Morgunblaðið - 20.12.1977, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1977
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1977
27

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. simi 10100.
Aðalstræti 6, simi 22480.
Áskriftargjald 1500.00 kr. á mánuði innanlands
í lausasölu 80.00 kr. eintakið.
Verðbólguölæði
Lúðvík Jósepsson, formaður Alþýðubandalagsins,
komst svo að orði í þingræðu fyrir helgina, þegar
hann fjallaði um ráðstafanir þær, sem ríkisstjórnin
hefur boðað til þess að tryggja afgreiðslu fjárlaga án
greiðsluhalla, að ríkisstjórnin væri komin í bindindi.
Þessar ráðstafanir væru til marks um það. Þessi samlík-
ing er kannski ekki alveg út í hött hjá Lúðvík, þótt
réttara væri að orða það svo, að ríkisstjórnin hafi meó
ráðstöfunum sínum gefið þjóðinni til kynna, að ekki yrði
lengur undan því komizt, aó þjóðin sjálf færi í bindindi
eftir verðbólgufyllerí undanfarinna ára.
Haustið 1971, þegar vinstri stjórnin tók við, var öllu
sleppt lausu og þá hófst veizla aldarinnar, peningum var
dreift í allar áttir, allt átti að gera fyrir alla og þeir sjóðir,
sem safnað hafði verið á viðreisnarárunum voru á
skömmum tíma tæmdir. Þá hófst það verðbólguölæði,
sem staðið hefur yfir síðan. Allir vita, að áfengissýki er
sjúkdómur, sem erfitt er að lækna og það verður ekki
gert í einu vetfangi. Sú veröbólgusýki, sem vinstri
stjórnin ber mesta ábyrgð á verður heldur ekki læknuó í
einu vetfangi. Þess vegna hefur r.úverandi ríkisstjórn
gengið erfiðlega að ná tökum á verðbólgunni.
Verðbólguölæðið hefur staðið yfir fram á þennan dag,
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir til þess að stöðva það.
En nú segir Lúðvík Jósepsson, að ríkisstjórnin boði
bindindi. Og það er hverju orði sannara. Þær ráðstafanir,
sem ríkisstjórnin hefur beitt sér fyrir í fjárhagsmálum,
aukin skattheimta, niðurskurður og stórkostleg takmörk-
un á lántökum hins opinbera á næsta ári og á útlánum
fjárfestingalánasjóða munu hafa mun meiri áhrif en fólk
gerir sér almennt grein fyrir. Hins vegar er svo fróðum
manni sem Lúðvík Jósepssyni um málefni lands og
þjóðar þetta auðvitaó ljóst og þess vegna kemst hann svo
að orði, að ráðstafanir ríkisstjórnarinnar líkist því, sem
þjóðinni sé boðað bindindi eftir margra ára verðbólguöl-
æói.
Og það er vissulega tími til kominn, að þjóðin fari í
bindindi af þessum sökum. Verðbólgan veldur hér sívax-
andi upplausn, bæði í fjárhagsmálum og siðferðilegum
málum. Ilún hefur skapað jarðveg fyrir lýðskrumara og
afturhaldsseggi, sem boða þjóóinni einfaldar lausnir á
flóknum vandamálum. Þetta er alþekkt fyrirbæri í sög-
unni og við þurfum ekki að leita langt til þess aó komast
að raun um þaó. Þeir Hitler og Mussolini komust til valda
af því að þeir boðuðu einfaldar lausnir á tímum upp-
lausnar og öngþveitis. Nú á síðari árum er Glistrup hinn
danski frægasta dæmið um þetta, en sem dæmi um
lausnir hans á vandamálum dönsku þjóðarinnar má
nefna, að hann vill leggja niður allar varnir þar í landi,
en koma fyrir símsvara, sem tilkynni Rússum um leið og
þeir koma aö landamærum Danmerkur eða danskri
strönd: Við gefumst upp.
Við Islendingar þurfum ekki á slíkum mönnum að
halda og við höfum ekkert við slíkar lausnir að gera. En
við þurfum á því að halda að fara í bindindi eftir sex ára
verðbólgufyllerí. Við þurfum á því að halda, að gömul og
góð verðmæti, sem áóur voru talin nokkru skipta, en hafa
misst gildi sitt í augum þeirrar kynslóðar, sem hefur
komizt til vits og ára á verðbólgutímum og þekkir ekkert
annað, verði hafin til vegs á ný. Við þurfum í stuttu máli
á að halda endurreisn, sem leiðir til þess, að þjóðin
endurheimti siðferðilegan styrk sinn, sem hún hefur að
nokkru glatað á verðbólgutimum. Við erum kannski
komin á yztu nöf, en samt sem áður er enn tími til að
snúavið.
