Alþýðublaðið - 19.01.1924, Blaðsíða 2

ALPTÐUBLA'ÐI^!
*--------------
m
i
M
N
m
m
É
Appelsínup 10 aura
Epll
Vínber
Bananar
Kaopfélagið.

N
g
i
IÍOÍI
Minningarsjóöur
Mortens Hansens.
Kennarar barnaakólans í Reykjavík hafa ákveÖib að gangast fyrir
því, að stofnaður verði sjóður í minningu um Morten Hansen skólastjóra.
Beri sjóðurinn nafn hans og, só ákveðnum hluta ársteknanna varið í
þarflr fátækra skólabarna í Reykjavík.
Yéi teljum það víst, að fjöimargir ungir og gamlir nemendur
skólastjórans, vinir hans og kunningjar hér í Reykjavík og annars staðar,
séu fúsir að heiðra minningu hans og sýna það í verki með því að
leggja fé í sjóðinn.
Morten Hansen vann æflstarf sitt í Reybjavik og bar sérstaklega
fyrir brjósti heill ungmenna. Vildum vór, að sjóðurinn gæti að einhverju
leyti fullkomnað hugsjónir hans. Þykir oss því iétt, að æskulýður
Reybjavíkur njóti góðs af sjóðnum.
Leyfum vér oss hér með að kynna almenningi þettá málefni. Þeir,
sem vilja styðja það og leggja fé til stofnunar sjóðsins, eru beðnir að
snúa sér til einhvers af oss undirrituðum fyrir lok Inarzmánaðar þ. á.,
og er gefendum veittur kostur á að gera tillögur um starfsemi sjóðsins
innan þeina takmarka, sem áður er að vikið. Munu tillögurnar verða
teknar til greina svo sem auðið er í skipulagsskrá sjóðsins, sem samin
verður, þegar stofnfjársöfnun er lokið.
Reykjavík, 16. janúar 1924.
Kigurður Jóusson, Hallgríiuur Jónsson, Gnðr. L. Blöndal,
Príkirkjuvegi 1. Grundarstíg 17. Miðstræti 6.
Frá ríkisrekstri
Breta í ófritaom.
í byrjun ófriðarins keyptu
Englendingar vopn sín og skot-
færi trá verksmiðjum einstakra
manna, utan og innan lands, —
mest frá Ameríku.
Þrátt fyrlr alla samkeppnina
fór verðið á þessu fram úr öllu
hófi og viti, en þó var hitt verra,
að öll framleiðslan fór í handa-
skolum.
Þegar minst varði og verst
stóð, vantaði, ef tii vill, málma
i vopnin eða efni i skotfærln,
svo að við lá, að hermeonirnir
stæðn ráðalausir á vígvöllunum.
Áður en ár var liðlð af ófriðn-
um hafði hin frjálsa samkeppni
og framtak einstaklingsins sýot
fullkominn vanmátt sinn á þessu
sviðf, Settu þá Bretar á fót (8.
júní 1915) sérstakt ráðuneyti til
að annast þessi mál, hergagna-
ráðuneytið, og var Lloyd George
fyrsti forseti þess.
Hið fyrsta, sem þetta ráðu-
neyti gerði, var að koma upp
ríkisverksmiðjum til vopna- og
skotfæra-gerðar.
Þrtta tókst svo vel, að eftlr
örstuttan tíma var komið hið
ákjósaniegasta skipulag á allan
þennan iðnað, og framleiðslu-
kostnaðurinn varð svo lítill í
samanburði við verð hinnar
frjálsu samkeppni, að það er
nærri því ótrúlegt.
Hér fara á eftir nokkrar tölur,
og eru þær teknar úr þingræðu
eftir Lloyd George.
Þegar ráðuneytið var sett á
stofn, kostuðu 18 puuda sprengi-
kúlur 22 t/2 sh. Þær féllu niður
{ 12 sh., og sparaðist á þeim
lið einum 35 milij. sterliogspunda.
AUar aðrar sprengikúlur féllu
svipað í verði. Áður en ríkið tók
við, kostuðu Lewis-byssurnar
165 pund sterling, en þær féiiu
nlður í ein 35 pund sterling, og
við það spöruðust 14 millj. ster-
lingspunda. Lloyd George segir
í þessari ræðu sinni, að ríkis-
verksmiðjurnar hafi beinlínls
sparað ríkissjóði 440 millj. ster-
lingspunda.
2. jan. 1919 ávarpaði þáver-
andi hergagnaráðherrs ChurchiII
— en hann var kunnur að því
að vera mjög ákveðlnn and-
stæðingur jafnaðarmanna—star fs-
menn hergagnaráðuneytlsins með
þessum orðum:
>Herrar mínirl Ég óska yður
hjartanlega til hamingju. At
reynslu minni í hergagnaráðu-
neytinu hefi ég ekki alveg sann-
fæ-st, um að socialisminn sé
framkvæmanlegHr. En ég hefi
næstum því alveg sannfærst urn
það. Mér er skylt að segja, að
ég álít, að framkvæmdir her
gagnaráðuneytisins séu hin
stærsta sönnun fyrir gildi rfkis-
aocialismans, sem nokkurnftímá
hefir fengist. Það hefir aldrel
Hjálparstðð hjúkrunarfélags-
ina >Líknar< ®r opin:
Mánudaga . . . kl. 11—12 f. h.
Þriðjudaga ... — 5—6 -
Miðvikudaga . . — 3—4 o. —
Föstudaga ... — 5—6 o. -
Laugardaga . . — 3—4 ®. -
verið reynt fyrr, að láta stjórnar-
skrifstofu fást við slík störf og
svo margvísleg sem þau, er við
höfum hait með höndum, og það
er nýr þáttur í pólitiskri sögu
og reynslu veraldarinnar, hversu
vel það hefir tekist.<
Það er minst af ágæti þessa