Bændablaðið - 16.05.2000, Qupperneq 1

Þriðjudagur 16. maí 2000
ISSN 1025-5621
9. tölublað 6. árgangur
Vatnsmál á bæjum
víða í ólestri:
Vatn ðvíOun-
andi á allt að
helmingi bæja
Vatnið sem bændur hafa aðgang
að er ekki alltaf eins hreint og
menn vilja vera láta. í erindi
sem Halldór Runólfsson yf-
irdýralæknir hélt á námsstefnu
uin smitsjúkdóma kom fram að
vatn gæti verið í ólagi á allt að
helmingi bæja hér á landi.
Halldór segir þetta hafa komið
í ljós þegar þessi mál voru könnuð
víða um land. Þetta hefur þó ekki
verið kannað sérstaklega á Suður-
landi. „Það er einkum á einka-
vatnsbólum þar sem vatnsmál eru
í ólagi. Hins vegar eru stærri
vatnsból yfirleitt í lagi,“ segir
Halldór.
Hann telur að það vanti
sérstakan vatnsráðunaut sem veitti
bændum ráðgjöf við frágang á
vatnsbólum og vatnslögnum.
Búnaðarfélag Islands var með
slíkan mann á sínum snærum fyrir
nokkrum árum í fullu starfi en það
starfshlutfall hefur nú verið
minnkað. „Við ætlum að kanna
þennan þátt nánar og vekja athygli
á þessu þannig að það vatn sem er
verið að nota sé í lagi,“ segir hann.
Yfirleitt mengast vatnið af
saurgerlum úr dýrum sem berast í
vatnsbólin með yfirborðsvatni
þegar ekki hefur verið nægilega
vel gengið frá þeim. „Þetta er
vandamál þegar menn setja upp
einkaveitur fyrir hvem bæ en þetta
gerist ekki í stórum veitum með
borholum. Það er í raun nauðsyn-
legt að gera þjóðarátak í þessum
málum, gera könnun á þessu og
hjálpa mönnum að laga það sem
þarf að laga.“
Samkeppni um
bestu
sumarmyndina
Dragið upp myndavélarnar því
Bændablaðið efnir til
samkeppni um bestu
sumarmyndina. Eina skilyrðið
er að myndin sé tekin í sumar í
úti í sveit. Vinsamlega sendið
myndirnar til blaðsins eigi síðar
en 10. ágúst. Glæsileg verðlaun.
Nánar í næsta blaði.
Starfsmenn og eigendur Norðan2. F.v. Þröstur Pálmason og Sverrir Árnason. Þeir halda á líkani af sýningarbás Bændasamtakanna. Básinn
verður engin smásmíði eða um 100 fermetrar.
Undirbúningur BU-2000 í fullum gangi:
Bændasamtðkin með glæstan
bás í anddyri Laugardalshallar
Undanfarnar vikur og mánuði
hefur staðið yfir undirbúning-
ur að uppsetningu á bás
Bændasamtaka Islands á
landbúnaðarsýningunni BIJ-
2000, sem haldin verður í
Laugardalshöll 6.-9. júlí næst-
komandi. Bás BÍ verður í and-
dyri hallarinnar og mun blasa
við sýningargestum þegar þeir
ganga inn á svæðið. Þun-
gamiðjan í vinnslu bássins fer
fram á Akureyri og er lögð rík
áhersla á að sýningargestir fái
í básnum innsýn í nútímalegan
og tæknivæddan íslenskan
landbúnað.
Almannatengslafyrirtækið
Áform ehf. á Akureyri hefur yf-
irumsjón með vinnslu bássins og
vinnur að verkefninu í nánum
tengslum við Upplýsingaþjón-
ustu landbúnaðarins. Að verk-
efninu koma einnig fyrirtækin
Traustmynd á Akureyri, prent-
og auglýsingasfyrirtækið Norð-
an2 á Akureyri og fleiri.
„Eins og fjarskiptatækni
háttar í dag þá skiptir það í raun
engu máli hvar verkefnin eru
unnin á landinu. Þess vegna er
allt eins hægt að vinna stórt
verkefni af þessu tagi úti á landi
þó sýningin sjálf verði í Reykj-
avík þegar Jiar að kemur,“ segir
Jóhann Olafur Halldórsson,
framkvæmdastjóri Áforma ehf. á
Akureyri.