AÐ LOKINNI dómsuppkvaðningu í Guðmundar- og
Geirfinnsmálum fyrir sakadómi Reykjavíkur í gær
afhentu dómarar málsins fjölmiðlum eftirfarandi
fréttatilkynningu, þar sem greint er lauslega frá
málavöxtum og skýrt frá niðurstöðum dómsins og
forsendum dómsuppkvaðningarinnar. Millifyrir-
sagnir eru Mbl. að mestu leyti. Dómarar málsins
voru sakadómararnir Gunnlaugur Briem, sem var
dómsformaður, Ármann Kristinsson og Haraldur
Henrysson:
Frá dómsuppkvaðningunni i Sakadómi Reykjavikur siðdegis í gær. Lengst til vinstri er Bragi Steinarsson
vararikissaksóknari en dómendurnir eru fyrir miðju, Ármann Kristinsson. lengst til vinstri, Gunnlaugur Briem og
Haraldur Henrysson. Verjendur sakborninganna eru, talið frá vinstri. Örn Clausen hrl., Guðmundur Ingvi
Sigurðsson hrl., Jon Oddsson hrl., Páll A. Pálsson hdl., Benedikt Blöndal hrl. og Hilmar Ingimundarson hrl. Ritari
dómsins er Guðrún Einarsdóttir. Ljósm. Mbl. RAX.
en framburði þeirra, framburð ákærða
Alberts Klahns og Gunnars Jónssonar
Framburður Erlu Bolladóttur um það.
er hún sá að Hamarsbraut 1 1 síðar
þessa nótl styður og játningar ákærðu
Átökin við
Guðmund
í framburðum ákærðu Kristjáns Við-
ars, Sævars Marinós. Alberts Klahns
og vitnisins Gunnars Jónssonar kemur
fram, að tilefnið til átakanna hafi verið
það, að ákærðu hafi viljað fá Guðmund
til að leggja út peninga fyrir áfengis-
flösku, en hann hafi ekki viljað á það
fallast Ákærði Tryggvi Rúnar talar
hins vegar um ósamkomulag og fúk-
yrði. Þá greinir ákærði Kristján Viðar
frá þvi, að Guðmundur hafi kallað þá
„dópista” og talað um „dópistabæli '
Einnig kemur fram að reynt hafi verið
að ná veski Guðmundar af honum, en
hann snúist til varnar Ákærðu Kristján
Viðar. Sævar M rinó og Tryggvi Rúnar
hafa allir borið. að þeir hafi lent i
átökum við Guðmund Kemur þetta og
fram í framburði ákærða Alberts
Klahns og vitnið Gunnar Jónsson
greinir frá átökum, sem það getur þó
litið borið um
Ákærðu ber öllum saman um. að
ákærðu Kristján Viðar og Tryggvi Rún-
ar hafi barið Guðmund með hnefun-
SAMHLJOÐA NIÐ-
URSTAÐA DÓM-
ENDANNA ÞRIGGJA
Kveðinn hefur verið upp í sakadómi
Reykjavikur dómur i svokölluðu
Guðmundar- og Geirfinnsmáli, en mál
þetta höfðaði rikissaksónari með tveim-
ur ákærum, dagsettum 8 desember
1976 og 16 mars 1977 Verður hér
greint frá niðurstöðum dómsins i meg-
inatriðum
Guðmundarmál.
Með ákærunni frá 8 desember voru
þeir Kristján Viðar Viðarsson. Grettis-
götu 82. Reykjavik. fæddur 21 4
1955. Sævar Marinó Ciesielski, Þver-
brekku 4. Kópavogi. fæddur 6 7
1955. og Tryggvi Rúnar Leifsson, Sel-
ásbletti 14. Reykjavik, fæddur 2 10
1 951. ákærðir fyrir að hafa. aðfaranótt
27 janúar 1974, i félagi ráðist á
Guðmund Einarsson, Hraunprýði,
Blesugróf, fæddan 6 10 1955, þar-
sem þeir voru allir staddir að Hamars-
braut 1 1 í Hafnarfirði, og misþyrmt
honum svo, að hann hlaut bana af og
siðan komið líki hans fyrir á ókunnum
stað
Jafnframt var Albert Klahn Skafta-
syni, Laugavegi 46 A. Reykjavík,
fæddum 16.2 1955, gefin að sök
eftirfarandi hlutdeild i fyrrgreindum
verknaði með þvi að hafa veitt ofan-
nefndum mönnum liðsinni við að fjar-
lægja og koma likinu fyrir á ókunnum
stað og þannig leitast við að afmá
ummerki brotsins.
