Neytendablaðið - 01.12.2002, Blaðsíða 22

Neytendavernd
Samningseyðublað við kaup á
þjónustu um þjónustukaup
Viðskiptaráðuneytið hefur látið útbúa sérstakt samningseyðu-
blað fyrir neytendur og seljendur við kaup á þjónustu og
byggist það á nýlegum lögum um þjónustukaup, nr. 42 frá
2000. Eyðublaðið á að tryggja aðilum öryggi í viðskiptum
sínum og stuðla að því að ekki gleymist mikilvægir þættir sem
gætu valdið deilum og leiðindum seinna meir.
Lögin taka til hvers kyns samninga um kaup á þjónustu sem
veitt er neytendum í atvinnuskyni gegn endurgjaldi, þegar
þjónustan felur í sér vinnu við lausafjármuni, vinnu við fast-
eignir, vinnu vegna byggingarframkvæmda eða aðrar fram-
kvæmdir á landi, geymslu lausafjármuna, svo og ráðgjafarþjón-
ustu sem veitt er vegna byggingaframkvæmda eða annarra
framkvæmda á landi. Hér á eftir eru skýrð helstu atriði laganna.
Efni og fagleg vinna verks
Útseld þjónusta sem veitt er í atvinnuskyni skal ávallt byggð á
fagþekkingu og þess gætt að hún sé í samræmi við almennar
reglur, staðla og aðrar reglur sem settar eru til að vernda öryggi
neytenda. Skylt er að veita allar upplýsingar og leiðbeiningar
um vinnu verks með hagsmuni neytanda fyrir augum. Seljandi
þjónustu leggur fram nauðsynleg efni og aðföng nema um ann-
að sé sérstaklega samið (1.-5. gr. laga um þjónustukaup nr.
42/2000).
Leiðbeiningarskylda seljanda
Seljandi skal að lokinni skoðun leiðbeina neytanda um hvort
fyrirhuguð kaup á þjónustu séu óhagkvæm fyrir hann með
tilliti til kostnaðar við verkið og verðgildi hlutarins. Eftir atvik-
um skal seljandi leita eftir nánari fyrirmælum frá neytanda um
það hvort frekari vinna skuli innt af hendi komi t.d. í ljós að
verð þjónustunnar verði verulega hærra en gera mátti ráð fyrir.
Seljandi getur krafist greiðslu vegna vinnu og útlagðs kostnað-
ar (6.-7. gr. laganna).
Verðið
Hafi seljandi látið neytanda í té verðáætlun má verðið ekki fara
verulega fram úr þeirri áætlun. Hafi ekki verið samið um verð
fyrir keypta þjónustu skal neytandi greiða almennt endurgjald
sem telst vera sanngjarnt með hliðsjón af því hve vinnan er
mikil og hvers eðlis hún er. í tilgreindu verði skulu vera öll op-
inber gjöld. Hafi ekki verið samið um verð getur neytandi kraf-
ist þess að seljandi geri honum sundurliðaðan reikning fyrir
hinni seldu þjónustu, sbr. nánar ákvæði 28.-34. gr. laganna.
Dráttur á að Ijúka
þjónustu og réttur neytenda
Seldri þjónustu skal vera lokið á þeim tíma sem samið hefur
verið um. Hafi ekki verið samið um verklok telst dráttur vera
til staðar ef seljandi þjónustu skilar ekki verki af sér innan
sanngjarns frests eftir að krafa um það kemur fram frá neyt-
anda. Verði dráttur á að ljúka þjónustu á neytandi rétt til að
halda eftir greiðslu í samræmi við almennar reglur kröfuréttar-
ins. Nú skiptir drátturinn neytanda verulegu máli og seljanda
má vera það ljóst eða hann leysir þjónustuna ekki af hendi inn-
an umsamins eða sanngjams frests eftir að krafa hefur komið
fram um afhendingu og getur neytandi þá rift samningnum eða
krafist skaðabóta. Hið sama á við hafi seljandi ekki virt um-
samin tímamörk og það hefur valdið neytanda verulegum
óþægindum (20.-24. gr. laganna).
Gallar
Þjónusta telst gölluð ef árangur af verki stenst ekki samning og
kröfur laga að öðru leyti (9.-10. gr. laganna). í tilefni af galla
getur neytandi krafist riftunar, úrbóta eða eftir atvikum skaða-
bóta eða afsláttar.
Tilkynningar neytanda
Neytandi getur ekki rift hafi samningi verið lokið af hálfu selj-
anda. Neytandi getur ekki rift né krafist skaðabóta nema hann
hafi tilkynnt seljanda um það innan sanngjams frests frá því að
seljanda bar að ljúka verkinu og dráttur varð á að hin selda
þjónusta væri leyst af hendi. Kvarti neytandi ekki innan tveggja
ára frá afhendingardegi hinnar seldu þjónustu getur hann ekki
síðar borið gallann fyrir sig.
Rátturtil neytanda
til að atpanta verk
Neytandi getur afpantað þjónustu sem hann hefur pantað og
óskað eftir að vinnu verði hætt þótt verk sé hafið. Um uppgjör
fer eftir samkomulagi aðila (35.-36. gr. laganna).
Hlutir sem neytandi sækir ekki
Hafi hlutur verið afhentur seljanda þjónustu en hann er ekki
sóttur á réttum tíma skal seljandi þjónustu annast hlutinn á
kostnað neytanda. Heimilt er seljanda að undangenginni aðvör-
un til neytanda að selja hlutinn eða fleygja honum ef kostnaður
við sölu er meiri en nemur söluverði hlutarins. Sé söluandvirði
hlutar hærra en krafa seljanda á hendur neytanda ber honum að
endurgreiða neytanda þann mismun (37.-38. gr. laganna).
Eyðublaðið
Eyðublað þetta er samið að tilhlutan viðskiptaráðuneytisins í
tilefni af gildistöku laga nr. 42/2000, um þjónustukaup, til leið-
beiningar og frjálsra afnota fyrir aðila að samningum um þjón-
ustukaup.
Fyrirvari
í öllum tilvikum gengur texti laganna, og dómafordæmi, fram-
ar ofangreindum skýringum og samantekt á ákvæðum laga nr.
42/2000 ef upp kemur misræmi sem hefur áhrif að lögum.
22
NEYTENDABLAÐHD - desember 2002