Bændablaðið - 27.06.2000, Blaðsíða 4

4
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 27.júní 2000
Útgefandi:
Bændasamtök
íslands
Bændahöll við Hagatorg,
127 Reykjavík
Síml:
563 0300
Fax á aðalskrifstofu BÍ:
562 3058
Fax hjá Bændablaðinu:
552 3855
Kennitala:
631294-2279
Ritstjóri:
Áskell Þórisson (ábm.)
Beinn sími ritstjóra:
563 0375
GSM sími: 893 6741
Heimasími ritstjóra:
564 1717
Netfang:
bbl @ bondi.is
Auglýsingastjóri:
Eiríkur Helgason
Beinn sími auglýsingastjóra:
563 0303
Blaðamaður:
Hallgrímur Indriðason.
Blaðstjórn:
Sigurgeir Þorgeirsson,
Hörður Harðarson,
Þórólfur Sveinsson.
Bændablaðið kemur út
hálfsmánaðarlega. Því er dreift til
allra bænda landsins og fjöimargra
annarra er tengjast landbúnaði.
Alls fóru 6.519 eintök í dreifingu
hjá íslandspósti hinn 15. febrúar sl.
Bændablaðinu er dreift frítt til
þeirra er stunda búskap en
þéttbýlisbúar geta gerst
áskrifendur að blaðinu.
Árgangurinn kostar kr. 3.800 en
sjötugir og eldri greiða kr.J .800.
Umbrot: Prentsnið
Prentun: ísafoldarprentsmiðja
Nr. 116
ISSN 1025-5621
Baendqhlflýift
Hamfarir á Suðurlandi
Þegar þessar línur eru settar á blað
hefur annar stór jarðskjálfti riðið yfir
Suðurland, nú með upptök í
austanverðri Árnessýslu. Þessir
skjálftar hafa valdið verulegu
eignatjóni á takmörkuðum svæðum
í héraðinu. Bændur hafa orðið fyrir
miklum búsifjum þar sem verst
hefur látið. Viðlagatrygging á að
bæta tjón á mannvirkjum en annað
eignatjón er meiri óvissa um og fer
að mestu eftir hvernig tryggingum
er háttað hjá hverjum og einum.
Bændasamtökin eru reiðubúin að
aðstoða bændur eftir því sem tök
eru á og er verið að huga að því
hvernig best sé að haga þeirri
aðstoð. Það sem skiptir mestu í
þessum hamförum er að ekki hafi
verið manntjón og engin alvarleg
slys á fólki svo vitað sé.
Sterk bændasamtök
Búnaðarþingskosningar eru víðast
hvar afstaðnar og er Ijóst að
talsverð endurnýjun verður að
þessu sinni, sem er jákvætt á
tímum örra breytinga. Aukið vægi
búgreinafélaganna á búnaðarþingi
breytir hlutföllum sem verður til
þess að þáttur þeirra verður stærri í
stefnumótuninni. Misjafnt er
hvernig staðið hefur verið að kosn-
ingunum hjá búnaðarsambönd-
unum og hefur alltof víða verið lítið
líf í kosningunni. Líkur eru á að
búgreinafélögin komi sér ekki upp
úr fari fulltrúakjörs nú og verði því
bið á að hinn almenni bóndi fái að
kjósa beint á þeim vettvangi. Lífleg
kosningabarátta vekur upp um-
ræður um hagsmunamál bænda og
ýmsar tillögur koma fram um störf
og stefnu Bændasamtakanna og
félagskerfisins í heild. Svo var á
Suðurlandi, en þar börðust tveir
listar um hylli bænda og voru
haldnir framboðsfundir sem voru á
köflum líflegir.
Það sem undirrituðum finnst standa
upp úr eftir þessa fundi er að
Bændasamtökin þurfa að gera sig
betur sýnileg þannig að bændur
geti betur gert sér grein fyrir hvernig
umfangsmiklu starfi samtakanna er
háttað. Ef umræðan á þessum
fundum speglar afstöðu bænda er
brýnt að bæta ímynd Bænda-
samtakanna.
Það er einnig umhugsunarvert að
því skuli vera
haldið fram að
enginn sam-
dráttur hafi verið
í félags- og stoð-
kerfi landbúnað-
arins á undan-
gengnum árum.
Frá því að BÍ og
SB voru sam-
einuð og nú
síðast að
Framleiðsluráð
var lagt niður hefur fækkað um allt
að 14 stöðugildi sl. 5 - 6 ár.
Að lokum skal það endurtekið sem
undirritaður hefur áður lagt áherslu
á að sterk heildarsamtök bænda
eru mikilvæg og sennilega mikil-
vægari nú en áður vegna harðnandi
samkeppni milli búgreina og bænda
innbyrðis. Fáir og stórir smásölu-
risar ógna stöðu okkar ef við
bændur berum ekki gæfu til að
standa þétt saman um okkar hags-
munamál. Bændur verða að vera
virkir þátttakendur í þróun félags-
kerfisins og til að svo geti verið
verða bændur að vita gjörla hvernig
það vinnur.
Hrafnkell Karlsson
stjórnarinaður í BI
Samningur við Gateway:
Mikilvægt að bændur tengist Netinu
Bændasamtök íslands hafa á
undanförnum árum unnið að því
að auðvelda bændum að hagnýta
sér tölvutæknina. í því skyni
hafa þau þróað og útvegað ýmiss
konar hugbúnað sem bændum
býðst til að færa bókhald og
skýrslur um reksturinn. í fyrra
var svo ákveðið að hefja átak
sem nefnist „Færum heiminn
heim í hlað“ en markmið þess er
að auka tölvu- og netvæðingu
bænda. Fyrsta skrefið í því átaki
var að gera upplýsingar úr
skýrsluhaldi bænda sem geymd-
ar eru í miðlægum gagnagrunni
aðgengilegar á netinu. Það hefur
verið gert með aðstoð forrita á
borð við íslandsfeng, Veraldar-
feng og ÍSKÚ. Síðastncfnda
forritið gerir kúabændum kleift
að tengja skýrsluhald sitt við
miðlægan gagnagrunn og stunda
því rafræna skráningu, bæði á
lögboðnu skýrsluhaldi um fram-
leiðsluna og reksturinn og einnig
á ættbókum bústofnsins.
