Unga Ísland - 01.12.1916, Blaðsíða 2
ðO
tlNGA tSLAND
Hve þung er oft á hans baki byrði
og brautin torsótt og erfilt skeið, —
en aldrei getur þeim góða hirði
á göngu fatast in rétta leið.
Sjá. heilög alvara’ i augum Ijómar,
er að sér vefnr hann tijndan sauð, —
og rödd hans fögur og ástmild ómar
til einstœðingsins í þyngslu nauð.
* * * * * *
* * ¥
Hve björt og heiðrík þin œvin yrði,
— það auðnastþér efþú sjálfur vilt,—
ef götn Ijóssins þeim góða hirði
þú gœlir, barn mitt, til dauðans fglgt.
Og jólakvöldið þú heilagt lieldur,
ef heit þú strengir, því marki’ að ná
og þakkir hirðinum góða geldur;
sem gegmir lömbin sin ung og smá.
Guðm. Guðmundsson.
a
Jól.
Af því myrkrið undan snýr
ofar færist sól,
þvi eru lieilög lialdin
hverri skepnu jól.
Gr. Th.
Jólin, ljósanna hátíð, eru nú enn
á ný í vændum. Börnin eru enn einu
sinni farin að telja dagana til jóla
og fullorðna fólkið tekur þátt í ó-
þreyju barnanna. Því allir þeir sem
fullorðnir eru orðnir, og löngu komn-
ir af bernskuskeiði, eiga vonandi
margar bjartar og hlýjar endurminn-
ingar, sem tengdar eru við jólin —
jólin þegar þeir voru börn. Sá mað-
ur er í sannleika fátækur, sem eigi
geymir einhverjar slíkar jólaendur-
minningar í huga sínum.
Jólin eru elst allra liálíða. Pað er
talað um jól í allra elslu frásögnun-
um, sem vér höfum af heiðnum for-
feðrum vorum, fyrir mörgum, mörg-
um öldum. Skáldið okkar góða, segir
í erindinu, sem stendur yfir þessari
litlu grein, frá því, hversvegna for-
feður vorir héldu jólin heilög. Pekk-
ing þeirra á náttúruviðburðunum náði
mjög skamt. Þeir vissu eigi hvernig
á því stendur að árið skiftist í bjart-
ar og dimmar árstíðir, en það vita
flestöll skólabörn nú á tímum. En
þeim þólti eins og okkur, vænt um
sumarið, vegna þess að það var lilýtt
og bjart. þá gálu þeir lifað sinu
frjálsa lífi, farið í víkingaferðir og
aflað sér fjár og frama. En að sumr-
inu liðnu, tók við dimmur vetur. Þá
urðu þeir að halda kyrru fyrir og
gátu lítið aðhafst. þeir tóku eftir því,
að hver dagurinn varð öðrum styttri,
en nóttin lengdist, og að lokum ótt-
uðust þeir að myrkrið mundi verða
ljósinu yfirsterkara. En Ijósið vildi
eigi víkja fyrir myrkrinu, og þess
vegna trúðu þeir því að öfl Ijóssins,
góðu öflin, legðu til orustu við öfl
myrkursins, vondu öflin, og berðust
við þau um völdin yfir jörðinni. Þeir
biðu úrslitanna með óþreyju, og þeg-
ar þeir sáu að sólin fór aftur að
liækka á lofti, daginn að lengja en
nóttin slyttist og myrkrið flýði, skildu
þeir það að baráttunni hafði lokið
með sigri Ijóssins yfir myrkrinu, og
til þess að láta í ljósi fögnuð sinn
yfir, að eiga enn á ný bjart sumar í
vændum, héldu þeir jólin heilög. Há-
tíð þessa kölluðu þeir jólablót eða
jólasumbl. Þá þáðu þeir heimboð
hver af öðrum og sátu að veislum
dögurn saman. Var þá oft gleði og
háreysti í höllunum; en fræknustu
kapparnir notuðu tækifærið til þess
að »slíga á stokk og strengja heit«,
að vinna eitthvert afreksverk fyrir
næslu jól. Svona héldu forfeður vorir
jólin sín. Þeir héldu þau í minningu
um sigur Ijóssins yfir myrkrinu; til
þess að fagna sigri hins góða yfir
hinu illa. Jólin voru þess vegna hjá