Landneminn - 01.07.1955, Blaðsíða 4
hefja verkfall til að knýja fram
l’eiðréttingar á þessu ranglæti. At-
vinnurekendur hafa dregið deiluna á
langinn eins og þeim er auðið í von
um að verkamenn gæfust upp. Þeir
hirtu ekki um að hefja samninga-
viðræður, þótt kjarasamningum væri
sagt upp. Þeir sátu enn auðum
höndum, þótt verkalýðssamtökin
frestuðu vinnustöðvun um þrjár vik-
ur. Og þeir hafa lítinn vilja sýnt á að
semja, síðan verkfallið hófst. En í
þær sex vikur, sem verkfallið hefur
staðið, hefur ekki heyrzt eitt æðru-
orð frá verkamönnum. Eins og svo
margoft áður, þegar Dagsbrún Hef-
ur haft forystu um gjörbreytingu á
lífskjörum allrar alþýðu í landinu,
'hafa stéttvísustu verkamennirnir háð
þessa baráttu af þögulli festu og
stillingu, yfirlætislausri seiglu og
sigurvissu. Við fáum seint fullþakk-
að þrek og kjark þessara manna sem
mest á reynir.
— Hvað viltu segja mér um gang
verkfallsins ?
— Segja má að það hafi hafizt á
verkfallsbrotum atvinnurekenda. —
Strax á fyrstu klukkustundunum
kom 'glöggt í ljós sá ofstopi og ó-
heiðarleiki sem hinir nýríku gosar
hér á landi hafa lært af nýfasism-
anum ameríska: að virða hvorki lög
né viðteknar venjur og svífast einsk-
is í viðleitni sinni að brjóta verka-
lýðshreyfinguna á bak aftur. Verka-
menn hafa svarað þessum frunta-
skap með því að fylkja sér enn fast-
ar saman. Verkfalsvarzla hefur í
flestu tilliti verið umfangsmeiri en
nokkru sinni áður. Viku eftir viku
hafa verkamenn staðið á verði oft
12—14 tíma á dag í misjöfnum veðr-
um bæði á vegum úti og annars
staðar, og er gaman að geta sagt
með sanni, að þeir hafa harðnað við
hverja raun. Það er þessum mönn-
um að þakka, að atvinnurekendum
hefur ekki tekizt nema að mjög ó-
verulegu leyti að brjóta verkfallið
með ofstæki sínu.
— Hvernig hefur þáttakan verið
í verkfallsverðinum?
— Hún hefur verið fram úr skar-
andi góð og almenn. Rosknari
Dagsbrúnarmenn, sem hertir eru í
baráttu margra ára, hafa enn sýnt
að þeim er ekki fisjað saman. Og
ánægjulegt hefur það verið, að tug-
ir og hundruð ungra manna liafa af
einstakri stéttvísi staðið því fastar
fyrir sem meira á reyndi, og má
fulltreysta því eftir þetta verkfall,
að þeir verða engir yerrfeðrungar.
— Það hafa farið talsverðar
tröllasögur af óbilgirni verkfalls-
varða.
— Já, alls konar lygum og ó-
hróðri hefur verið ausið yfir verk-
fallsmenn. Og það er sannarlega
lýsandi tímanna tákn, að olíufélög-
in sem liggja undir dómi fyrir
milljónastuld frá íslenzkri alþýðu
skuli verja liluta af milljónaþýfinu
til að útbreiða gróusögur um, að
reykvískir verkamenn hafi stolið
nautslæri!
— Hvað viltu segja um hug þeirra
starfsstétta, sem ekki eiga sjálfar í
verkfalli, til hinna sem í eldinum
standa?
— Yfirleitt hefur barátta okkar
notið almennrar samúðar, eins og
fagurlega hefur birzt í þeim fjár-
hagslega stuðningi sem stéttarfélög
og einstaklingar hafa veitt verk-
fallsmönnum. Hins er þó ekki að:
dyljast, að alvarlegar veilur hafa
komið í Ijós í röðum verkalýðsins.
Hvað átakanlegast er dæmið af
Bifreiðastjórafélaginu Hreyfli, þar
sem nokkur hluti stéttarinnar hefur
lotið svo lágt að láta atvinnurek-
endur 6Íga sér á verkfallsmenn.
Einnig hafa talsverð veikleikamerki
gert vart við sig hjá sumum ná-
grannafélögum Dagsbrúnar, sem
hefðu getað veitt mikilsverðan stuðn-
ing í baráttunni.
Þetta er þó í sjálfu sér ekki und-
arlegt, þar sem Alþýðusambandinu
hefur á undanförnum árum verið
stjórnað af fulltrúum atvinnurek-
enda, sem alið hafa á sundrung inn-
an verkalýðssamtakanna til að
veikja þau. Það verður eitt höfuð-
verkefni ungra manna í verkalýðs-
hreyfingunni á næstu árum að bæta
það tjón, sem atvinnurekendur hafa
unnið samtökunum innan frá, efla
félagsþroskann og treysta raðirnar.
— Hvað vildirðu svo segja að
lokum um lærdóma verkfallsins?
— Hin harðsvíraða auðvaldsklíka
landsins hefur gert allt sem hún
hefur getað til að brjóta verkalýðs-
hreyfinguna á bak aftur í þessu verk-
falli. Ilún hefur ekki talið eftir tug-
milljóna króna herkostnað, aðeins
ef það mætti takast. Ríkisstjórnin
hefur haft forystu fyrir þessu aftur-
haldsliði og veitt því allan hugsan-
legan stuðning. Allar þessar tilraun-
ir hafa strandað á andspyrnu þeirra
verkamanna eldri og yngri, sem
staðið hafa sínar verkfallsvaktir
staðráðnir í að knýja fram rétt hins
vinnandi manns til að veita sér og
sínum holla fæðu, viðunandi klæði
og heilsusamlegt húsnæði —- í
skemmstu máli: mannsæmandi lífs-
kjör.
Þegar alþýða íslands fer út á göt-
urnar að þessu sinni til að halda 1.
maí hátíðlegan, ætti hún að hug-
leiða, hve verkalýðnum er orðið það
dýrt að hafa þá rikisstjórn auðkýf-
inganna, sem nú situr að völdum.
Vinstri stjórn, sem virðir rétt verka-
lýðsstéttarinnar, verður að komast
til valda, ef verkalýðurinn á að geta
varðveitt þær kjarabætur sem vinn-
ast munu í þessu verkfalli og tryggt
rétmætan lilut sinn í framleiðslu-
verðmætunum til frambúðar, segir
Guðmundur J. að lokum.
E.B.
4 LANDNEMINN