Unga Ísland - 15.05.1911, Blaðsíða 2

34
UNGA ÍSLAND
um gafst honum þó kostur á því að fá
að spila við lítið hljómleikahús í París,
en sönglög þau, sem þar vóru lögð fyrir
hann, þótti honum svo auðveld, að hann
spurði í gáska, hvort hann ætti að spila
þau réttsælis eða rangsælis, — og svo
var honum einnig vísað burt þaðan.
Margt og mikið varð hann að reyna þar
syðra. Peningar hans vóru að þrotum
komnir. Og svo var bæði afgarginum
og einnig fiðlunni hans stolið frá honum.
Kólera geisaði í borginni, og varð Ole
að flýja undan henni hvað eftir annað.
Loksins varð hann fárveikur af vökum
og skorti, og hefðu dagar hans að lík-
indum verið taldir, ef brjóstgóð ekkja ein
hefði eigi skotið skjólshúsi yfir hann og
annast hann eins og móðir. Er hann
fór að ranka við sér aftur eftir sjúkdóminn,
taldi ekkjan kjark í hann, og sonardóttir
hennar, ung stúlka Alexandrine Felicite
að nafni, var honum sent syslir.
Dálítinn fjárstyrk fékk hann þó að
heiman bæði frá föður sínum og ýmsuin
góðum vinuin, svo nú fór að sjást til
sólar á ný. — En mörgu því, er hann
varð að þola þenna vetur, gleymdi hann
aldrei alía æfi.
Um þessar mundir spilaði og söng
nafnfrægt ítalskt hljómleikafélag í Parísa-
borg. Sönghöllin var troðfull á hverju
kvöldi. — Hátt uppi undir efstu loft-
svölum sat ungur maður, hár vexti og
bleikur mjög, í einu ódýrustu sætanna.
Blóðið þaut fyrir eyrum hans, og augun
leiftruðu. Hann teygaði í sig tónana og
var gagntekinn af Iistaheimi þeim, sent
lifði og bærðist á leiksviðinu á hverju
kvöldi. Nafnfrægir söngmenn og söng-
konur sungu lög eftir heimsfræg tónskáld,
og svo spiluðu undir ítalskir hljómleika-
menn, og var hver þeirra snillingur í
sinni grein. — Ole Bull sagði svo frá
sjálfur síðan: »Það lá við, að eg gengi
af vitinu, og eg var dauðhræddur um,
að eg mundi fá krampa eða slag.«
Loksins fékk hann líka að heyra Paga-
nini, og það var enginn, sem Ole Bull
hafði þráð eins að heyra. Hann var
nafnkunnur um alla Norðurálfu, og Ole
hafði oft heyrt hans getið heima í Björgvin.
»Enginn getur skilið Pagnini til hlítar
nema sá, er þekkir og kann að meta
gildi lagsins — og þá list að gæða það
lífi og lit. Ef maður þekkir ekki ítalska
sönglist, er alveg ómögulegt að átta sig á
spili hans«, sagði Ole Bull i elli sinni.
Um þessar mundir bar ítölsk hljórn-
list af öllum öðrum í Norðurálfu. Og
Paganini lét fiðluna sína syngja svo, að
söngmennirnir sjálfir urðu enn þá meir
hissa en áheyrendurnir.
Svo hélt Ole Bull til Ítalíu.
Hann hafði meðmæli til inerkra manr.a
þar, og var tekið vel á móti honum.
Mönnum gast vel að spili hans. En í
blaði einu var skrifað um hann: »01e
Bull hefir eigi fandið sjálfan sig cnn.« —
Og Ole fann til þess sjálfur, að þetta var
satt. Stundaði hann nú nám sitt af kappi
um hríð hjá góðum og duglegum hljóm-
leikakennurum. Fiðlan átti — alveg eins
og sönglistin — að bera fram aðal
þætti tilfinningalífsins. Lagið sjálft hlaut
að verða aðalatriðið í fiðluspilir.u, og spil-
ið sjálft átti að veita því líf og lit, ljós
og skugga. Hann fór því að rannsaka,
hvernig gömlu fiðlurnar frægu væru smíð-
aðar. Hann smíðaði sér fiðluboga sjálf-
ur, langan og þungan, svo tónarnir titr-
uðu, styrknuðu og mjúknuðu eftir því,
hvort höndin þyngdi bogann á strengj-
unum eða lyfti lionum. — Á þennan
hátt fékk Ole þvílíkt feikna vald yfir fiðl-
unni, að jafnvel allra fingervustu tón-
brigði hlutu að koma í Ijós, en samt sem
áður var hann óánægður með spil si!t.
Hann náði ekki öllu því, er hann vildi
bera fram í spili sínu. Hann braut heil-
ann um þetta, fram og aftur, spilaði og
keptist við, en ekkert dugði.
í bréfi ti! vinar síns hefir Ole Bull
sagt frá vitrau einni, er hann hafði um
þessar mundir. Hann átti við einhverja