í niðurstöðu sinni um ofangreind
ákæruatriði segir dómurinn svo:
Ákærðu, Kristján Viðar Viðarsson,
Sævar Marinó Ciesielski og Tryggvi
Rúnar Leifsson skýrðu allir frá þvi mjög
fljótlega eftir að rannsókn máls þessa
hófst hinn 20 desember 1975, að
þeir hefðu verið staddir saman í húsi
einu seint i janúa 1974 ásamt fjórða
manni, sem ákærði Kristján Viðar
sagði fljótlega, að hefði verið
Guðmundur Einarsson, sem hann
þekkti Hefðu þar orðið átök. sem
leiddu til dauða Guðmundar Fyrir
miðjan janúar 1976 lágu fyrir af-
dráttarlausar játningar allra ákærðu
bæði hjá rannsóknarlögreglu og fyrir
dómi um þetta, sem bar saman í veiga-
miklum atriðum Ákærðu Kristján Við-
ar, Sævar Marinó og Albert Klahn
Skaftason skýrðu einnig frá flutningi
liks Guðmundar i hraunið fyrir sunnan
Hafnarfjörð sömu nótt, en ákærði
Tryggvi Rúnar kvaðst ekki muna eftir
þvi
Lík Guðmundar Einarssonar fannst
ekki og var rannsókn haldið áfram fram
eftir árinu 1 9 76. Voru ákærðu Kristján
Viðar og Sævar Marinó sífellt að breyta
framburðum sinum um átökin að
Hamarsbraut 1 1 og um flutninga á liki
Guðmundar Þeim bar þó ætið saman
um, að átök hefðu orðið. sem leitt
hefðu til dauða Guðmundar. en frá-
sagnir þeirra voru mjög reikular, eink-
um um eigin þátt þeirra i málinu. Á
þessu timabili breytti ákærði Tryggvi
Rúnar engu efnislega frá fyrri fram-
burðum sinum
Horfið frá
fyrri framburði
Eftir útgáfu ákærðu og við meðferð
málsins hafa ákærðu Kristján Viðar,
Sævar Marinó og Tryggvi Rúnar hins
vegar horfið algerlega frá fyrri fram-
burðum sinum og neita nú með öllu
aðild að eða vitneskju um hvarf
Guðmundar Einarssonar.
Ákærði Tryggvi Rúnar neitaði þegar
i fyrsta þmghaldi. sem hann mætti í við
málsmeðferðina inn 30 mars s.L, að
hann hefði nokkurn tima komið að
Hamarsbraut 1 1 i Hafnarfirði eða tekið
þátt i átökum við Guðmund Einarsson.
Þegar ákærði Sævar Marinó kom
fyrir dóminn hinn 29 mars s.l.. skýrði
hann i fyrstu frá ferðum sinum að
kvöldi 26 janúar 1 974, komu sinni að
Hamarsbraut 1 1 næstu nótt og átök-
um við Guðmund Einarsson. Þegar
ákærði var spurður nánar um eigin þátt
í átökunum, sneri hann við blaðinu og
neitaði með öllu að hafa komið að
Hamarsbraut 1 1 um nóttina eða vita
nokkuð um málið
Ákærði Kristján Viðar gaf rækilega
skýrslu fyrir dóminum hinn 25. mars
s.L. þar sem 'hann lýsti átökum að
Hamarsbraut 1 1 við Guðmund Einars-
son, sem leitt hefðu til dauða hans og
flútningi á liki hans i hraunið við
Hafnarfjörð þá um nóttina. Hélt ákærði
fast við framburð sinn með minniháttar
breytingum á síðari samprófun við
meðákærðu og vitni Hinn 29. septem-
ber s.l. kom hann að eigin ósk fyrir
dóminn og kvaðst ekkert vita um hvarf
Guðmundar Einarssonar
Ákærðu Kristján Viðar, Sævar
Marinó og Tryggvi Rúnar halda þvi
fram, að fyrri framburðir þeirra um
atvik máls þessa séu komnir frá rann-
sóknarmönnum og hafi verið fengnir
með þvingunum og hótunum af þeirra
hálfu Hafi þeir sætt illri og löglausri
meðferð rannsóknarmanna og fanga-
varða Rannsókn dómsins á þessum
kæruatriðum hefur ekki rennt stoðum
undir þessar fullyrðingar Á hinn bóg-
inn hefur ýmislegt komið fram i gögn-
um málsins um, að gott samband hafi
yfirleitt verið milli ákærðu og rann-
sóknarmanna
Ákærði Kristján Viðar kom fyrir dóm
22. mars 1976 að viðstöddum rettar-
gæslumanni sinum og skýrði þá frá
þætti sinum i átökunum Bar hann
engar ásakanir fram vegna fyrri yfir-
heyrslna.
