorsteinsson skáld,
afkomandi hans er m.a. Gunnar
Thorsteinsson, sem var við
tamningarog hestamennsku hjá
Tungnamönnum fyrir nokkrum
árum. Afkomendur Hannesar
biskups og Valgerðar biskups-
ekkju tóku upp ættarnafnið
Finsen, og þar í hópi má nefna
Niels Finsen Nóbelsverðlauna-
hafa í læknisfræði. Hannes
Finsen stiftamtmann, Hilmar
Finsen landshöfðingja, Vilhjálm
Finsen hæstaréttardómara í
Kaupmannahöfn þann sem
mann mest hafði rannsakað lög-
bókina Grágás um sína daga og
var kjörinn heiðurdoktor fyrir,
bæði við Kaupmannahafnar-
háskóla og háskólann í Uxafirði
(Oxford).
Sámisskilningurvirðistnokkuð
útbreiddur meðal Tungna-
manna, að ættmenni Sigríðar
sýslumannsekkju þeirrar sem
hér er ritað um hafi búið í Austur-
hlíð í meira en fjögurhundruð
ár og búi þar enn. Hið rétta er,
að Magnús Jónsson alþingis-
maður bjó þar fyrstur manna af
þeirri ætt. Magnús hóf sinn bú-
skap á Felli árið 1833 og flutti
að Áusturhlíð 1835, þaðan flutti
hann til Reykjavíkur 1861 og
tóku þá Guðrún dóttir hans við
búi í Austurhlíð ásamt fyrri
manni hennar Guðmundi
Eyjólfssyni. Guðmundur and-
aðist eftir skamma sambúð
þeirra hjóna, og árið 1864 giftist
Guðrún aftur Hirti Eyvindar-
syni, sem þá var nýlega orðinn
ekkjumaður. Meðal barna
Guðrúnar og Hjartar í Austur-
hlíð voru Guðrún Hjartardóttir í
Austurhlíð og Guðmundur
Hjartarson hreppstjóri í Úthlíð
og víðar. Guðmundur sá flutti
til Vesturheims árið 1913 en
börn hans tvö bjuggu í Tung-
unum, Einar í Brattholti og
Guðrún í Dalsmynni. Guðrún
Hjartardóttir giftist Magnúsi
Sigurðssyni frá Kópsvatni í
Hrunamannahreppi og urðu
synir þeirra Eyvindur, sem lést
þrjátíu og þriggja ára gamall
árið 1933ogGuðmundurbóndi
í Austurhlíð látinn fyrir seytján
árum. MeðaldætraGuðmundar
í Austurhlíðeru Guðrún íFllíðar-
túni og Sigríður í Austurhlíð,
þær sem þar búa núna.
Fóstursonur Sigríðar Þorsteins-
dóttur á Móeiðarhvoli var Vig-
fús Þórarinsson sýslumaður á
Hlíðarenda, dóttir hans var
maddama Kristín móðir Önnu í
Múla konu Egils Pálssonar afa
Litli - Bergþór 17