Litli Bergþór - 01.03.2004, Side 9

Fjórir œttliðir en tvö nöfn: Bemharður Guðmundsson og Svava
Bernharðsdóttir.
þau hjónin bæði Önfirðingar í ættir fram. Ég átti víst
að bera nöfn þeirra: Bernharður Jámgarður, en
prestinum þótti vissara að hafa seinna nafnið Garðar,
svona ef ég skyldi nú skrolla!
Nú býr myndarbúi á Kirkjubóli frændi minn,
Guðmundur Steinar Björgmundsson og Sigríður kona
hans, en við erum systrasynir. Þau hjónin tóku á móti
kúnni, sem synti yfir Önundarfjörð hér um árið, þegar
átti að farga henni og reyndist hún vel hjá þeim. Sonur
þeirra, og alnafni minn, er svo að taka við búi þarna
um þessar mundir. Mér þykir vænt um það að aftur
verður Bernharður Guðmundsson á Kirkjubóli.
Mamma var mikil sveitakona í sér og undi sér ekki í
Reykjavík á sumrin en fór með mig vestur í heyskap-
inn. Einkasonur afa míns, Helgi, dó sumarið þegar ég
var fimm ára. Þá samdi afi við mömmu að ég skyldi
verða kyrr hjá honum um veturinn. Þannig tókst hann
á við sorg sína. Ég svaf fyrir framan afa, fylgdi honum
á húsin og hann fræddi mig og sagði mér margt,
sérstaklega af ömmu sinni sem ól hann upp. Hún var
fædd um 1820. Þannig eignaðist ég ómetanlega teng-
ingu og innsýn inn í fortíð okkar.
Guðmundur Ingi Kristjánsson, skáld og frændi
okkar, var þá farkennari í sveitinni og bjó hjá okkur.
Hann kenndi mér að lesa með bandprjónsaðferðinni,
lét mig stundum lesa úr Nýja-testamentinu upp á
gamla mátann.
L-B: Hvemig var þínum uppvexti háttað, og hver
eru systkini þín?
Bernharður: Éoreldrar mínir hófu búskap á Bessa-
stöðum, þar sem pabbi var ráðsmaður, en fluttust síðan
til Reykjavíkur í byrjun stríðs og voru við ýmis störf.
Pabbi var lengst af bílstjóri, en móðir mín vann oft
sem ráðskona á sumrin, m.a. hér í sumarbúðunum í
Skálholti í mörg ár og víðar. Hún var einnig fyrsta
ráðskona Skálholtsskóla. Þegar hún dó í fyrra, var
stofnaður Svövusjóður til minningar um hana, í
tengslum við skólann, að tilstuðlan Sigurbjarnar,
tengdaföður míns. Styrkir hann fólk til dvalar á
kyrrðardögum. Mamma bar kyrrðardaga mjög fyrir
brjósti og skildi vel gildi þeirra. Hún var
mikil vefnaðarkona, hafði stundað nám í
vefnaðarkennaraskólanum, og liggja eftir
hana mörg falleg verk M.a. eitt hér í
skólanum í Skálholti.
Ég er elstur af fjórum systkinum, hin eru
Margrét Pálína, fædd 1940, sérkennari við
Öskjuhlíðarskóla. Hún hefur verið búsett
víða á Norðurlöndum við nám og vegna
lektorsstarfa manns hennar. Hún hefur
unnið mikið starf að friðar og jafnréttis-
málum. Kristján Helgi, fæddur 1943,
framkvæmdastjóri Öldrunarsamtakanna
Höfn í Hafnarfirði, áður bæjarstjóri í
Kópavogi. Hann er nú kvæntur inn í
Gnúpverjahreppinn, er góður hestamaður
og þekkir vel Árnesþing, landslag, sögu og
fbúa. Yngstur er Þórhallur, fæddur 1952,
tækni- og tölvunarfræðingur, búsettur í
Noregi og rekur þar nú tölvunarfyrirtæki. Áður vann
hann lengi á vegum Norsk Veritas vítt um heiminn
sem eftirlitsmaður með verktökum.
Hvað varðar uppvöxtinn, var ég í sveit flest sumur.
Eftir að afi og amma brugðu búi fór ég fermingar-
sumarið mitt að Miklaholti hér í Tungunum og var þar
Bernharður fylgdi afa sínum og nafna til flestra starfa, árin
þeirra saman á Kirkjubóli. Sláttuvélin er sú fyrsta, sem barst
til Önundaifjarðar.
tvö sumur, þangað til féð var skorið niður 1952 út af
mæðiveikinni og þá þurfti ekki lengur „búhjálpar-
herra“ eins og þau kölluðu mig! Jón og Eiríkur voru
teknir við búinu en Sveinn faðir þeirra átti mörg
handtökin ennþá, Júlíana var fyrir framan hjá sonum
sínum og Inga systir þeirra var heima en vann mikið
við gestamóttöku á Geysi. Eftir að hafa verið hjá öfum
mínum á litlum jörðum, fannst mér mikið til um land-
flæmið og landkostina í Miklaholti. Þetta var
höfðingsheimili, mikill gestagangur og enn meiri
hjálpsemi við grannana og gott að vera þar. Magnús
bróðir þeirra bjó þá í Reykjavík en fluttist síðar á
Norður-Brún. Seinna var Þórhallur bróðir minn líka í
sveit hjá þeim bræðrum í Miklaholti, enda mikill vin-
Litli Bergþór 9