Neytendablaðið - 01.12.1983, Blaðsíða 62

Neytendablaðið - 01.12.1983, Blaðsíða 62
röngum eða ófullnægjandi upplýsingum í auglýsingum eða með öðrum hætti, leið- beiningarskyldu seljenda o.fl. í sænsku lögin hafa verið tekin upp ákvæði, sem miða að þvf að stöðvuð verði sala á vörum, sem kunna að valda tjóni á mönnum eða munum (pro- duktsákerhet). Ekki eru slík ákvæði í lögum hinna þjóð- anna. Margt bendir til þess, að nauðsynlegt sé að hafa meira eftirlit með slíkum vörum en gert er. Ósanngjarnir samningsskil- málar. Svo sem áður segir hafa stöðluð samningsform mjög rutt sér til rúms í viðskiptalíf- inu á síðari tímum. Oftar en ekki eru skilmálar slíkra samn- inga sniðnir eftir hagsmunum annars aðilans. Neytendur hafa verið varnarlausir gagn- vart þessu og orðið að sæta þeim kjörum, sem seljendur ákveða þeim í hinum margvís- legu samningsformum. Þetta hefur leitt til þess, að talið hefur verið nauðsynlegt að vinna gegn notkun slíkra samningsskilmála af opinberri hálfu víða um lönd. Nokkur al- þjóðleg samvinna mun hafa verið um þetta. Sett hafa verið sérstök lög til þess að uppræta samningsskilmála, sem óhæfi- legir teljast gagnvart neytend- um, m.a. í Svíþjóð og Finn- landi (sænsk lög frá 1971 með síðari breytingum „om förbud mot otillbörliga avtalsvillkor" og 3. kafli finnsku laganna um neytendavernd, sem ber yfir- skriftina „reglering av avtals- villkor“). Neytendaumboðsmennirnir fylgjast með framkvæmd lag- anna og fylgja málum fram samkvæmt þeim. Ekki eru sér- stök lög um þetta efni í Dan- mörku, en svonefnd almenn regla í lögum um markaðs- starfsemi er talin ná til óhæfi- legra samningsskilmála og á þeim grundvelli er unnið gegn notkun þeirra. Sala í heimahúsum o.fl. Á Norðurlöndum hafa verið sett lög, sem veita kaupendum í „neytendakaupum" rétt til þess að segja sig frá kaupum innan tiltekins frests, þegar viðskiptin fara fram utan starfsstöðvar seljenda, þ.e.a.s. við sölu í heimahúsum, á vöru- sýningum, o.fl. Hér er um að ræða svonefnd „hemförsáljn- ingslag" í Svíþjóð, lög um „angrefrist ved visse avtaler om forbrukerkjöp“ í Noregi og 6. kafla finnsku laganna um neytendavernd, en þessi kafli ber yfirskriftina „hem- og post- försáljning av konsumtion- svara“. í Danmörku mun sölu- starfsemi við heimili svo og símaprang nú vera óleyfilegt með nokkrum undantekning- um. Samningalög. Ógildingará- kvæði almennra samningalaga hafa verið rýmkuð þannig, að einstökum viðskiptum, sem fara í bága við allsherjarréttar- legar reglur til verndar neyt- endum, er nú hættara við ógildingu en áður. Neytendakaup. Sökum þess, að talið var, að almenn lög um lausafjárkaup veittu neytend- um ekki nægilega vernd vegna mikilla breytinga á öllum við- skiptaháttum, var í það ráðist að setja sérstök ákvæði til þess að tryggja hagsmuni kaupenda í svokölluðum „neytendakaup- um“, sem nánar eru skilgreind í lögunum. Nokkuð misjafn- lega hefur verið staðið að laga- setningu um þetta á Norður- löndum. Sérstök lög hafa verið sett um þetta efni í Svíþjóð, en í Noregi hefur gildandi lögum um lausafjárkaup verið breytt. Fleiri leiðir hafa verið farnar í þessum efnum, en allt að einu eru þessar reglur svipaðar, enda er stefnt að sama marki. Of yfirgripsmikið yrði að gera hér grein fyrir þessum reglum í einstökum atriðum. Verður látið nægja að lýsa þeim almennt svo, að aðal- áherslan sé lögð á að tryggja kaupendum í „neytendakaup- um“ viss lágmarksréttindi með ófrávíkjanlegum reglum, en eins og kunnugt er þá eru ákvæði laga um lausafjárkaup frávíkjanleg eða með öðrum orðum þau gilda aðeins sé ekki sérstaklega um annað samið. Þessar nýju reglur hafa skipt miklu máli fyrir réttarstöðu neytenda í einstökum við- skiptum þeirra. Afborgunarkaup o.fl. Lög um afborgunarkaup voru fyrst sett á Norðurlöndum í byrjun þessarar aldar. Lögin voru síð- ar endurskoðuð og endurbætt. Þessi málefni hafa á síðustu árum enn verið í endurskoðun og ný lög sett. Þau lög taka ekki aðeins til afborgunar- kaupa eins og áður heldur einnig kaupa, sem fjármögnuð eru með lánsfé frá 3ja aðila fyrir tilstuðlan eða milligöngu seljenda eða samkvæmt samn- ingi milli kaupanda og lánveit- anda um lánsheimild að Neytenciur hafa misst fótfestu og tapað allri yfirsýn í stórauknu vöruframboði, lækninýjungum og auglýsing- arskrumi.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Neytendablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Neytendablaðið
https://timarit.is/publication/904

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.