Foringinn - 01.08.1975, Blaðsíða 5

LEIKRÆN TJÁNING
Nokkuö hefur borié á því að
leikræn tjáning í skátastarfi
liafi staðnað, alltof mikió er
um þaó á kvöldvökum og varóeld-
um aó gamlir "5 aura brandarar"
eru færöir í leikbúning og oft-
ast veröur útkoman algjör diörm-
ung. Vió veröum aö lagfæra
þetta.
Hvernig væri nú aö sveitin sett-
ist niöur og semdi leiktexta.
Frumsamdir leiktextar geta auö-
veldlega sprottiö af tali skát-
anna sjálfra, ef viö gefum
sköpunargleðinni lausan tauminn.
Oft eru það bestu textarnir sem
þannig veröa til, þess má geta
aö reynslan hefur sýnt, aö fjar-
lægö, hálfraunveruleg eöa ævin-
týralegt viöfangsefni gefa oft
betri raun en "raunsæ" efni.
Eftir aö leiktextinn er til,
eru væntanlegir leikendur og leik-
stjéri valdir, síöan er leikrit-
iö lesið í sameiningu og rætt
frá sem flestum hliðum, svo aö
hugsanlegir erfiöleikar viö æf-
ingu þess og flutning veröi ljás-
ir, svo og þeir möguleikar, sem
leikritiö býöur til ýmiss konar
tjáningar og tilrauna.
Velja þarf aöstoöarmenn til
aö sjá um sviðsbúnað, búninga
o.s.frv. Aö loknu slíku sam-
eiginlegu undirbúningsstarfi,
veröur leikstjúrinn aö skipu-
leggja sem best æ.fingar með
væntanlegum leikendum og öðru
starfsliði, þar skyldi hann
einkum gæta þess aö tími sá
nægur.
Ef enginn úr sveitinn treystir
sár til aö vera leikstjóri
er möguleiki að leita ut fyrir
sveitina. Þó er æskilegast aö
leikstjórinn sé einn úr hópnum.
Ekki er unnt aö gefa sárstakar
leiðbeiningar hér um æfingar og
uppfærslu sjónleikja, til þess
er efnið of margþætt og raunar
háö efni og eðli hvers leikrits.
hvernig það skal æft og túlkað.
Og ekki aðeins þaö, alkunna er,
að leikstjórar og leikarar
leggja ávalit meira og minna
persónulegt mat á viöfangsefniö.
Því er einungis hægt aö veita
hér nokkrar almennar ábendingar.
Leikstjóri verður
a. að hafa kynnt sér leiktextann
til fullrar hlítar áöur en
hann byrjar æfingar með leik-
endum,
b. að fá leikendum í hendur grein-
ilega vélrituö eintök meö
hlutverkum þeirra,
c. áö leggja áherslu á, að leik-
endur kunni hlutverk sín sem
best,
d. að gera strangar kröfur um
skýra framsögn leikenda,
e. aö gera sér grein fyrir nauö-
synlegum og viðeigandi hreyf-
ingum leikenda í sambandi við
leiktextann, bæöi látbragöi
og hreyfingum um sviöið,
f. aö átta sig á, hvaöa leik-
hraði hentar leikritinu best,
g. aö gera sér fulla grein fyrir
allri samstillingu í leiknum:
hvenær einstakir leikendur
koma inn á sviðið, staösetn-
ingu þeirra á sviðinu o.s.frv.
h. að gera sér grein fyrir,
hverskonar leiktjöld eru
heppilegust, hverskonar sviös-
búnaöur er nauðsynlegur svo
og leikbúningar.
Að lokum skal á þaö bent að ekki
er víst aö ærslafullur gamanleik-
ur hæfi ávallt best, góður leik-
endahópur undir góðri stjórn
getur vel færst meira í fang ef
þess er gætt að æfingartíminn sé
nægur og allur undirbúningur
skipulagður af vandvirkni.
5