Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1958, Blaðsíða 35

TÍMARIT VFl 1958
13
b) Skuldir: Skuldlaus eign Vi 1956 5.015.347,91
Lán áhvilandi Ljósafoss-stöð: Kr. 4.484.564,58 á árinu 1956 4.357.598,66 9.372.946,57
Lán á Irafoss-stöð:
Alþjóðabankinn 31.765.990,38 Samtals: Kr. 201.734.336,73
Mótvirðissjóður 109.763.532,00
Ríkissjóður (ECA) 26.241.776,64 Reksturskostnaður Efra-Sogs, svo sem fyrr segir, er á-
Ýms innlend lán 18.477.195,61 Kr. 186.248.494,59 ætlaður 20.535.000. Nú er þeirri stöð ekki ætlað að vinna
Ógr. vextir og verð- einni heldur í náinni samvinnu við neðri stöðvamar við
bréf, áfallin 1.357.729,10 Sogsfossana. Séu allar þrjár stöðvarnar fullnotaðar með
Viðskiptamenn 270.601,89 nýtingartíma 5000 stundir verður samstarfið þannig:
Orkuvinnsla Reksturs- Aflkostnaöur Orkukostnaður
Aflstöð Afl 10“ kwh. kostnaður kr/kw kr/kwh.
Kr.
Ljósafoss 15,2 76 3.518.000 232 0,086
Irafoss 31,0 155 19.750.000 640 0.128
Efra-Sog 27,0 135 20.535.000 760 0.152
Samtals: 73,2 366 43.803.000 598 0.120
Ef bætt væri þriðju vélasamstæðu í írafoss-stöð og fjórðu í Ljósafoss-stöð. yrði Sogið þar með fullvirkjað
og samstarfið við 5000 stunda nýtingartíma yröi þannig:
Orkuvinnsla Reksturs- Aflkostnaður Orkukostnaður
Aflstöð Afl 10“ kwh. kostnaður kr/kw kr/kwh.
Kr.
Viðbót Ljósafoss 7,3 36,5 2.782.000 380 0.076
Viðbót Irafoss 15,5 77,5 4.350.000 280 0.056
Allar 3 stöðv. 73,2 366 43.803.000 598 0.120
Samtals: 96 480 50.935.000 531 0.106
FRÉTTIR
Nýtt í'úavarnarefui, C-Tox.
Eins og kunnug' er hefur þurrafúi í skipum þráfald-
lega valdið mjög tilfinnanlegu tjóni. Þá hefur og annar
fúi í timbri oft mikið tjón í för með sér. Þannig má
nefna fúa i gluggaumbúnaði í byggingum. En með þeirri
notkun á lélegu timbri, sem hefur átt sér stað á síðari
árum, er fúahættan meiri en áður.
Fyrir rúmu ári, er ég var áferð í Danmörku, frétti
ég af efni, sem framleitt er þar i landi og sem þykir
hafa reynst mjög vel til þess að vama þurrafúa og
öðrum fúa, ekki aðeins i greni, furu og beyki, heldur
°g í eik. — Nefnis efni þetta C-TOX og er borið á með
pensli.
Til þess að afla sem ábyggilegastra upplýsinga um
gagnið af þessu efni, áður en ég mælti með því við
íslenzka skipasmiði og byggingameistara, aflaði ég vott-
°rða. frá eftirfarandi stofnunum:
Teknologisk Institut, tilraunaniðurstöður LH/EL 18/11
—1954
Frá sama, tilraunaniðurstöður LH/EL 27/1 —1955
Statspröveanstalten, skýrsla dags. 21/5, 1953
Sama — — 21/5, 1953
Sama — — 21/5, 1953
Báðar framangreindar vísindastofnanir gerðu fjöl-
margar tilraunir með fúavarnarefnið G-TOX, og eru
niðurstöður rannsóknanna bii'tai’ i framangreindum
plöggum, sem ég hef til sýnis hverjum, sem óskai' að
kynna sér þær.
Tilraunimar fóru frarn m. a. á eikarklossum.
1 skýrslu Teknologisk Institut segir berum orðum í
niðurstöðunni, að bæði í greni, furu, beyki og eik hafi
C-Tox komið í veg fyrir gróður ýmissa þeirra sveppa-
tegunda eða fúa, sem fyrir kemur i skipum. Um þetta
segir orðrétt:
„Sammenfattende kan vi derefter udtale, at
midlet C-Tox under de givne betingelser har ydet
en god beskyttelse af træet mod angreb af en
række af de i mindre skibe forekommende svampe-
arter."
1 skýrslum segir m. a. frá því, hvemig sveppurinn
Polyporus sulphurens holar eik að innan. Sveppur þessi
hefur oft smitað eik, sem notuð er í báta, og tekur að
eta hana innan frá, þegar hann nær í raka.
1 skýrslu, sem upplýsingaskrifstofa sameinuðu þjóð-
anna mun hafa gefið út, var bent á nauðsyn þess, að í
fúavarnarefnum væri m. a. efni það, sem nefnist Penta-
chlorphenol. Var þetta m. a. staðfest af dr. Sigurði
Péturssyni, gerlafræðingi.
Ég ritaði því verksmiðju þeirri í Danmörku, Kirk &
Kompagni, sem framleiðir C-Tox, þ. 10. marz þessa