Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2001, Blaðsíða 125

Tækniannáll 2000/2001 123
launþega koma laun og launatengd gjöld en það sem fjármagnið ber úr býtum er hagnaður
atvinnurekstrarins og þá er átt við hagnað áður en afskriftir, vextir eða arður hafa verið
dregin frá. Þetta hagnaðarhugtak er nefnt vergur rekstrarafgangur. í þessari framsetningu eru
beinir skattar hvorki dregnir frá launum né hagnaði.
Skiptinguna milli launa og hagnaðar er unnt að setja fram fyrir einstakar atvinnugreinar
eða þjóðarbúskapinn í heild. Ef litið er á þjóðarbúskapinn í heild út frá þessu sjónarhorni þá
var landsframleiðslan 1999 á markaðsvirði 624
milljarðar króna. Að frádregnum sköttum á
framleiðslu og leiðréttingarliðum en að við-
bættum framleiðslustyrkjum var þessi tjárhæð,
þ.e. vergar þáttatekjur 508 milljarðar. Hún
skiptist síðan aftur milli launþega, þ.e. í formi
launa og tcngdra gjalda, og þess sem fjár-
magnið og einyrkjar bera út býtum sem rekstrar-
afgang. Árið 1999 var skiptingin með þeim
hætti að laun voru áætluð 330 milljarðar króna
en hlutur fjármagnsins var 178 milljarðar, þar
af var talið að 78 milljarðar færu í slit og úr-
eldingu íjármuna.
Hagnaðarhlutfallið undanfarinn áratug er
hér sýnt á línuriti. Þar kemur fram að þetta
hlutfall komst hæst á árinu 1994 og varð þá
40%. Það var rétt innan við 38% á árinu 1997
en hefur lækkað stöðugt síðan og stefnir í rúm
33% á þessu ári.
Afli og útflutningur: Heildarafli landsmanna á árinu 2000 var 1.976 þúsund tonn
samkvæmt bráðabirgðatölum. í tonnum talið jókst aflinn um 240 þúsund tonn frá 1999 en
þá var aflinn 1.732 þúsund tonn. Á föstu verði dróst heildaraflinn saman um 0,9%.
Afli af ljarmiðum jókst að verðmæti á milli ára. Áætla má að samanlagt útflutn-
ingsverðmæli afla sem kom af íjarmiðum hafi verið um 8,8 milljarðar króna á árinu 2000,
samanborið við 8,0 milljarða á árinu 1999. Þessi ljárhæð er rúmlega 9% af verðmæti útflutn-
ingsframleiðslu sjávarafúrða.
Árið 2000 lönduðu erlend fiskiskip 150 þúsund tonnum af afla til vinnslu á Islandi á móti
um 116 þúsund tonnum árið 1999. Ef afla sem keyptur var af erlcndum veiðiskipum cr bætt
við aila af fjarmiðum nemur verðmæti framleiðslunnar úr þeim afla rúmlega 15 milljörðum
króna cða rúmlega 15% af verðmæti útflutningsfranileiðslu sjávarafurða á árinu 2000.
Á árinu 2000 var verðmæti útfluttra sjávarafurða 94,5 milljarðar króna og hafði dregist
saman um 3,1% frá árinu 1999. Verðlag sjávarafurða lækkaði minna eða sem nemur 0,2%
og því telst magn útfluttra sjávarafúrða hafa minnkað um 3,1%.
Fjárfesting atvinnuveganna: Fjárfesting atvinnuveganna hefur vaxið hratt undanfarin ár.
Reyndar varð nokkur samdráttur á árinu 1999, eða 214%, en ijárfestingin tók við sér á ný á
árinu 2000 ogjókst um nálægt 11 'A%. Frá 1995 til 2000 jókst ijárfesting atvinnuveganna um
nálægt 13% á ári að meðaltali. Scm hlutfall af landsframleiðslu fór hún úr 9% á árinu 1995
í 17% á árinu 2000. Hæst fór hlutfallið í 17,8% á árinu 1998.
%
%
41
40
39
38
35
34
33
32
Vergur reksrarafgangur. Heimild: Þjóð-
hagsstofnun.