Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1924, Blaðsíða 60
26
TÍMARIT hJÓÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA
vör'ðungu. á Herviararsögu, lield-
ur miklu fremur á móðurmáli
sínu, sem er enn liið sama og var
til foma. Það er eins algengt í is-
ienzku að tala um að sjóða járn,
eins og að sjóða graut eða lauk.
Að sjóða ljá, s.s. búa ljá til, er al-
gengt mál, og eins eðlilegt er að
segja sjóða sverð. Suðan er ein-
mitt aðal atriðið í smíðinni, því
bitið er komið undir benni, og
smíðin hefir fengið nafn liennar
af því, þegar um bitjárn er að
ræða.
6. vísan. 1 benni er að iagfæra
orðin bæggja og naan , og svo það,
að bún stendur ekki í liendingum.
Björn Olsen befir einnig komið
þessari vísu í frumort lag á þessa
leið:
Kaun er barna bölvan,
böl görver mann fölvan.
Professor Bugge vill aftur enga
lagfæring <á benni gera; liann
.tekur böl við fyrra vísuorðið:
Kaun er beggja barna böl, görv-
er nán fölvan, og beldur beggja
barna megi ef til vill merkja
sveinbarn og meybarn; barna
beggja kynja; en það nær ekki
nokkurri átt, að beggja barna geti
merkt ]>að. Málið beimilar ekki
annan eins undanskilning, það vita
þeir, sem tala málið. Þá telur
bann, að bæggja kunni eiga að
lesast bæg-it og tekur enn saman
sem fyr; en bægit böl er bortittur
og ekki sennilegt að laga forn-
ljóðið, sem aiinars er alt bortitta-
laust, með bortitti; svo er og mein-
ing síðari hlutans afleit, því nár-
inn er fölur og getur ekki gerst eða
orðið það. Líklegt er, að naan
sé misskrift skinnliandritarans
fyrir mann, eins og Björn Olsen
getur til, og beggja sé og misritað
fyrir bægja, sem ritarinn vildi
ritað hafa.
Lagfæring Björns Olsens styðst
við það, skilst mér, að vísan verði
að hafa niðurlagsrím, og svo við
rúnaþuluna; það er ekki liægt að
lagfæra liana snildarlegar en bann
befir gert, svo vel fyllir bún, lag-
færð, flokk binna bæði að efni og
rími. Rúnaþulan hefir: Kaun er
barna böl, ok bardagaför ok bold-
fúa bús. Bardagaför beldur Prof.
Bugge merki “et Sted, bvar Plage
(Smerte) færdes (bolder til”.
Misskilið er|það; för er flt. bvk. af
far=spor, marlc eða mót eftir
e-ð, og bardagaför sár, fengin í
bardaga, eða örin eftir þau.
7. vísan. Líklega eiga rúnirnar
að lesast einatkvæðum beitum al-
staðar í ljóðinu, því ])á verður
engán klofning þar. Þeir Kaa-
lund og Bugge lesa bagall í þess-
ari vísu og bjarkan í binni 13., en
P. A. Munch hefir liagl og björk,
og fer það betur. Raunar finnur
próf. Bugge að því og kallar það
rangt um björk, en tveir eru þeir
þá á móti bonum um það, því Ouð-
brandur Vigfússon les hér björk-
í orðabók sinni; og liagl segir
Bugge ófært eða óliafandi, fyrst
Munch lialdi karlkynsmyndinni
kalldazster; en það getur ekki ver-
ið á rökum bygt, því samdráttur-
inn veldur ekki kynbreytingu.
Hagl, rúnaheitið, dregið saman
úr bagall, er karlkyns, sbr. vagl