„Sú megináhersla sem við
ætlum okkur að koma á framfæri
í bás Bændasamtakanna er
hversu landbúnaðurinn er víð-
feðm atvinnugrein og fjölþætt og
hefur snertifleti víða í þjóðfélag-
inu. Skautfjöður íslenskra
landbúnaðarafurða er að þær eru
sprottnar úr hreinni og ómeng-
aðri íslenskri náttúru og strax á
frumvinnslustiginu, þ.e. heima í
sveitunum, er lagður grunnur að
því að neytandinn fái í hendur
hollar afurðir. Ég held að
íslenskir neytendur séu með-
vitaðir um gæði íslenskra
landbúnaðarafurða og hafi mikið
traust á hollustuímynd þeirra en
sýning af þessu tagi er einmitt
kjörinn vettvangur til að draga
upp heildarmynd af því hvernig
gæðavörur verða til í íslenskum
landbúnaði og það astlum við að
gera,“ segir Jóhann Ólafur.
Hann segir að í básnum verði
framsetning kynningarefnis
bæði í gegnum tölvur og risa-
vaxinn sjónvarpsskjá. „Við velj-
um þannig að kynna land-
búnaðinn með þeirri nútíma-
tækni sem fólk hrærist í á hverj-
um degi. Auk heldur munum við
kynna notkun tölvuforrita í dag-
legum störfum til sveita, vef
Bændasamtakanna og fleira.
Starfsemi Bændasamtakanna
verður kynnt, sem og land-
búnaðarráðuneytis og fleiri aðila
sem tengjast málefnum land-
búnaðarins. Þá munu fulltrúar
frá nokkrum af minni aðild-
arfélögum BI kynna sína starf-
semi í básnum, þannig að fjöl-
breytnin verður í fyrirrúmi hjá
okkur," segir Jóhann Ólafur
Halldórsson hjá almannatengsla-
fyrirtækinu Áformum á Akur-
eyri.
RekstrarrðQgjöl fyrir bændur á
vegum búnafiarsambandanna
í samningj um verkefni og fjár-
framlög samkvæmt búnaðar-
lagasamningi er ákvæði um
framlög til sérstaks átaks í mark-
miðatengdri áætlanagerð í bú-
rekstri. Fjármunirnir skulu
renna til búnaðarsambandanna
og greiðast út á samningsbundn-
ar áætlanir sem uppfylla lág-
markskröfur sem Fagráð í hag-
fræði hefur skilgreint.
Á vegum Bændasamtakanna
hefur verið unnið að því að þróa
hjálpartæki til áætlanagerðarinnar
og er brýnustu áföngum í þeim efn-
um nú náð.
Þessa dagana eru búnaðarsam-
böndin að undirbúa og skipuleggja
hvemig þau munu standa að fram-
kvæmd á þessu verkefni. Sum hafa
þegar kynnt það og óskað eftir að
bændur skrái sig til þátttöku en
önnur eru í þann mund að gera það.
Markmiðin með þessu samn-
ingsbundna verkefni eru skýr:
- að stuðla að bœttum búrekstrí og
aukinni arðsemi rekstrarins
- að þróa ráðgjafarþjónustu í
ríkari mœli yfir í markmiðatengd
verkefni
- að stuðla að forgangsröðun á
verkefnum í búnaðarráðgjöf
Gmnnþáttur verkefnisins bygg-
ir á því, - að bóndinn og búnaðar-
sambandið (ábyrgðaraðili úr hópi
ráðunauta) gera 3ja til 5 ára samn-
ing um alhliða áætlanagerð í bú-
rekstrinum, bæði að því er varðar
greiningu á stöðu rekstrarins,
rekstraráætlun og áætlun um fram-
kvæmdir, ljárfestingar og fjár-
mögnun. Til viðbótar er ætlast til að
gerðar verði áætlanir á öðmm svið-
um búrekstrarins s. s. um jarð-
vinnslu, ræktun, áburðamotkun,
fóðuröflun, fóðmn og fleiri þætti,
eftir því hvaða markmiðum samn-
ingurinn kveður á um að ná skuli á
hverjum tíma.
Til þessa verkefnis verður varið
10 mkr á ámnum 2000 og 2001, 15
mkr á árinu 2002 og 20 mkr á árinu
2003.
Hér er ekki beinlínis um nýjung
í ráðgjafarstarfi að ræða. Frekar má
líta á þetta verkefni sem mikilvægt
skref í að þróa ráðgjafaþjónustu í
landbúnaði í skilvirkari og
ákveðnari farveg. Reikna má með
að í byijun taki nokkum tíma að
koma festu á framkvæmd verkefn-
isins og búnaðarsamböndin em
ugglaust misjafnlega vel í stakk bú-
in að koma því á fullt skrið.
Aðalatriði þessa mikilvæga
verkefnis er að vanda eftir föngum
undirbúning og framkvæmd, þann-
ig að það nýtist bóndanum til betri
búrekstrar og meiri árangurs í hans
starfi. Búnaðarsamböndin á hverju
svæði veita nánari upplýsingar um
verkefnið.