Ákærði Sævar Marinó skýrði fryst
frá aðild sinni að máli þessu hjá rann-
sóknarlögreglu á allra fyrstu dögum
rannsóknarinnar eða hinn 22. desem-
ber 1975 Gaf hann skýrslu í fram-
haldi af þvi hinn 4 janúar 1976 og var
réttargæslumaður hans viðstaddur i
bæði skiptin Engar kvartanir aða
athugasemdir komu fram vegna þess-
ara yfirheyrslna Ásakanir ákærða
Sævars Marinós á hendur rannsóknar-
mönnum og fangavörðum lúta að þvi
er virðist að atvikum, sem gerðust
löngu siðar og verður vart séð að
hverju þvinganir hefðu þá átt að miða,
þar sem játning ákærða lá fyrir
Ákærði Tryggvi Rúnar gaf sjálfstæða
skýrslu um mál þetta fyrir dómi hinn
30 spril 1 976 þar sem hann skýrði frá
þætti sinum i málinu að viðstöddum
réttargæslumanni og hafði þá engar
kvartanir fram að færa
Ekki verður annað ráðið af skýrslum
rannsóknarlögreglu um mál þetta en
ákærðu hafi skýrt frá málsatvikum
sjálfstætt og hver í sinu lagi
Eftir að ákærðu breyttu framburðum
sinum, héldu þeir því fram, að þeir
hefðu verið annars staðar en að
Hamarsbraut 1 1 umrædda nótt, en
engar sannanir eða likur hafa komið
fram um það
Nýrri framburð-
num hafnað
Þar sem ákærðu hafa ekki fært fram
nein haldbær rök til stuðnings breyt-
ingum á fyrri framburðum sinum,
verður breytingunum hafnað Fram-
burðir þeirra i upphafi rannsóknar fyrir
dómi verða lagðir til grundvallar við
úrlausn málsins og jafnframt höfð hlið-
sjón af efnislegum framburðum þeirra
um málið við meðferð dómsins á þvi
Svo sem áður er rakið, fór Guð-
mundur Einarsson frá heimili sinu að
Hraunprýði, Blesugróf, Reykjavik,
klukkan um 20.00 laugardagskvöldið
26 janúar 1974 Með vættum sex
vitna þykir i Ijós leitt, að Guðmundur
Einarsson hafi verið á dansleik i Al-
þýðuhúsinu i Hafnarfirði og verið undir
áhrifum áfengis um kvöldið og nóttina,
en vitnin geta ekki nánar borið um
hvenær hann fór á brott af dansleikn-
um
Eitt vitni hefur staðhæft, að það hafi
séð mikið ölvaðan mann á ferli neðst á
Reykjavikurvegi, litlu eftir lokun sam-
komuhúsa þessa nótt Var það ekki i
neinum vafa um af mynd, er það sá af
Guðmundi í blöðum næstu daga, að
um hann hefði verið að ræða. Gat
vitnið lýst rétt klæðnaði og útliti Guð-
mundar Þá staðhæfa tvö vitni, sem
bæði þekktu Guðmund Einarsson, að
þau hafi séð hann á gangi um Strand-
götu í Hafnarfirði í nánd við Skiphól
klukkan um'02.00 greinda nótt i fylgd
með manni. er þau telja, að hafi verið
ákærði Kristján Viðar Viðarsson. Þeir
hafi verið ölvaðir og reynt að stöðva
bifreiðar, sem fram hjá fóru. Við sak-
bendingu töldu bæði vitnin ákærða
Kristján Viðar likjast mjög manni þeim.
er verið hefði með Guðmundi Á dóm-
þingi hínn 25. mars 1977 lýsti ákærði
Kristján Viðar þvi yfir, að framburður
vitnanna gæti verið réttur Verður sam-
kvæmt framansögðu að telja þetta
atriði sannað.
Framburður
Kristjáns Viðars
Ákærði Kristján Viðar hefur fyrir
dómi skýrt frá þvi, að siðla kvölds hinn
26. janúar 1 974 hafi ákærður Tryggvi
Rúnar og Albert Klahn komið heim til
hans að Grettisgötu 82 og vitnið
Gunnar Jónsson verið í fylgd með
þeim. Þeir ákærðu Tryggvi Rúnar hafi
neytt áfengis og fíkniefna Um mið-
nætti hafi þeir allir farið út saman og
ákærði Albert Klahn ekið þeim á milli
skemmtistaða hér i borg, en siðan að
starfsmannahúsi Kópavogshælis. þar
sem hann hafði tal af ákærða Sævari
Marinó og loks að veitingastaðnum
Skiphóli í Hafnarfirði, en þangað hafi
verið komið klukkan rösklega 02.00
um nóttina Ákærði Kristján Viðar full-
yrðir, að þeir ákærði Tryggvi Rúnar
hafi stigið þar út úr bifreiðinni og litlu
síðar hitt Guðmund Einarsson, sem
verið hafi gamall skólabróðir hans
Ákærði Kristján Viðar gat réttilega lýst
klæðnaði Guðmundar Þeir þrír hafi
síðan farið að bifreiðinni til ákærða
Alberts Klahns, sem sagt hafi kannast
við Guðmund. en þó ekki viljað aka
þeim til Reykjavíkur og horfið á brott
ásamt Gunnari Jónssyni Hafi þeir þá
farið að veifa bifreiðum i því skyni að
fá far til Reykjavíkur, ákærði Tryggvi
Rúnar orðið viðskila við þá Guðmund
nokkra stund og farið á bakvið skúra
við Strandgötu, rétt við veitingastaðinn
Skiphól, þar sem þeir töldu minni likur
á þvi, að þeir gætu stöðvað bifreiðar
og fengið far. ef þeir væru allir þrir
saman Ekki tókst þeim Guðmundi þó
að fá nokkra bifreið til að nema staðar.
og gengu þeir þrír því heim til ákærða
Sævars Marinós að Hamarsbraut 1 1 i
Hafnarfirði i þvi skyni að fá hjá honum
lán fyrir leigubifreið til Reykjavikur.
