Litli Bergþór - 01.06.2005, Qupperneq 18
félagar að sjá okkur um utanhúss. Víðsýnt er til allra
átta, en hvað er suður, norður, austur eða vestur. Um
það var þráttað án þess að niðurstaða fengist sem
allir gætu sætt sig við. Úr þessari óvissu rættist þó
von bráðar. Við heyrðum hamarshögg og sagarhljóð
og gengum þangað. Nýtt hús var í smíðum, íþrótta-
hús skólans. Tveir menn voru þar að vinna við að
setja hvelfingu í leikfimisalinn. Hét annar þeirra
Lýður Sæmundsson (1904-1979) úr Biskupstungum,
ungur maður og vasklegur. Hinn var frá Stokkseyri,
roskinn nokkuð. Nafn hans man ég ekki. Báðir voru
þeir viðræðugóðir og fræddu okkur um réttar áttir
og næstu kennileiti. 3)
Skólinn stendur ekki heima á gamla höfuðbólinu
Haukadal. Hann er reistur á Söndunum, hvera-
svæðinu við Geysi, og er um 25 mínútna gangur frá
skólanum upp að bænum Haukadal.
Athugum þá fyrst byggingar hins nýja skóla.
Skólahúsið er ein hæð með lágu risi, byggt úr
timbri, járnklætt, þiljað innan með krossvið og milli-
veggir úr sama efni. í húsinu er eldhús, þvottahús og
herbergi nemenda, Sigurðar skólastjóra og starfs-
fólks. Loks er allstór kennslustofa, einnig notuð sem
matstofa. Þar fór einnig fram íþróttakennsla tvo
fyrstu veturna, sem skólinn starfaði. Þá er íþrótta-
húsið sem er í byggingu og á að verða tilbúið þegar
kennsla hefst. Það er úr timbri, jámvarið og klætt
innan með krossvið. Leikfimisalurinn er allstór og
grindur á öðrum langvegg. í austurenda eru tvö lítil
herbergi, annað fyrir kennara, hitt áhaldageymsla.
Aföst við húsið er steypt sundlaug, 20x7 metrar.
Fyrsta veturinn notaði Sigurður torflaug sem grafin
var niður á kísilklöpp og hlaðin innan úr klömbrum.
Iþróttaskólinn í Haukadal um eða eftir 1930. Skólahúsið til
vinstri og íþróttahúsið til hœgri sem verið var að Ijúka haustið
1929. [Frá Héraðsskjalasafni Arnessýsluj
í hæfilegri fjarlægð eru útihús, ekki stór í sniðum,
fjós, heyhlaða, hesthús og geymsla fyrir garðávexti.
Þessi hús eru ný, gerð úr timbri og torfi, þök járn-
varin.
Ibúðar- og útihús eru hituð með hveravatni. Var
nægur hiti, þó einangrun og þéttileiki væri ekki eins
og best verður á kostið. Húsin eru raflýst. Allur
matur er brasaður í einum heljarstórum blikkpotti
með einum þrem til fjórum hólfum.
Þegar við höfðum rætt við smiðina um stund og
skoðað byggingar röltum við vestur á hverasvæðið.
Athyglin beindist fyrst að Geysi, hinum aldna og
fræga jöfri sem um aldir hafði þeytt vatninu tugi,
jafnvel allt að hundrað metram í loft upp með
viðeigandi dunum og dynkjum en lá nú í dái frá
1916. Skálin var gyrt ljósleitu hverahrúðri, vatnið
blátært í miðju en botn ekki sjáanlegur. Þótt kyrrt
væri í híbýlum öldungsins varð ekki hið sama sagt
um undirsáta hans. Alls staðar kraumaði, jafnvel
undir fótum okkar. Eftir nokkra daga vissi ég nöfn
helstu hveranna, Strokkur, Blesi, Smiður, Sóti, Fata
og Óþerrishola en hún dró nafn sitt af því að stund-
um þótti hún boða veðrabrigði, einkum óþurrk og
úrfelli. Ekki er þetta svæði, sem okkur var sagt að
væri um 15-20 dagsláttur, gróðurlaust. Þó er
jarðvegur grunnur og sendinn.
Næsta umhverfi skólans er girt og á að verða tún í
framtíðinni. Búið er að brjóta það að mestu en lítið
fullgrætt ennþá. Vestur af hverasvæðinu er allmikil
hæð, Laugarfell. Þangað röltum við. Laugarfellið er
vel gróið þeim megin sem að skólanum snýr. Að
vestan eru klettabelti hið efra. Útsýni er vítt og fall-
egt í vesturátt. Býlið Helludalur stendur yfir skógi-
klæddu Bjarnarfelli. Minnist ég ekki að hafa séð svo
hlýlegt umhverfi nokkurs býlis.
Eftir þessa skoðunarferð okkar um næsta nágrenni
skólans varð mér ljóst að þrennt bar hæst ef saman
var borið umhverfi Haukadals og norðlensku dal-
anna sem ég þekkti: Sunnlensk víðátta - norðlensk
fjöll með hyrnum og hamrabeltum. Skógurinn í
Bjarnarfelli og Haukadalsheiði - skógleysið um
Skagafjörð og Húnaþing. Jarðhitasvæðið í Haukadal
- jökulfannimar í norðlenskum dalabotnum. Þetta
eru sannarlega miklar andstæður.
Næsta dag kom Sigurður heim. Fengum við þá
nóg að starfa enda var okkur ekki óljúft að taka til
hendi. Sigurður bað okkur Tryggva að fara niður að
skúrum brúargerðarmanna og sækja þangað flutning
sem hann hafði komið með af Eyrarbakka og einnig
ferðakistur okkar sem þar vora geymdar. Við fórum
með einn kerruhest og þrjá eða fjóra hesta undir
reiðingi. Greipur hinn ungi fór með og átti að vera
okkur til halds og trausts. Báðir vorum við leiðinni
lítt kunnir. Tryggvi hafði að vísu farið hana í björtu
en beint af augum. Nú urðum við að fylgja alfara-
leið.
Vegurinn lá meðfram Bjamarfelli en skammt frá
bænum Múla er sveigt í austur yfir flóann sem fyrr
er nefndur. Frá Haukadal fórum við ekki fyrr en upp
úr hádegi. Það tók lrka alllangan tíma að tína saman
flutninginn og ganga þannig frá að ekkert færi
úrskeiðis í kerau og klyfjum á heimleiðinni. Komið
var myrkur þegar við vorum tilbúnir. Nú átti Greipur
að fara á undan og velja leiðina vestur flóann en
aftók það með öllu og var ég reyndar ekki hissa á
því. Hann var ekki nema 13 ára barn og auk þess
Litli Bergþór 18