Landneminn - 01.07.1955, Síða 12

Helgi Kristinsson:
Þrjii kvæði
i
JÞegar þú varst ungnr
miðaðist mat þitt á peningum
við verð á sætgæti,
eina sorg þín var
að vera ekki fullorðinn
og þú sagðir oft:
Bara að cg væri stór.
Nú frystir lífsbaráttan
brosið á vörum þínum
off þú mælir í liljóði:
Bara að ég væri barn,
því sonur þinn kemur heim
sigrandi hetja úr áflogum dagsins,
föt hans eru rifin
en þau kosta pcninga.
n
Eins og orka þín þrýtur
svo gleymist þér
allt sem þú lærðÍT.
I»ú komst og heilsaðir
þér óafvitandi
og þannig kveður þú einnig og ferð.
En hamingja þín er í því fólgln
að sannfæra sjálfan þig um
að eyðingin sé eilífð
og blekkingin sannleikur.
ÞJ ÓÐVÍSA
úr ævintýraleiknum Fjallið eina.
Inni í hamrinum álfadísin bjó
oft um bjartar vornætur hörpuna sló,
seiðmagnaðir tónar bárust langt um lönd
og sjó.
Til sín vildi hún seiða ungan svein,
svipurinn var lokkandi og bros úr augum
skein,
tæplega mun föngulegri fundizt hafa nein.
Eitla álfadísin gæfuveginn gekk,
gjörfilegur lirokkinkollur ást til hennar
fékk
og í kvöld hún skartibúin situr
brúðarbekk.
stóri salur bergmálaði af fagnaðar-
látum.
Hermaður klifraði upp. Andlit
hans var fölt og toginleitt. „Félag-
ar“, hrópaði hann. „Ég kem frá
rúmensku vígstöðvunum og ég segi
ykkur, því að nú liggur á: það verð-
ur að semja frið. Frið strax! Við
munum fylgja hverjum þeim, sem
gefur ok'kur frið, hvort sem það verða
bolsévíkarnir eða nýja stjórnin.
Frið! Við á vígstöðvunum geturn
ekki barizt lengur. Við getum hvorki
harizt gegn Þjóðverjum né Rússum
—.“ Að því búnu stökk hann ofan,
og mannfjöldinn sem tróðst, fór að
skvaldra, og skvaldrið varð að reiði-
ópum, þegar næsti ræðumaður,
mensjevískur „varnarliði“, reyndi að
segja, að stríðið yrði að standa, unz
bandamenn sigruðu.
„Þú talar eins og Kerenskí!“ hróp-
aði óhefluð rödd.
Dómfulltrúi mælti með hlutleysi.
Þeir hlustuðu á hann, og tautuðu
fyrir munni sér og fundu, að hann
var ekki af þeirra sauðahúsi. Aldrei
hef ég séð menn, sem strituðust eins
við að skilja og ákveða. Þeir stóðu
grafkyrrir og í svip þeirra var eins-
konar hræðileg ákefð. Svitinn bog-
aði af þeim. Þetta voru heljarmenni
með sakleysisleg, björt barnsaugu
og hetjuandlit.
Nú talaði bolsévíki úr þeirra eigin
röðum; ofsafullur og þrunginn hatri.
Þeim fannst ekkert meira til hans
koma en hinna. Hann var ekki að
iþeirra skapi. Augnablik hóf hann þá
upp yfir hinn vanalega hugsana-
gang og vakti þá til meðvitundar
um ábyrgð þeirra gagnvart Rúss-
landi, sósíalismanum, heiminum,
eins og á þeim ylti, hvort byltingin
li'fði eða dæi.
Ræðumaður kom eftir ræðumann.
Þeir kappræddu, en ýmist varð
dauðaþögn eða fagnaðar- og reiði-
hróp gullu við: eigum við að
hrökkva eða stökkva?
Kanjúnoff talaði aftur, sannfær-
andi og hrífandi. En var hann ekki
liðsforingi og „varnarliði“, hversu
mjög sem hann ræddi um frið. Þá
kom verkamaður frá Vasilí Ostroff.
Honum var heilsað mecf þessum orð-
um: „Ætlar þú að gefa okkur frið,
verkamaður?“ Nærri okkur voru
menn, sumir liðsforingjar, sem
mynduðu klíku til að fagna tals-
mönnum hlutleysisins. Þeir hrópuðu
í sífellu: „Kanjúnoff! Kanjúnoff!“
og blístruðu móðgandi, þegar bolsé-
víkarnir reyndu að tala.
Skyndilega fóru nefndarmennimir
og liðsforingjarnir á þakinu að ræða
eitthvað af miklum móði og handa-
pati. Aheyrendur heimtuðu að fá
að vita hvað nú væri komið upp á
teninginn og mannfjöldinn gekk
eins og í bylgjum. Hermaður sleit
sig lausan af liðsforingja og rétti
upp hönd.
„Félagar!“ hrópaði hann. „Félagi
Krylenko er kominn og vill ávarpa
ökkur.“ Svo gullu við fagnaðarlæti,
blístur og hrópin: „Haltu áfram!
Haltu áfram! Niður með hann!“
En þegar sem hæst stóð klöngraðist
þjóðfulltrúi hermálanna upp á vagn-
inn; honum var hjálpað og honum
var hrint. Hann rétti úr sér andar-
tak, gekk svo að byssuturninum og
leit í kringum sig brosandi. Hann
var maður stuttur og digur, lágur til
hnésins, berhöfðaður. Engin virðing-
armerki voru á einkennisbúningnum
hans.
Klíkan, sem næst stóð, æpti nú
allt hvað af tók: „Kanjúnoff! Við
viljum Kanjúnoff! Niður með hann!
Þegiðu! Niður með svikarann!“
Mönnum hitnaði í hamsi. Svo fóru
þeir að hreyfa sig og féllu á okkur
eins og snjóflóð. Risavaxnir menn
ruddust í áltina til okkar, brúna-
þungir.
„Hver er að spilla fundarfriði?“
hrópuðu þeir. „Hver er að blístra?“
Klíkan dreifðist á augabragði og
flúði og bærði ekki á sér eftir það.
„Félagar, hermenn!“ hóf Kryl-
enko mál sitt, röddin var hás af
þreytu. „Ég get ekki lialdið góða
ræðu; mér dauðleiðist það; en ég
hef ekki sofið síðastliðnar fjórar
nætur ... „Ég þarf ekki að segja
12 LANDNEMINN