Enginn hafi verið heima að Hamars-
braut 1 1 Þeir ákærði Albert Klahn og
Gunnar Jónsson hafi komið þangað
litlu siðar, en ákærði Sævar Marinó
örskömmu þar á eftir. og gat ákærði
Kristján Viðar ekki séð, að hann væri
undir áhrifum áfengis eða lyfja
Framburðir þeirra ákærða Alberts
Klahns og Gunnars Jónssonar eru í
meginatriðum samhljóða þessari frá-
sögn ákærða Kristjáns Viðars Ákærði
Albert Klahn kveðst ekki hafa kannast
við Guðmund Einarsson, en fullyrðir.
að það hafi verið hann, sem var i fylgd
með ákærðu Kristjáni Viðari og
Tryggva Rúnari. Gunnar Jónsson, sem
sýnd var mynd af Guðmundi Einars-
syni, kveður vel geta verið, að hann
hafi verið maður sá. sem kom að
bifreiðinni til þeirra ákærða Alberts
Klahns við Skiphól, þótt hann væri
ekki algjörlega öruggur um það Sagði
hann. að sami maður og þeir hittu við
bifreiðina hafi síðar komið að Hamars-
braut 1 1. Gunnar Jónsson kveðst hafa
neytt áfengis og lyfja, en sjálfur hafi
hann verið algáður og ekki séð áhrif á
ákærða Sævari Marinó.
Framburður Sævars
Ákærði Sævar Marinó hefur fyrir
dómi skýrt frá því, að hann hafi komið
að Grettisgötu 82. klukkan um 20.00
að kvöldi laugardagsins 26 janúar
1974 og þeir Kristján Viðar, Tryggvi
Rúnar, Albert Klahn og Gunnar Jóns-
son verið þar Ákærði Sævar Marinó
kveðst síðar um kvöldið hafa farið í
starfsmannahús við Kópavogshælið og
fjórmenningarnir komið þangað um
miðnættið á bifreið ákærða Alberts
Klahns. Hann hafi hitt þá aftur klukkan
02 00 um nóttina, þegar hann kom
heim til sín að Hamarsbraut 1 1, og þá
hafi veriðð i för með þeim einhver
maður, sem hann hefði ekki þekkt, en
taldi eflaust, eftir að hafa séð mynd af
Guðmundi Einarssyni, að um hann
hefði verið að ræða Hann lýsti rétti-
lega kiæðnaði Guðmundar Ákærði
Sævar Marinó kveðst sjálfur hafa verið
mikið undir áhrifum áfengis Hann
taldi, að ákærðu Kristján Viðar og
Tryggvi Rúnar hefðu verið ölvaðir og
undir áhrifum lyfja, Gunnar Jónsson
og Guðmundur Einarsson verið
drukknir, en ákærði Albert Klahn virst
algáður
Á dómþingi hinn 11. janúar 1976
kveðst ákærði Tryggvi Rúnar ekki
muna, hvernig staðið hafi á veru hans
að Hamarsbraut 1 1 umrætt sinn, og á
dómþingi hinn 31. mars 197 7 gat
hann ekki fullyrt, hvort hann hefði
verið fyrr um kvöldið heima hjá ákærða
Kristjáni Viðari og síðan farið með
honum, ákærða Albert Klahn og Gunn-
ari Jónssyni á ýmsa skemmtistaði og
að Kópavogshæli. en þangað segist
hann einu sinni hafa komið og gæti
það hafa verið í bifreið ákærða Alberts
Klahns. Ákærði Tryggvi Rúnar lýsti
herbergjaskipan réttilega að Hámars-
braut 1 1 í framburði sínum 9 janúar
1976 hjá rannsóknarlögreglu og stað-
festi frásögn sína í dómi hinn 1 1 sama
mánaðar. enda þótt hann hafi siðar
haldið þvi fram. að hann hafi aldreí
komið þangað
Geirfinnur Einarsson
Guðmundur Einarsson.
I gögnum málsins kemur ekkert
fram um það, að búið hafi verið að taka
ákvörðun um að svipta Guðmund Ein-
arsson lífi, áður en komið var að Ham-
arsbraut 1 1 Virðist það hafa verið af
tilviljun, að ákærðu Kristján Viðar og
Tryggvi Rúnar hittu Guðmund i Hafn-
arfirði og að hann fór með þeim þang-
að.
