Neytendablaðið - 01.02.1971, Blaðsíða 21
Nokkrar tegundir getnaðarvarnarpillunnar, sem fáanlegar eru í
íslenzkum lyfjaverzlunum.
En leiða má að því líkur að hettan
sjálf verndi konurnar gagnvart
krabbameinsmyndun, þar sem hettan
getur verndað leghálsinn gegn því
að særast og e.t.v. fyrir smitun.
Það er því fyrir því sterkur mögu-
leiki að tilfelli krabbameinsmynd-
unar í leghálsi meðal þeirra kvenna,
sem nota pilluna, séu ekki fieiri
en eðlilegt má teljast, sen konurnar,
sem nota hettuna, hafi hins vegar
óvenjulega fá tilfelli krabbameins-
myndunar í leghálsi.
Nú er verið að gera nýja tilraun
til að komast að raun um hvort það
séu tengsl milli pillunnar og krabba-
meins í leghálsi, og skipuleggja
læknar við Templeháskólann þessa
tilraun. Konur, sem nota lykkjuna,
verða hafðar sem>samanburðarhópur.
Tilraun þessi á að standa í fimm
ár og ætti að geta sýnt fram á
eitthvað nýtt um þetta cfni.
Ef pillan orsakar krabbamein
I raun og vei'U, er auðveldast
að finr.a um það dæmi í legháls-
inum. Sýni, sem tekin eru eftir
Papanicolau aðferðinni, er auð-
veld, fljótleg og mikið notuð
aðferð til að finna krabbameins-
myndun á byrjunarstigi.
Krabbamein í brjósti er til
allrar óhamingju erfiðara að
finna. Þrátt fyrir víðtæka notk-
un nýrra rannsóknaraðferða eins
og rör.tgenmyndun á brjósti og
hitariti. er krabbamein í briósti
oft uppgötvað of seint til að
lækning takizt. Engar þessara rann-
sóknaraðferða eru eins góðar og
sýnitaka eftir Papanicolau aóferð-
inni. Þess vegna er miklu erfiðara
,,ð komast að raun um hvort pillan
cyiMir líkurnar fyrir krabboimeins-
inyi.dun í brjósci.
Eini skynsamlegi úrskurðurinn
..m hugsanleg tengsl krabbamc ins
'••I pillutinar ;)oi tr tni .p vc .-...i
!.. izt fuillriæg i:tnd i. Pr. St 1 ; ‘H
Si , t.l, forr.töðumaður þtkkl r ..
r j-i.ivÓj ri,.t vi ofnunar á gr t..i. ,t ■-
vörnum hefur sagt að "|:?.ð v.f.
einfal dl .v i.i ckki ti.l staðar n.r .ar
heimildir til að staðfesta eða
hrekja að einhver tengsl séu milli
[lilluiinar og k rabl.amc i ns".
Ahrif á efnaskipti likamans
Efnaskipti líkamans eru nauðsyn-
leg framgangi lífsins. Efnaskiptin
orsaka breytingar næringarefna í
lífræn efni í frumunum og flytja
á brott úrgangsefni frá vefjunum.
Mörg þúsund mismunandi efnaskipti
eiga sér stað dag hvern i líkamanur
Pillan hefur áhrif á noi.kur þeirra
hve mörg veit enginn. Enginn veit
heldur hve lítilfjörleg eða mikil
áhrifin eru.
Þanriig hafa vísindamenn komizt
að raun um að pillan hefur áhrif
á magn kopars, zink og járns og
minnkar magn magnesiums. Vitað er
að margir efnakljúfar verða virk-
ari, þegar kona notar pilluna, en
starf annarra minnka. Pillan eykur
magn sumra mikilvægra efna í blóð-
inu og sumra eggjahvítuefna og
minnkar magn annarra. Hún hefur
áhrif á starfsemi lokuðu kirtl-
anna, eins og heiladingulsins,
skjaldkirtilsins og nýrnahettn-
anna. Pillan hefur áhrif á það
hvernig likaminn færir sér eggja—
hví tuefnin í nyt. Hún hefur áhrif
á tilfinningalífið. Hún breytir
hlutfalli salts og vatns í líkam-
anum. Margar fleiri breytingar
á efnaskiptum líkamans hafa verið
uppgötvaðar. En eftir því sem
bezt er vitað eru þær allar skað-
lausar. Svipaðar breytingar eiga
sér stað hjá barnshafandi konum.
