Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1924, Blaðsíða 139

ENN UM VINLANDSFUNDINN.
105
hepnast. Þessi óliöjDp urÖu þó eigi
til þess, að fæla aðra frá marg-
endurteknum tilraunum til að
byggja hið nýja land, eins og bet-
ur skal skýrt.
Frá þessum tíma eru til söguleg
gögn um ferðir ýmsra sjófarenda
til Yínlands. Yér vitum einnig.
að biskup einn, Jón að nafni, fór
til Vínlands til að sjá fyrir hinni
andlegu þörf nýlendubúa. Þetta
var árið 1059. Hann var brátt
myrtui', og varð því fyrsti krist-
inn píslarvottur í kinum nýja
heimi. Á eftir lionum kom Eirík-
ur Gnúpason, áður biskup í Græn-
landi, en sem var vígður biskup
yfir Vínlandi af engu minna smá-
menni, en sjálfum erkibiskupinum
í Lundi í Svíþjóð. Forn skjöl
sýna, að frá árinu 1150 til ársins
1408 voru vígðir livorki meira nó
minna en fimtán biskupar til þjón-
ustu á Grænlandi og Vínlandi.
Kyrkjur voru bygðar, sem auðvit-
að sýnir, að isöfnuðir hafa verið
stofnaðir, svo á tólftu öld hefir,
þegar tekið er tillit til kringum-
stæðamra, verið komið á stofn fast
og skipulegt mannfélags fyrir-
komulag í Vínlandi.
Söfnuðirnir í Grænlandi og í
Vínlandi liafa hlotið að standa í
beinu sambandi við páfastólinn í
Róm. í bókasafni Vatíkansins
eru skjöl, er bera með sér, að páf-
inn hafði tekjur frá þessum bisk-
upsdæmum handan við Atlants-
haf. Eitt þeirra er dagsett “Ann.
Dom. MCCÖXXIII et die mensis
Augusti.”
Af páfabréfi, gefnu út af Nik-
uláisi páfa V. árið 1448, sjáum vér,
að kyrkjurnar á Grænlandi og á
Vínlandi biðu stórtjón af árásum
Skrælingja. Níu kirkjusóknii
sluppu i sarnt undan. Pílagríms-
ferðir voru farnar frá Grænlandi
til Róm, og voru menn frá Vín-
landi x þeim förum. Alt þetta
sýnir mjög ljóslega, að Vínland
var vel þekt meðal æðri stéttar-
innar í Róm. Hví þá ekki meðal
annara mentamanna í Evi’ópu ?
iSagnai'itarinn Adam af Brim-
um færir og ókrekjandi rök fyrir
sannindum íslenzku fráisagnanna.
1 riti sínu “De Situ Danice”, frá
árinu 1073, getur hann Vínlands,
og segist vita með vissu, að það
séu eigi skröksögnxr, heldur áreið-
anleg frásögn, er liann hafi feng-
ið frá Dönum (“non fabulosa op-
inione sed certa Danorum comper-
imus relatione”) Þess er vert
að geta, að bók þessi var rituð
löngu. áður en norrænu sögunum
var safnað og áður en nokkur
maður hafði tækifæri til að kynn-
ast atburðunum frá ritum íslend-
inga.
Auk þessa ritverks eru til bisk-
upaskýrslur og bi’éf til páfa, og enn
fremur ítölsk frásögn frá þrett-
ándu öld, rituð af Antonius Zeno.
Árið 1390 var Nicola bróðir Ant-
oníusar í förum norður í höfum
og kom við á Grænlandi. Síðar
varð hann skipreika við Færeyj-
ai\ Þar gekk hann í þjónustu nor-
ræns sækonungs og var með hon-
um í mörgum svaðilförum. An-
tonius kom til Færeyja árið 1392
cg dvaldist þar í fjórtán ár, og á