Ekki er við annað að styðjast um
átökin milli ákærðu Kristjáns Viðars.
Sævars Marinós og Tryggva Rúnars
annars vegar og Guðmundar Einars-
sonar hins vegar að Hamarsbraut 1 1
um. uns hann féll i gólfið Þá hafa
ákærðu Kristján Viðar, Tryggvi Rúnar
og Sævar Marinó samhljóða borið, að
hinn siðastnefndi hafi sparkað i höfuð
Guðmundar eftir að hann féll Ekki er
unnt að slá föstu, hver ákærðu veitti
Guðmundi áverka þá. er leiddu til
dauða hans, en þeir beittu hann allir
líkamlegu ofbeldi Ákærðu gerðu ekk-
ert til aðstoðar Guðmundi eftir að hann
var fallinn né xvöddu aðra til hjálpar
honum.
Ákærði Kristján Viðar hefur neitað
að hafa stungið Guðmund með hnif
eða byssusting, eins og hann hélt fram
um tima við rannsóknina Meðákærðu
kannast ekki við þetta. Var fallið frá
þessu ákæruatriði af hálfu ákæruvalds
á hendur ákærða Kristjáni Viðari i
málflutningi og kemur það ekki frekar
til álita
Erla Bolladóttir kveðst hafa komið
heim til sin að Hamarsbraut 1 1 um-
rædda nótt á timanum frá kl. 03—04
og hefur sá framburður hennar nokk-
urn stuðnings eins vitnis Hafi enginn
verið i ibúðinni. en ummerki bent til.
að menn hafi komið þar eftir að hún fór
þaðan. m a hefði hellst niður úr sykur-
poka. og lak verið horfið úr rúmi henn-
ar Ákærðu hafa sagt að þeir hafi farið
á brott um stund eftir árásina á Guð-
mund Skömmu eftir að Erla kom
heim, kveðst hún hafa orðið vör við
umgang i íbúðinni og séð ákærðu
Kristján Viðar, Sævar Marinó og
Tryggva Rúnar vera að fást við manns-
likama. er vafinn var inn i lakið úr
rúminu Ákærðu hafi borið manninn út
úr húsinu, en hún hafi ekki orðið vör
v.ð neina bifreið og aldrei séð þá
Albert Klahn og Gunnar Jónsson
Framburðir ákærðu og Erlu eru i meg-
inatriðum samhljóða um þetta.
Ákærðu tóku þá ákvörðun að leyna
verknaði sinum og flytja Guðmund. er
þeir töldu látinn, frá Hamarsbraut 1 1 i
hraunið fyrir sunnan Hafnarfjörð á bif-
reið Alberts Klahns. Földu þeir hann
þar. Eru framburðir ákærðu Kristjáns
Viðars. Sævars Marinós og Alberts
Klahns i meginatriðum samhljóða um
þetta og þykir verða að leggja þá til
grundvallar
Lik Guðmundar hefur ekki fundist.
þrátt fyrir mikla leit. Hafa framburðir
ákærðu um felustað liksins verið óljósir
og reikulir. .
Tæp tvö ár liðu frá hvarfi Guðmund-
ar. uns grunur beindist að ákærðu og
hafa engin sýnileg sönnunargögn
fundist, er tengi ákærðu óyggjandi við
verknaðinn
Blóðdropará
frakka Kristjáns
Eins og áður er frá greint i málsat-
vikalýsingu fundust þlóðdropar i frakka
þeim, sem ákærði Kristján Viðar taldi
sig hafa verið i umrædda nótt og
reyndust þeir vera af blóðflokki A. Geta
þeir ekki verið úr ákærða sjálfum eða
meðákærðu, en samkvæmt rannsókn,
sem fram fór, getur blóðflokkur Guð-
mundar heitins Einarssonar hafa verið
A eða AB
Á hluta teppis úr forstofu ibúðarinn-
ar að Hamarsbraut 1 1 fannst þykkur
blóðdropi, sem reyndist mannsblóð,
en ekki var unnt að greina af hvaða
flokki það var
Vitni, er var að Hamarsbraut 1 1 um
mánaðamótin janúar og febrúar 1974
hefur borið. að það hafi séð blóðbletti
á gólfteppi i svefnherbergi, á legubekk
og viðsvegar um herbergið
Að lokum fannst blóð, sem liklegt er
talið að sé mannsblóð. innan á kiæðn-
ingu úr Volkswagen bifreið þeirri, er
ákærði Albert Klahn kveðst hafa ekið
ákærðu i með lík Guðmundar. en ekki
var unnt að greina blóð þetta nánar
Einkahagir Guðmundar Einarssonar
hafa verið kannaðir. en ekki verður
séð, að þeir geti á nokkurn hátt skýrt
hvarf hans Hann var að sögn kunn-
ugra heilbrigður og óáleitinn maður
Fram er komið i málinu, að ákærðu
Kristján Viðar, Sævar Marinó, Tryggvi
Rúnar og Albert Klahn þekktust á þess-
um tima og höfðu umgengist nokkuð
Lögfull sönnun
telst fram komin
Með eigin játningum ákærðu Krist-
jáns Viðars, Sævars Marinós og
Tryggva Rúnars, og öðrum gögnum
málsins, sem hér að framan hafa verið
rakin, telst lögfull sönnun fram komin
fyrir þvi, að ákærðu hafi veist að Guð-
mundi Einarssyni með líkamlegu of-
beldi og misþyrmt honum svo að hann
hlaut bana af, en siðan falið lik hans
Þótt ákærðu vilji ekki viðurkenna, að
árásin á Guðmund hafi verið gerð i þvi
skyni að svipta hann lifi, var hún með
þeim hætti, að ákærðu mátti vera Ijóst,
að hún gat leitt til dauða Verður þvi að
telja, að ásetningur þeirra hafi verið
fyrir hendi og að þeir beri sameigin-
lega ábyrgð á dauða Guðmundar
Framangreint atferli ákærðu Krist-
jáns Viðars. Sævars Marinós og
Tryggva Rúnars varðar við 211 gr
almennra hegningarlaga nr 19.
