Fréttabréf Ættfræðifélagsins - 01.05.2002, Síða 19
Fréttabréf ættfræðifélagsins í maí 2002
Þjóðskjalasafn íslands 120 ára
Þann 3. apríl 1882 auglýsti Hilmar Finsen, þáverandi
landshöfðingi, stofnun Landsskjalasafns. Astæðan
var m.a. sú að pláss hafði losnað á Dómkirkjuloftinu
þegar Landsbókasafn og Forngripasafn fluttu í
nýreist Alþingishús. Landshöfðingi greip því
tækifærið til að skapa skjalasöfnum æðstu stofnana
landsins betri aðstæður en verið höfðu.
í auglýsingunni var mælt fyrir um, að skjalasöfn
landshöfðingja, stiftsyfirvalda, amtmanns yfir
Suður- og Vesturamti, biskups, landfógeta og hins
umboðslega endurskoðanda skyldu geymd hvert í
sínu herbergi á dómkirkjuloftinu, og áttu viðkomandi
embættismenn að gæta hver síns skjalasafns eins og
þeir höfðu geid að undanförnu. Landsskjalasafnið
hlaut nafnið Þjóðskjalasafn árið 1915.
Frá ofangreindum atburðum í apríl 1882 eru nú
liðin 120 ár. Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim
tíma. Safnið hefur vaxið að umfangi og afli. I fyrstu
var enginn sérstakur starfsmaður sem annaðist
safnið. Og það var ekki fyrr en árið 1900 að fyrsti
forstöðumaðurinn, Jón Þorkelsson, var ráðinn. Nú
eru starfsmenn tuttugu og þrír. Skjalamagnið var
nokkur hundruð hillumetrar þá en nú eru
hillumetrarnir meira en 30.000.
Anna Kristjánsdóttir vill láta þess getið að hún
hefur nú fengið svar frá Islendingabók varðandi
Guðrúnu Eyjólfsdóttur, þar sem fallist er á
kenningar hennar um uppruna Guðrúnar og
tilkynnt að því hafi þegar verið breytt í Islend-
ingabók.
Ritnefnd.
Afmælisins verður rninnst með ýmsum hætti. í
húsakynnum safnsins verða tvær sýningar opnar
almenningi. Önnur nefnist: Hvað viltu vita?
Sýningunni er ætlað að vekja athygli á heimildum
sem snerta sögu einstaklinga. Síðar verður opnuð
sýning til að minnast þess að 400 ár eru liðin frá því
að einokunarverslun var komið á hér á landi.
Á heimasíðu safnsis er verið að setja upp síðu sem
er tileinkuð afmælinu. Þar má lesa um viðburði
afmælisársins og einnig getur fólk notið þar einfaldra
sýninga sem kynna safnið á þessum tímamótum.
Tvö veggspjöld verða gefin út á afmælisárinu.
Hið fyrra, er mynd af elsta skjali sem í safninu er,
Reykholtsmáldaga. Þetta veggspjald var gefið
gestum lestarsals í upphafi aprflmánaðar í tilefni
afmælisins. Hægt er að festa kaup á plakatinu á
lestarsalnum og á skrifstofunni. Hitt plakatið er til að
minnast einokunarverslunarinnar og kemur út í
júníbyrjun.
Þá má geta þess að í haust er ráðgert að efna til
stuttra ráðstefna eða funda um hlutverk og þjónustu
Þjóðskjalasafns. Nánari upplýsingar eru eða verða á
vef safnsins: www.skjalasafn.is.
Starfsmenn Þjóðskjalasafns senda félögum
Ættfræðifélagsins kveðjur í tilefni afmælisins.
Margir félagsmanna Ættfræðifélagsins eru tryggustu
gestir safnsins og velunnarar. Þá á stjórn Ættfræði-
félagsins skyldar þakkir fyrir sérstaklega gott
samstarf síðustu misserin. Samstarf og samráð um
útgáfu manntalsins 1910 ber þar hæst. Vonandi
verður framhald á því samstarfi á komandi árum.
Ljóst er að samvinna er beggja hagur.
Eiríkur G. Guðmundsson
Sviðsstjóri í Þjóðskjalasafni íslands
http://www.vortex.is/aett
19
aett@vortex.is