Landneminn - 01.05.1954, Blaðsíða 8

Utan <f ,vi*£i Alþlngis
30. marx 1940
Undirréttur dæmdi í máli þessu
hinn 25. marz 1950. Fjórir sakborn-
ingar voru sýknaSir en hinir 20 voru
dæmdir í samtals 88 mánaða fang-
elsi. I þeim dómi voru sniðgengin
öll ákvæði hegningarlaganna, sem
heimila lækkun refsingar sökum per-
sónulegra ástæðna. Hæstiréttur stað-
festi að mestu fangelsisdóma und-
irréttar, þyngir þá þó upp í 95 mán-
uði samtals, en beitir ákvæðum um
skiloxðsbundna dóma í málum átta
sakborninga og lækkar reísingu
tveggja sökum aldurs. Má því segja,
að í heild sé niðurstaðan nokkuð svip-
uð. En hvað um forsendurnar9 Þar
verður allt annað uppi á teningn-
um! í forsendum undirréttar bls.
366 segir, að ósannað sé með öllu,
að samtök manna liafi staðið að
óeirðunum, en í forsendum Hæsta-
réttar bls. 5 segir hins vegai, að
menn hafi bundizt samtökum í
verki á staðnum um að veitast að
Alþingi með ofbeldi. Með öðrum
orðum: Hæstarétt og undirrétt
greinir á um höfuðatriði málsins en
það virðist bara ekki skipta neinu
máli upp á niðurstöðurnar!
Nú er það auðvitað hin mesta
fjarstæöa, sem segir í forsendum
Hæstaréttar um þessi samtök um
árás á Alþingi, enda er þar. ekki
stuðst við nein réttarskjöl, vitnisburð
eða sönnunargögn, sem undirréttur
byggði á, heldur er sldðhœfingin ein
látin nægja! Hvorki meira né minna
en 7 lögregluþjónar segja það fyrir
rétti, að þeir hafi ekki orðið varir
við- nein samtök um óeirðirnar og
vissu um engan, sem hafði forustu
um óspektir. Þessir lögreglumenn
eru: Magnús'Eggertsson, Jón Hall-
dórsson, Sigurður Ingvarsson, Ingv-
ar Þorkelsson, Sveinn Sæmundsson
Pálmi Jónsson og Guðbrandur Þor-
kelson. Af vætti þessara öruggu
Hér hefur dður verið skýrt
frá því, sem gerðist innan
veggja Alþingis 30. marz
1949 og þá stuðzt við Al-
þingistíðindi. Nú er skýrt frá
niðurstöðum þeirra mála-
ferla sem hafin voru vegna
atburðanna utan Alþingis-
hússins þennan dag og
og stuðst við forsendur
og dómsorð undirréttar og
Hœstaréttar.
lögreglumanna og kvikmyndum af
óeirðunum telur undirréttur sannað,
að þarna hafi engin samtök verið
að verki. Eitt vitni telur sig að vísu
liafa orðið vart við samtök til of-
beldisverka þennan dag. Það er
Brynjólfur Brynjólfsson frá Hafn-
arfirði, en hann sá 30 mann kylfu-
flokk á göngutúr frá stæöi Hafnar-
fjarðarstrætisvagnanna að Alþingis-
húsinu, en þar stillti þessi herdeild
sér upp fyrir framan aðaldvrnar!
Þess er þó ekki getið í forsendum
Hæstaréttar, að byggt sé á þessari
frásögn!
Ekkert er eins fráleitt og það, að
þeir 24 menn, sem í þessu máli hafa
verið sóttir sameiginlega til saka,
hafi á Austurvelli 30. marz 1949
verið skipulagðir eða haft með sér
samtök í verki um að veitast að Al-
þingi með ofbeldi.
Við skulum líta á málsatvik hjá
hverjum fyrir sig. Fjórir eru sýknað-
ir: Guðmundur Vigfússon, SigurSur
Jónsson, Ilrcggvi'ður Stefánsson og
Kristófer Sturluson. Steján Oddur
Magnússon var sýknaður í undir-
rétti, en í Hæstarétti dæmdur fyrir
brot á lögreglusamþykkt Reykjavík-
ur fyrir að eiga hátalara þann, er
' Stefán ögmundsson talaði í gegnum
til fólksins 30. marz. Ilálfdán
Bjarnason kemur að Alþingishúsinu
kl. að ganga sex um kvöldiö með
fjölskyldu sína í leigubil. Af rælni
og án samráðs við nokkurn mann
fleygir Hálfdán reiðhjóli í Alþing-
ishúsið, en fer síðan til lögreglunn-
ar og segir frá atburðinum og biðst
afsökunar. (30 daga varðhald).
Guðmundur Jónsson var 16 ára 30.
marz 1949. Hann var við Alþingis-
húsið kl. um 6 um kvöldið og sagð-
ist hafa hent einum steini í húsið
i algeru hugsunarleysi. (Sekt).
Hinir 17 voru dæmdir fyrir brot
á 100. gr. hgl., eða árás á Alþingi.
Eftir fjórum þeirra var bókað i
réttarskjölin, að þeir hafi játað á
sig eggjakast og moldarkast í gang-
stéttarlið lögreglustjóra, sem vikið
verður að hér á eftir, en það eru
þeir Stéfnir Ólafsson (7 mánaða
óskilorðsbundið fangelsi og sviptur
mannréttindum), Kristján GuS-
mundsson (4 mánaða óskilorðs-
bundið fangelsi), GuSmundur
Helga.son (3 mánaða skilorðsbundiÖ
fangelsi) og Páll Tlieódórsson (3
mánaða skilorðsbundiö fangelsi).
Næstu tíu sakborningar komast í
óeirðirnar fyrir tilverknað lögregl-
unnar og hjálparliðs hennar. Stef-
án Sigurgeirsson, kom á staðinn að
beiðni formanna þríflokkanna til að
vernda starfsfrið Alþingis með nær-
veru sinni. Allt í einu ríkur að hon-
um lögregluþjónn og slær hann í
handlegginn. Stefán reiðist, tekur
16 LANDNEMINN