1940
Ákærði Albert Klahn er ákærður fyrir
eftirfarandi hlutdeild í fyrrgreindum
verknaði ákærðu Kristjáns Viðars.
Sævars Marinós og Tryggva Rúnars
með því að veita þeim liðsinni við að
fjarlægja og koma líki Guðmundar fyrir
á ókunnum stað og þannig leitast við
að afmá ummerki brotsins bæði þegar
fyrrgreinda nótt og siðar siðla sumars
sama ár. Þykir hann hafa gerst brotleg-
ur við 211 gr , sbr 22 gr . 4 mgr
sbr 1 mgr hegningarlaganna svo og
við 1 1 2 gr , 2 mgr sömu laga
Telja verður sannað með eigin játn-
ingu ákærða Alberts Klahns og fram-
burðum ákærðu Kristjáns Viðars og
Sævars Marinós. að hann hafi aðfara-
nótt 27 janúar 1974 ekið frá Hamars-
braut 1 1 i bifreið, sem hann hafði til
umráða, með Guðmund Einarsson,
sem ákærðu Kristján Viðar. Sævar
Marinó og Tryggvi Rúnar báru út i
bifreiðina Var ekið i hraunið sunnan
Hafnarfjarðar, einkum að fyrirlagi
ákærða Sævars Marinós. þar sem
ákærðu Kristján Viðar. Sævar Marinó
09 Tryggvi Rúnar báru Guðmund á
brott frá bifreiðinni og komu honum
fyrir i hrauninu.
Eins og rakið hefur verið i máls-
atvikalýsingu hér að framan. kom i Ijós
eftir útgáfu ákæru og þegar meðferð
dómsins á málinu var hafin, að ákærði
Albert Klahn og vitnið G unnar Jónsson
voru staddir að Hamarsbraut 11.
þegar margumrædd átök áttu sér þar
stað. án þess þó að séð verði. að þeir
hafi tekið nokkurn þátt i þeim Fóru
þeir af staðnum rétt i þann mund. er
átökunum lauk Ákærði Albert Klahn
hefur sagt, að honum hafi ekki verið
Ijóst. er þeir fóru af staðnum. hvort
Guðmundur hafi verið látinn eða ekki.
en sá að hann lá hreyfingarlaus Ók
ákærði Gunnari heim og hélt siðan
aftur að Hamarsbraut 11. en fór þá
ekki inn i húsið Fór fyrrgreindur flutn-
ingur fram i framhaldi þessa
Ákæruvaldið gaf ekki út framhaldsá-
kæru á hendur ákærða Albert Klahn
vegna hinna nýju upplýsinga um að
hann hafi verið viðstaddur átökin Við
úrlausn á þætti hans verður þvi að
Þyggja á verknaðarlýsingu i ákæru. en
hún nær ekki til annars en þess, er
gerðist eftir að ákærði kom öðru sinni
að Hamarsbraut 1 1
BrotiS var
fullframið
Kemur þá lil álita, hvort brot ákærða
svo sem þvi er lýst i ákæru. geti varað
við 211 gr sbr 4 mgr 22 gr
almennra hegningarlaga. þ e. hvort
hann hafi með verknaði sinum gerst
sekur um svokallaða eftirfarandi hlut-
deild i broti meðákærðu Fyrrgreint
lagaákvæði gerir ráð fyrir tveimur skil-
yrðum til þess að um þetta geti verið
að ræða, þ e að maður hafi annað
hvort notið hagnaðar af broti eða hald
ið við ólögmætu ástandi, er skapaðist
vegna brotsins Ekkert er komið fram
um. að ákærði hafi notið hagnaðar af
brotinu og kemur ákvæðið þvi ekki til
greina að þvi leyti um brot hans
Leggja verður þann framburð ákærðu
til grundvallar. að Guðmundur hafi
verið látinn er hann var fluttur frá
Hamarsbraut 1 1 Brot meðákærðu var
fullframið. þegar þeir höfðu svipt Guð-
mundi lifi. þannig að verknaður og
afleiðing féllu saman Var þvi ekki fyrir
hendi neitt ólögmætt ástand. sem
ákærði Albert Klahn gat breytt nokkru
um Getur verknaður hans þvi ekki
fallið undir lagaákvæði þetta og ber að
sýkna hann af ákæru um brot á því
Eins og verknaðarlýsingu ákæru er
háttað verður ákvæði 2 mgr 221 gr
hegningarlaga um atferli ákærða ekki
beitt
Hins vegar var ákærði með verknaði
sinum að tálma rannsókn á broti með-
ákærðu og varðar það atferli hans við
2 mgr 1 12 gr almennra hegningar-
laga
Frásagnir ákærðu Alberts Klahns.
