Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1924, Blaðsíða 61

GÖMUL RÚNALJÓD OG RÚNAÞULUR.
27
kk. úr vagaill, og myndinni kalld-
azster því rétt að lialda.
9. vísan er ekki orðuð í ágripi
Björns Olsens, en Bugge kannast
ekki við orðið bræ, -sem afskrift-
irnar hafa, og vill gera úr því
brú, eins og Ole Worm gerði, þó
ekkert vit sé í því, að vér kölluin
í.s brú breiða. Það er víst ótítt,
að á-hljóð sé táknað með æ í
norskri stafsetning, en kemur þó
víst fyrir. Bræ er sama og brá
í íslenzkri stafsetningu. Orðið
er algengt í íslenzku og merkir
gljá, og svo sögnin braga og með
úr-feldu g-i brá; að gljá, leiftra,
Ijóma. Ljóma merkingin er svo
algeng í sögninni og hljóðskiftis-
orðum liennar, að norrænufræð-
ingum hefði fremur verið ætlandi,
þótt þeir liefðu eldci þekt orðið
bræ, að ráða rétt til merkingar
þess, heldur en snúa því upp í
brú, t. a. m. bragr (eig. ljómi.
glæst orðbragð), Bragi, brandr,
því svo heitir sverð af því það brá-
ir, ljómar, og svo skipa- og dyra-
brandar, því þeir voru steindir;
sbr. og mannheitin: Brands Yal-
brandr, Brandís (ljómadís) ogbrá,
brún, brý#) brúðr (ljómandi mær.
*) Brún ibrý merkja, vitaskuld ljómi>
sbr. dagsbrún. óeig. rönd röö, því þar hefst
brúnin, er sleppur hlut er ber vi'S loft,
sbr. fjallsbrúnn og svo þar af um aSra
hluti. Brýr flt. af brý, er ranglega talin
flt. of brún 1 málfr. isl. tungu eftir Finn
Jónsson. í OrÓakveri Finns Jónssonar er
heldur ekki alls kostar rétt aö ‘afbrý'Si”
sé af brúör komiö og merki “sú tilfinn-
ing aÖ vera hræddur um konu sina (eða
mann sinn) af af=of ei of sterk tilfinn.
ing um (fyrir) konu (sina)”. ]>aÖ er
minkunarmerking I oröinu, en ekki hitt
og or’ÖiÖ runniö af sagnbúningnum brá af
og merkir dofnan (eig. ijóma), rénan,
búin skarti)í bróg kemur fyrir í
Danabróg, sem blakti eitt sinn
yfir Norðurlöndum öllum. Hvað
munu norrænufræðingar telja að
heitið merki? L’ori flamme dan-
oise, mætti líklega snara því á
frönsku. Brá er nafnháttar stofn
sagnarinnar brá, hafður nafnorð
eftir algengri orðmyndan máls-
ins, því nafnháttar og þátíðar
stofnar, óhljóðverptir og hljóð-
verptir, eru tíðhafðir nöfn í þess-
um sagnflokki. Sögnin er ;þó víst
aldrei sterkbeyg, þótt rétt sé að
beygja hana svo, heldur veik: brá,
bráði, brá og ra-beyg brá, bröri
brörinn. Eg hefi lieyrt þátíðiria
bröri norður í Þingeyjarsýslu.
Af ra-beygingu hennar kemur
breði, bleytusnjór, sbr. breða-
fönn, og bræðingur heitir þá jökul
setur niður svo varla sér á dökk-
an díl. Þaðl er furða, að Prof.
Bugge skyldi fortaka að orðið bræ
væri til, fyrst hann þekti þó
breði, í staðinn fyrir að láta álík-
ur í málinu hjálpa sér til rétts
skilnings. Brá, breði, bræðingr
standa af sér alveg eins og slá,
sieði (c: slár til að aka á), slæð-
ingr, af sögninni að slá; af sögri-
inni lá (ljá) : lá, leri, ler í sam-
skeytingum, sbr. ættleri, Gang-
leri, Heimdallar heitið Vindler,
sá sem lýr vindu, bragðal, eins og
Rydeberg hefir komist að, af goð-
fræðislegum rökum, en ekki mál-
fræðislegum, þó skrítið sé; vá,
veð af sögninni vá o.fl. Það gefur
góða meiningu, að vér köllum
sljóvgan. sbr. ummerkisorðin: brýnn, af-
brýnn eða afbrýðn.