Litli Bergþór - 01.04.2006, Síða 3
Ritstjómargrein
Eitt af því sem við, íbúar í Biskupstungum og flestir aðrir Islendingar, teljum til lífsgæða eru góðar
samgöngur. Gerð er krafa til að dágóður vegur sé heim á hvern bæ og milli húsa í þéttbýli, og einnig að
auðvelt sé að komast á auðveldan hátt út úr sveitinni til þeirra staða, sem eitthvað er að sækja til. Vissulega
hefur orðið gagnger breyting í þessum efnum á síðustu áratugum. Flestir fjölfömustu vegir innan sveitar
eru uppbyggðir og klæddir bundnu slitlagi. Fjölfarinn tengivegur, sem oft er illfær, er Reykjavegur, en
hann er oft vegfarendum erfiður. Enn búa ýmsir við það að verða að aka heiman og heim alllangt eftir
malarvegum, sem oft verða ósléttir í rysjóttu tíðarfari og illfærir af litlum snjó.
Upp á síðkastið hafa úrbætur á tengivegum við aðrar sveitir verið mjög til umræðu. Ber þar hæst stapp-
ið út af Gjábakkavegi, sem á að bæta tengingu innan Bláskógabyggðar, auk þess að vera til að greiða fyrir
tengslum við höfuðborgarsvæðið. A þessari leið virðist þjóðgarðurinn á Þingvöllum vera æði mikill
þröskuldur. Svo er að sjá að þeir sem þar ráða vilji gera allt sem í þeirra valdi stendur til að koma í veg
fyrir að fjölfarin samgönguleið verði lögð í gegnum hann. Ljóst er að ekki mun líðast að heimilt verði að
aka þar á hraða, sem telst eðlilegur ferðahraði á þjóðvegum, og hann ekki gerður þannig að það verði
nokkurt vit með tilliti til umferðaröryggis að auki er vetrarfæri oft erfitt á Mosfellsheiði. Þetta mun því
mörgum ekki finnast æskileg leið til að komast á sem stystum tíma á milli staða.
Stungið hefur verið upp á annarri leið til að þjóna þessu hlutverki. Hún er að fara frá Laugarvatni vestur
yfir Hálsa sunnan við Kóngsveginn, sunnan Laugarvatnsvalla, milli Lyngdalsheiðar og Litla-Reyðarbarms
og á Þingvallaveg austan við Miðfell. Þetta ein af þeim leiðum, sem athugaðar hafa verið sem hluti af
nýjum Gjábakkavegi. í hugmyndinni, sem hér um ræðir, felst að farið yrði suður Þingvallaveg suður fyrir
Þingvallavatn, á brú yfir Sogið skammt frá þar sem það rennur úr vatninu, nálægt Nesjavallavirkjun, gegn-
um göng í Dyrfjöllum og á Nesjavallaveg (Hitaveituveg) vestan þeirra. Væri þessi leið gerð greiðfær
þjónaði hún bæði þeim tilgangi að tengja vestasta hluta Bláskógabyggðar eins vel við aðra hluta hreppsins
og kostur er og gefa kost á nýrri leið til Faxaflóa, sem myndi bæði létta umferð í gegnum þjóðgarðinn á
Þingvöllum og á Hellisheiði, sem virðist ekki veita af eins og illa gengur að fá þar þær umbætur, sem
nauðsynlegar eru taldar vegna mikillar og sívaxandi umferðar sem þar er.
Önnur tengileið inn og út úr sveitinni, sem mikið hefur verið talað um upp á síðkastið, er Kjalvegur og
sú hugmynd að byggja þar upp varanlegan heilsársveg, eins og það er kallað. Ekki munu til neinar sam-
ræmdar hugmyndir um hvar hann á að liggja. Sumir vilja fara svipaða leið og núverandi Kjalvegur liggur
yfir Bláfellsháls, aðrir telja ástæðu til að kanna möguleika á leggja hann austan Bláfells á milli þess og
Hvítár. Enn aðrir vilja brúa Hvítá, væntanlega sunnan Brunnalækja, og leggja síðan veginn austan Hvítár
og Jökulfalls allt þar til kemur á móts við Kerlingarfjöll. Einnig mun til sú hugmynd að leggja veginn af
Hrunamannavegi sunnan Tungufells og þaðan inn Hrunamannafrétt og yfir Jökulfall vestan Kerlingafjalla.
Umræður um hugsanlega gufuaflsvirkjun í Kerlingarfjöllum mun væntanlega ýta undir hugmyndir um að
hann liggi nálægt þeim. Væntanlega yrði svo vegurinn þessi lagður skammt austan Kjalhrauns og
Dúfunefsfells, yfir Blöndu sunnan Blöndulóns, niður Mælifellsdal og á hringveginn í austanverðum
Skagafirði. Talað hefur verið um að vegur þessi yrði lagður í einkaframkvæmd og hann greiddur með
gjaldi, sem vegfarendur reiddu af höndum. Aætlanir munu skammt á veg komnar og eru nefndar hug-
myndir um kostnað allt frá 3 til 5 milljarða króna.
Ýmis álitamál eru uppi um þennan veg, svo sem hvort raunhæft sé að gera þama ráð fyrir vegi, sem fær
sé allt árið, hvar hann á að liggja og hvort umferðin um hann verði nógu mikil til að greiða kostnað við
hann. Til er líka það sjónarmið að slíkur vegur myndi spilla fegurð og friðsæld Kjalar.
Þriðja leiðin til að tengja Biskupstungur betur við aðrar byggðir en nú er hefur í allmörg ár verið til
umræðu. Sú á að liggja á brú yfír Hvítá austan Bræðratungu og á Hrunamannaveg norðan Flúða. Þessi
leið var nokkuð rædd í tengslum við hugmyndina að sameiningu uppsveitanna og þá sem hluti af greiðfærri
leið allt vestan úr Þingvallasveit, austur hjá Laugarvatni, Reykholti, Flúðum og Árnesi og jafnvel austur
yfir Þjórsá. Líklega er nokkuð langt í land að leiðin sú verði að veruleika, en áætlanir eru um að byggja
brú á Hvítá og leggja vegi að henni á næstu árum.
Ekki verður undan því vikist, þegar fjallað er um samgöngumál, að minnast eitthvað á fjarskiptamál. Á
því svið fara kröfur stöðugt vaxandi, svo sem að á öllum byggðum bólum sé kostur á háhraðatengingu við
internet og allsstaðar, þar sem fólk er á ferð, sé unnt að ná sambandi við aðra með farsíma. Þetta er mikið
öryggisatriði. Flestir eru með síma í vasanum og þeir þurfa að geta notað hann til að kalla á hjálp, ef eitt-
hvað bjátar á.
A. K.
V_________________________________________________________________________J
3 Litli Bergþór