Landneminn - 01.05.1954, Blaðsíða 14

30. MARZ 1949
Framh. af bls. 17.
Og svo er það lögieglustjóri.
Mistök lögreglustjóra áttu mest-
an þátt í óeirðunum 30. marz. Hann
var ekki vaxinn því hlutverki að
forða stórvandræðum og óspektum.
Hann segist hafa verið uggandi um
óeirðir, en leyfir þó. að fólki sé
hóað saman á óeirðasvæðið. 1 und-
irbúningsstarfi sínu leggur hann
mest upp úr vopnunum. Hann af-
hendir öllu hinu fasta lögregluliði
kylfur svo og útnefnir stjórn Heim-
dallar handa honum 25 menn, en
hann fær þeim kylfur líka. Þessar
kylfur voru óvenjulegar og var eitt
sýnishorn af þeim lagt fram í rétt-
inum.
Sækjandi málsins lýsti þeim svo,
að með einu höggi mætti hæglega
mölbrjóta hauskúpu á manni! Á
hinn bóginn hugsaði lögreglustjóri
minna um hátalarann, enda var
hann bilaður, þegar átti að nota
hann. Hvað segir Hæstiréttur um
þennan undirbúning? Ekki eitt ein-
asta orð. Einn verjandanna spurði,
hvort heppilegt og forsvaranlegt
fara 5 kvöldíötln sin, þegar ég kom á
eftlr honum inn í svefnskálann. Hann
hafði ekki hirt um að hengja þau upp
kvöldið áður, og þau voru nú í fyrsta
skipti illa tii relka. „Hvað er klukkan?"
spurði hann mlg.
,,Kortér yfir eitt.“
„Komdu, við skulum flýta okkur."
Hann hljóp næstum aila leiðina til
gelsuhússins og ég hljóp á eftir honum.
Þegar við komum í námunda við pað
virtist okkur^kyrrð rikja í húsinu. Það
var enginn I forsalnum og það var eng-
inn í móttökuherberginu. Hayes og ég
stóðum þar í holri þögninni.
,,Júríkó!“ öskraði hann.
Við heyrðum tifandl fótatak hennar í
stiganum. Hún var búin hvitum kímónó
án skrauts, og hún var ómáluð. ,,Þú kem-
ur," hvíslaðl hún. Hún kyssti hann.
,,Bless, bless, Hayes-san. Ég fara upp
núna. “
22 LANDNEMINN
liefði verið, að vopna pólitíska gal-
gopa með svo þungum vopnum án
kunnáttu í meðferð þeirra og krefj-
ast sömu réttarverndar fyrir þá eins
og lögreglumenn hafa. Hæstiréttur
svarar ekki. Hæstiréttur lætur sem
sér komi ekkert við, þegar pólitískt
æskulýðsfélag er vopnað og það
látið ráðast fyrirvaralaust á almenn-
ing.
Alvarlegasta sök lögreglustjóra
var sú, að hann lét liðsmenn sína
tvisvar gera fyrirvaralausar kylfu-
árásir á fólkið og eina gasárás og
braut þar með fyrirmælin um að
aðvara mannfiölda áður en honum
er tvístrað með valdi eins og áskilið
er í 118. gr. og 119. gr. hegningar-
laga. En þá fær Hæstiréttur málið'
og telur þessar árásir lögmætar eigi
að síður, þar sem útrásir lögregl-
unnar hafi verið gerðar í varnar-
skyni! Minna má nú gagn gera!
Öðru vísi verður lögreglustjóri að
vísu ekki afsakaður, en liótt er að
Hæstiréttur skuli láta hafa sig til
slíkra verka. Hver einasta Ijósmvnd,
sem lögð hefur verið fram í málinu,
sýnir, að mannfjöldinn stóð stilltur
og rólegur utan fáeinir unslingar,
sem lögreglunni var í lófa lagið að
fjarlægja eða þagga niður í — en
Hann greip i handlegg henn'ar. „Júri-
kó, þú getur ekkl fariö."
Hann reyndi að losa sig, en hann hélt
henni rigfastri. ,,Ég læt þig ekki fara,"
hrópaði hann. „Júríkó, þú verður að
hætta við Þetta. Það er pip."
„Píp-pip," sagði hún, og allt í einu
fór hún að skeliihlæja.
„Pip-píp, “ heyrðum við allt i kringum
okkur. „Pip-píp, pip-pip, pip-pip.“
Allar geisurnar þustu nú inn í her-
bergið veinandl af hlátri. Þær umkringdu
okkur og gögguðu hver i kapp við aðra,
elns og íuglager: Píp-píp.
Júrikó hló að okkur, Mimikó hló að
okkur, þær hlógu allar. Hayes olnbogaði
sig tll dyranna. „Við skulum koma okk-
ur burt héðan." Við olnboguðum okkur
út á götu, en geisurnar eltu okkur. Við
hörfuðum eftlr götum borgarlnnar, og
Þær streymdu út úr gelsuhúslnu og gengu
á eftlr okkur i allavega dásamlega litum
óspektirnar byrjuðu ekki fyrr en
lögreglan og hvítliðið gerir útrásir
sínar. Kvikmyndir sýna þetta einnig
greinilega. Freistandi væri að vitna
í vitnisburði, sem afsanna þessa
kenningu Hæstaréttar, en til þess er
ekki pláss, þó skal vitnað í Stefán
Thorarensen: „Um handalögmál
eða bardaga var ekki að ræða fyrr
en lögreglan gerði útrás að stytt-
unni.“
Þannig hyrjaði lögreglustjóri ó-
spektirnar við Austurvöll með þeim
afleiðingum, sem öllum eru kunnar.
Hér verður að gera glöggan grein-
armun á lögreglumönnunum sjálf-
um og lögreglustjórninni. Það er
allt annað en gaman að láta siga sér
fyrirvaralaust á fólk með skaðræð-
is-vopn, og það er víst, að kunnáttu
og lagnj lögreglumannanna var það
að þakka, að ekki hlutust stórslys
af þessum tiltektum lögreglustjóra,
jafnvel manndráp.
LANDNEMINN
Otgefandl:
Æ6KCLÍÐSFY1KINGIS
— Samband nngra sAslalIita —
Rltatjóri otr ábyrgfiarmaOur:
Ingi R. Heigason.
Framkvæmdastjórl:
Magnús Lrárnsson.
kimónénm, en svart hár þelrra glltraöl i
sólsklninu.
Viö gengum helm, en borgarlýðurinn
horfði á eftir okkur og hló, og gelsurnar
eltu okkur hrópandi móðgunaryrðl á
ensku, Japönsku eða gáfu þau til kynna
með bendingum. Á bak við elnstakar
raddir þelrra heyrði ég vlðlaglð sunglð
reglubundnum hættl elns og jafnt fóta-
tak:
„Píp-píp, píp-pip. “
Eftir vlku fórum við Hayes aftur tll
geisuhússins i siðustu helmsókn áður en
við legðum af stað helmleiðis. Okkur var
tekið kurtelslega, en hvorki Júríkó né
Mímíkó vildu sænga hjá okkur. Þær
stungu upp á, að vlð ieigðum Súsikó,
þrettán ára stúlkuna, sem hafðl verlð
hrein mey, þegar hún kom i gelsuhúsið.
J6n Óskar, islenzkaði.