Uppeldi og menntun - 01.01.2012, Síða 80

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(1) 201280
UndirBúningUr verðandi stærðfræðikennara
(California Commission on Teacher Credentialing, 2010). Texas og Kalifornía eru hér
nefnd ekki síst vegna þess að þau eru tvö fjölmennustu fylki Bandaríkjanna en einnig
vegna þess að námskrár þeirra og viðmið eru stundum talin hafa afgerandi áhrif á
námskrár annarra fylkja (sjá til dæmis Apple, 1993).

aðfErð
Markmið rannsóknarinnar var að kanna hugtakaskilning og stærðfræðilega ígrundun
þátttakenda til að leggja mat á það hvort undirbúningur í fræðilegri stærðfræði í
kennaranámi tæki nægilegt mið af því að undirbúa nemendur undir að starfa af fag-
mennsku í anda hugsmíðahyggju. Til að ná þessum markmiðum var stefnt að því að
fá svör við eftirfarandi spurningum:
1. Sýna kennaranemar nægilegan skilning á verkefninu til að gera sér grein fyrir
hvaða ráðum megi beita til að takast á við það?
2. Sýna kennaranemar gagnrýna og greinandi hugsun í glímu við verkefnið?
3. Virðast kennaranemar ígrunda verkefni sem þeir fást við eða hafa leyst og freista
þess að sjá það í víðara samhengi? Spyrja þeir sig spurninga?
4. Er auðvelt að beina kennaranemum, sem láta duga að leysa verkefni, inn á þá
braut að ígrunda verkefnið frekar?
Í gagnrýninni og greinandi hugsun felst, að forsendur eru vegnar og metnar, röksemda-
færslur ígrundaðar og niðurstöður vandlega endurskoðaðar. Beitt er athugulum
hug á allar hliðar máls þegar unnið er að lausn viðfangsefnis. Leitað er eftir greinandi
skilningi á viðfangsefninu með því að hluta það kerfisbundið niður, greina orsaka-
sambönd, gera áætlun um lausn og vinna að henni skref fyrir skref.
Við val á framangreindum rannsóknarspurningum voru hæfniþættir KOM-skýrsl-
unnar og TExES-viðmiðanna hafðir til hliðsjónar ásamt skilgreiningu Ragnhildar
Bjarnadóttur á fjórum hliðum á starfshæfni kennara (Niss og Højgaard Jensen, 2002;
Ragnhildur Bjarnadóttir, 2004; Texas Education Agency, 2010).
Þátttakendur og gögn
Þátttakendur í rannsókninni voru tólf nemendur í þriggja ára grunnnámi fyrir kenn-
ara á fyrsta tug þessarar aldar. Þessir nemendur voru allir á stærðfræðikjörsviði. Fyrir
kjörsviðshópa voru lögð verkefni af fimm sviðum stærðfræðinnar og skyldu nem-
endurnir velta þeim fyrir sér, ræða þau og leysa eða reyna að leysa. Verkefnunum,
A–E, verður lýst hér á eftir. Nemendum var kynnt að greinarhöfundar hygðust rann-
saka hugtakaskilning og ígrundun. Þeir höfðu val um að taka þátt í að leysa verkefnin
að undanskildu einu þeirra sem var hluti af lokaprófi. Eitt annað verkefni var hluti
af námsmati þeirra sem völdu að glíma við það, annars var ekki um námsverkefni að
ræða.
Greinarhöfundar söfnuðu munnlegum og skriflegum gögnum frá þátttakendum og
ræddu við þá, einslega eða í hópum, um verkefnin sem þeir glímdu við. Munnlegum