Aðrar breytingar eiga sér stað,
sem fremur er ástæða tii að hafa
éhyggjur af. Hér má laka sein
dæmi þau efnaskipti iíkair.ans,
þegar sykri er breyl t í lífrær,
efni. Þegar líkaminn yelur ckkL
notfært sér vykur nægiiega vel
og hralt, vr t ður sykurni.Hjn blóðs-
ins óeðli 1 e■ j.:, mikið og viðkomandi
einstaklingur þiáist af sykursýki.
Sykurþolspróf scnr iil irm hvort
um sykursýki A , . ð SiúkL-
ingnum er gefiir d. ykkui, sein
inniheiLdur mi k i n ,t .jlúkó-.u, j, rn
er sykurlegui, 1. \,'ð p.ið eyk:-i
mjög giúkósumagn blóðsins. Blóó-
sýnishorn eru sí :.m tekin með
vissu miliil iii ra;stu þrjár kiukku-
stundirnar á efiir. Ef um heiibrigð
an einstakiitig er ið r.cða minnkar
glúkósumagnið á tveim klukkustund-
um niður í það, sem var áður en
drykkjarins var neytt, - efna-
skipti líkamans starfa eðlilega
við að vinna úr sykri. Ef um
sykursýkissjúkling er að ræða
helzt hið mikla glúkósumagn
miklu lengur í blóðinu.
Sumar konur, sem við sykurþols-
próf sýndu fulli j .1 :ga eó-ileg
viðbrögð, hæ:eu að gera það eftir
að þær fóru að nota pilluna; lík-
ami þeirra fór þá að sýna sömu
einkenni og tíðkast með sykursýkis-
sjúklingum. Eftir því sem bezt er
vitað verða viðbrögð kvennanna
ávallt eðlileg eftir að þær hætta
að nota pilluna, - notkun pillunn-
ar merkir því alls ekki að sykur-
sýki skapist. En sumir vísindamenn
óttast að pillan geti riðið bagga-
munir-n þegar um er að ræða tilfelli,
þar sem einstaklingurinn hefur
tilhneigingu til sykursýki.
Hjá nokk.rum konum virðist pill-
an auka blóðþrýstinginn. Yfirleitt,
en þó ekki alltaf, verður blóðþrýsi-
ingurinn aftur eðlilegur eftir að
konan hættir að nota pilluna.
Grunur leikur einnig á að pillan
getir orsakað kransæðastíflu. Þegar
fita fer að aukast í blóði karlmanna
er það talið hættumerki. Sérfræðing-
ar telja nokkuð öruggt núna að
mikið magn vissra fituefna í blóð-
inu, einkum kólesterins og þrílýs-
erins, stórauki hættuna á hjarta-
sjúkdómum. Nú hefur verið sýnt fram
á að sumar konur, sem nota pilluna,
hafa svipaða tilhneigingu til að
safna fituefni í blóðinu og talin
er hættuleg fyrir karlmenn.
Þar til konur hætta að hafa
blæðingar, sem gerist venjulega á
miðjum fimmtugsaldri, hafa konur
yfirleitt tiltölulega lítið magn
þessara fituefna í blóðinu og hafa
þess vegna miklu síður tilhneigingu
til kransæðastíflu en karlmenn. En
hafa konur, sem nota pilluna og
hafa því svipað magn fituefna
í blóðinu og karlmenn, sömu til-
hneigingu til hjartasjúkdóma og
dauðsfalla af völdum þeirra og
karlmenn? Um þetta ber heimildum
ekki saman, og sérstaklega draga
margir í efa að pillan leiði til
aukningu dauðsfalla af völdum
hjartasjúkdóma.
Enn þá eitt atriði kemur til
greina, sem e.t.v. getur komið
efnaskiptum líkamans við: Pillan
hefur að sögn aukið kynhvöt hjá
sumum konum en dregið úr henni
hjá öðrum. Fyr:t eftir að pillan
komst í notkun heyrðist aðeins að
hún hefði örvandi áhrif á kynhvöt-
ina, oy má senrilega útskýra þessa
örvtn; kynhvat arrnnar með þeim já-
kvæðu sá lrænu ál.ri fum, er pjl ian
hafði á þær konur sem við notkun
henri .; i.cttu í kyi.lifi sínu að
vet i í .löðuyum ótta við að veróa
bart; ,h :. f andi. En á síðusLu áruin
hafa hins vegar margar konur skýrt
frá ...i jristæðum áhri fum pilluirnarj
að hún dragi úr kynhvötinni. Er
hér einnig inn sáLræn áhrif að
21