Kristjáns Viðars og Sævars Marinós
um flutning á liki Guðmundar Einars-
sonar siðla sumars 1 974 á enn annan
stað eru svo óljósar. reikular og ósam-
hljóða. og sakaratriði þessu að öðru
leyti svo háttað, að ekki þykir unnt að
telja slíkan flutning sannaðan Ber því
að sýkna ákærða Albert Klahn, að þvi
er það ákæruatriði varðar
Geirfinnsmál
í ákærunni frá 16 mars 19 77 er
framangreindum ákærðu Kristjáni
Viðari og Sævari Marinó ásamt Guð-
jóni Skarphéðinssyni, Rauðarárstig
32. Reykjavik, fæddum 19 6 1943.
gefið að sök að hafa aðfaranótt 20
nóvember 1974 ráðist i félagi á Geir-
finn Einarsson. til heimilis að Brekku-
braut 1 5 i Keflavik. i Dráttarbrautinni
þar i bæ og misþyrmt honum þar svo,
að hann hlaut bana af Jafnframt að
hafa siðan flutt lik hans að Grettisgötu
82, þar sem ákærði Kristján Viðar bjó
í ákærunni er þeim Kristjáni Viðari,
Sævari Marinó og Erlu Bolladóttur.
Stóragerði 29. fæddri 19 7 1955
ennfremur gefið að sök að hafa 21
sama mánaðar flutt lik Geirfinns i bif-
reið, sem Erla ók, frá Grettisgötu 82 að
Rauðhólum. þar sem þau greftruðu
líkið eftir að hafa hellt bensini á það og
lagt eld að
Áður en að þvi er vikið að greina frá
niðurstöðum dómsins um þessi ákæru-
atriði þykir rétt að vitna til afstöðu hans
til framburðar vitnisins SigurðaT Óttars
Hreinssonar. en vitni þetta breytti fyrri
eiðfestum framburði sinum eftir munn-
legum flutning málsins i október s.l
Segir svo i dóminum um þetta atriði
Bílstjórinn breytir
framburði
Svo sem áður er rakið hefur vitnið
Sigurður Óttar Hreinsson breytt eið-
svörnum framburði sinum frá 25 mai
s I og neitar nú að hafa farið á sendi-
bifreiðinni til Keflavikur 19 nóvember
1974 Hefur vitnið haldið þvi fram. að
framburðir þess i málinu séu þannig
tilkomnir. að það hafi verið beitt
þvingunum og hótunum um gæslu-
varðhald af háflu lögreglumanna
Framburðir þess séu byggðir á vissum
upplýsingum fá lögreglunm. en það
hafi skáldað i eyðurnar Það hafi ekki
haft kjark i sér af ótta við lögregluna að
breyta framburðinum. fyrr en 1 3 októ-
ber s.l.
Við nánari rannsókn málsins vildi
vitnið þó ekki halda því fram. að þvi
hafi verið hótað neinu, er það gaf
skýrslu hjá Karl Schútz hinn 14
desember 19 76. þar sem það viður-
kenndi fyrst ferðina til Keflavikur. en
það hafi daginn áður neitað hjá lög-
reglumönnum að hafa farið hana og
kveður vitnið framburði Auðar Gests-
dóttur, dómtúlks. og Péturs Eggerz.
sendiherra. um yfirheyrsluna rétta
Þá hefur vitnið haldið þvi fram. að
yfirheyrslan yfir þvi hafi staðið i allt að
10 klst. Rannsókn á þessari staðhæf-
ingu vitnisins hefur leitt i Ijós. svo að
óyggjandi sé. að hún er ekki rétt og að
yfirheyrslan hafi ekki farið fram úr 6
klst og þvi verið innan þess hámarks-
Framliald á bls. 32.
Dómur kveðinn upp í Guðmund-
ar- og Geirfinnsmálinu fyrir
sakadómi Reykjavíkur í gær