Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1924, Blaðsíða 119

EITT ER NAUÐSYNLEGT.
85
—Mig hefir lengi langað til að
tala um nokkuð við þig — spyrja
þig að dálitlu, og hið alúðlega
viðmát þitt hjálpar mér—
Gyða horfir hvast og alvarlega
á hann. Hann þagnar andartak,
svo segir hann hægt og skýrt:
—Viltu verða konan mín, Gyðaf
Hún dreg-ur að sér hendina,
sem hann hefir snortið. Sárinda-
svip bregður fyrir í andliti henn-
ar. Hún horfir að nýju fast í
augu hans. Hann reynir að
standast þetta augnaráð og horfa
á móti, en augu hans hörfa undan
til gólfsins. Honum finst hann
vera veginn í huga hennar og
fundinn léttvægur.
Loks segir liún í mikilli alvöru:
—Hví biður þú mig þessa, ungi
maður? Þú elskar mig ekki eins
og menn á þínum aldri elska.
Það er sem jökulvatni sé skvett
í andlit hans. En honum dettur
ekki í hug- að gefast upp.
Hann segir:
—Það er ekki satt, að eg elski
þig ekki. Það er líklega ekki
blind ást sem eg ber til þín. En
eg elska þig sökum allra mann-
kosta þinna, og eg veit að eg virti
þig’ og yrði þér góður, og yrði
hamingjusamari með þér en nokk-
urri annari konu.
'Það er svo sem ekki tekið út
með isældinni að segja þetta.
Hann næstum svitnar af áreynsl-
unni.
Hún segir:
—En ef eg nú gæfi burtu allar
eigur mínar: jörð, bústofn og alt;
vildir þú samt kvænast mér alls-
lausri? — Myndir þú hafa beðið
mín ef eg hefði verið bláfátæk og
umkomulaus ?
Skúli svarar ekki.
Hún heldur áfram:
—Eg ætlast ekki til svars. Eg
þekki þig Skúli. Og eg met þig
mikils fyrir dugnað þinn og fram-
takssemi. En ást handa mér áttu
enga til. Ef til vill er gróðaást
þín svo sterk, að hún dregur að
sér alla aðra ást og heldur henni
fastri innan vébanda sinna. Um
það skal ekki dæmt. Sumir menn
hafa mikla ást að gefa og margs-
konar mótlæti í meðgjöf. Aðrir
gefa litla ást og leggja líka léttar
sorgir á herðar konum sínum.
Hann segir í hita:
—Skynsamlegu hjónaböndlin
fara æfinlega bezt.
Hún svarar:
—Þetta yrði ekki einu sinni
skjmsamlegt hjónaband, Skúli,
eins og eg lít á málið. Eg er víst
nálægt þrjátíu árum eldri en þú.
Eg get ekki gefið þér æskuhitann.
Hann er farinn fram hjá mér. En
eg gæfi þér jörðina. og eigurnar.
Ef til vill gætir þú haft hitann úr
því. Þú yrðir stór og mikill bóndi,
sem gætir reist þér lofsamlegt
minnismerki í framkvæmdum —
að minsta kosti hér í sveit. En
þú hefir ekkert að gefa mér, sök-
um þess að þú getur ekki elskað
mig á þann hátt sem eg vil vera
elskuð. — Hugsaðu þér! Jörðin
mín yrði stöðugt liærri og fyrri í
huga þér en eg sjálf —
Skúli grípur fram í:
—Þetta er ekki satt, Gyða!
Iíún segir:
—Jú, það er satt. En þú sérð