Litli Bergþór - 01.12.1992, Blaðsíða 3

Ritstjómargrein
Á þessu ári eiga samtök garðyrkjubænda hér í uppsveitunum 30 ára afmæli, og hafa þau minnst
þessa með útgáfu veglegs afmælisrits. í riti þessu koma fram ýmsar athygliverðar staðreyndir um
stöðu garðyrkju og gróðurhúsaræktar.
Þrátt fyrir að saga garðyrkju í atvinnuskyni sé aðeins 70 ára löng á Islandi er hún nú þróttmikil
og öflug og gegnir mikilvægu hlutverki í atvinnusköpun hér í sveit, ekki síst þegar samdráttur er í
hefðbundnum búskap.
Nú eru 60 ár frá því að fyrsta gróðurhúsið var reist í Biskupstungum, en það var Stefán
Sigurðsson, skólastjóri í Reykholti, sem það gerði.
Fyrsta garðyrkjustöðin sem stofnuð var í atvinnuskyni hér var á Syðri-Reykjum 1937 hjá
Áslaugu og Stefáni Árnasyni.
Fyrsta gróðuhúsið í Laugarási var byggt 1940 af Olafi Einarssyni.
Á þessum 60 árum hafa orðið miklar breytingar, samgöngur batnað og mataræði landsmanna
breytst þannig að betri grundvöllur er til að afsetja afurðirnar nú en áður var, og er fróðlegt að
lesa frásögn Stefáns á Syðri-Reykjum hvernig aðdrættir voru þegar hann byrjaði búskap.
í grein Ingólfs Guðnasonar um garðyrkjustörf forfeðranna kemur fram að við frjógreiningu
hafa fundist leifar byggs, hörs og malurtar í jarðvegi frá Skálholti allt frá upphafi byggðar og
fram til 1400 og annað kornræktartímabil var þar á síðari hluta 17. aldar. Þetta sýnir að vonir um
bylgjandi kornakra hér í Tungunum gætu orðið að veruleika.
Hver þróun hefði orðið hér hefði garðyrkjan ekki komið til er auðvitað óþekkt, en samanburður
við þær sveitir sem ekki njóta heita vatnsins geta gefið vísbendingu. Þetta sýnir að allar tilraunir
til nýsköpunar í atvinnuskyni eru þess virði að þær séu reyndar, þó ekki takist jafnvel um þær
allar.
Nýting heita vatnsins til garðyrkju er nú orðin ein megin stoðin undir atvinnu hér og miklar
vonir bundar við að sú grein geti enn elfst til að standa undir frekari uppbyggingu íbúum hér til
farsældar.
PS
1 Eftirtaldir aðilar styrkja útgáfu þessa blaðs með 1 jólakveðjum til lesenda blaösins:
Rakarastofa Björns Gíslasonar Eyrarvegi 5, Selfossi. s. 22244
Sjafnarblóm Eyrarvegi 2 ( Hótel Selfoss). s. 23211
Vöruhús K.A
Austurvegi 3-5, Selfossi. s. 21000
Betri Bílasalan Hrísmýri 2a. Selfossi. s. 23100
Litli - Bergþór 3