Annað skrefið var svo stigið í
síðustu viku þegar undirritaður var
samningur við Gateway Comput-
ers á Norðurlöndum, ACO hf.,
Landssímann og Búnaðarbankann
um samstarf sem miðar að því að
auðvelda bændum að eignast
öflugar tölvur á viðráðanlegu verði
og tengja þær við Netið. Gateway
og ACO bjóða tölvumar, og
Landssíminn sjá um öflugar
tengingar við Netið á mjög hag-
stæðum kjömm og Búnaðar-
bankinn tekur að sér að fjármagna
tölvuvæðinguna og býður hagstæð
lán. Þama em í boði öflugar tölvur
með 700 megariða Pentium III
örgjörva, DVD-drifi, 128 megabita
vinnsluminni og 15 GB hörðum
diski.
Gateway stofnað af bœndum
Jón Baldur Lorange, forstöðumað-
ur Tölvudeildar Bændasamtaka
íslands, segir að það skemmtilega
við þennan samning sé að
fmmkvæðið að honum komi frá
Gateway sem er eitt af öflugustu
tölvufyrirtækjum heims. „Um-
boðsmenn þess hér á landi hjá
ACO komu að máli við okkur fyrir
nokkru og skýrðu okkur frá áhuga
Gateway á að nota ísiand sem
vettvang fyrir tilraun til að
netvæða bændur. Astæðan er sú að
fyrirtækið er stofnað af bændum
og þeir vita sem er að sé það
mikilvægt fyrir einhveija stétt að
hagnýta sér tölvutæknina og Netið
þá eru það bændur í hinum dreifðu
byggðum landsins. Utkoman var
þessi viljayfirlýsing og vonandi er
hún aðeins byrjunin því við höfum
áhuga á að semja við fleiri
fyrirtæki sem geta boðið bændum
þjónustu og tölvubúnað. Gateway
ætlar að veita styrki á hverju ári til
eins eða fleiri bænda sem hafa sýnt
frumkvæði og hugkvæmni í
tölvumálum. Tenging uppruna
Gateway fyrirtækisins við bændur
er vissulega áhugaverð í þessu
samstarfi. Við tókum þeim að
sjálfsögðu vel enda er það okkar
hlutverk að stuðla að því að
bændum sé boðin öflugur
tölvubúnaður á hagstæðu verði.“
Verkefnið Fœrum heiminn
heim í hlað hefur þann
tilgang að útvega bœndum
tölvubúnað og hugbúnað á
hagstœðum kjörum og
koma sem flestum í
samband við Netið.
Islenskir bœndur framsœknir
Hann bætir því við að samningur-
inn tryggi bændum góða þjónustu.
„Það er þriggja ára ábyrgð á
tölvunum og við leggjum upp úr
því að þjónustan sé góð. Við hjá
Bændasamtökunum höfum verið
að prófa Gateway tölvur í erfiðri
vinnslu og þær hafa staðist álagið.
Við getum því mælt með þeim.
Það er líka tilgangur okkar með
samstarfmu við Gateway að hvetja
bændur til að endumýja tölvu-
búnað sinn. Það vita það allir sem
nota tölvur að þær úreldast hratt og
endingartími er um þrjú ár.
Bændur hafa sýnt það að þeir eru
framsæknir í tölvumálum og stór
hluti stéttarinnar hefur tekið
tölvutæknina í sína þjónustu. Nú
gefst hinum sem ekki hafa gert það
tækifæri til að tölvuvæðast. Við
lögðum áherslu á að boðnir verði
öflugar tölvur, sem eru að koma
inn á markaðinn, en ekki tölvur
sem tölvusalar eru að reyna að
losna við til að rýma fyrir nýrri
tegundum. í þessum málum er
farsælast „stökkva inn í fram-
tíðina" til að halda í við þróunina í
þessum geira. Þetta þýðir að
verðið er kannski ívið hærra en
útsölutölvutilboðin. Hér gildir að
bera saman gæði, þjónustu og
verð. Við heyrum það oft í tölvu-
geiranum að þar undrast margir
hversu langt íslenskir bændur eru
komnir í að nýta sér tölvutæknina.
Eg get nefnt sem dæmi að við
höfum verið í samstarfi við norska
tölvufyrirtækið Landax um að þróa
hugbúnað fyrir skýrsluhald í
mjólkurframleiðslu. Við fengum
hjá þeim forritið Infoku sem þeir
hafa verið með í nokkur ár. Á einu
ári hefur okkur tekist að íslenska
kerfið, laga það að íslenskum
aðstæðum og tengja það við
miðlægan gagnagrunn í gegnum
Netið þannig að bændur geti séð
um allt sitt skýrsluhald, bæði um
framleiðsluna og ræktunarstarfið, á
rafrænan hátt í gegnum Netið. Við
erum því komnir skrefi lengra en
Norðmenn.“
Persónuleg heimasíða hvers bónda
Jón Baldur sagði að næsti áfangi í
verkefninu Færum heiminn heim í
hlað yrði sá að gera bændum kleift
að setja upp sína eigin persónulegu
heimasíðu á vefsíðu Bændas-
amtakanna á léninu www.bondi.is.
Þá geta þeir kveikt á tölvunni á
morgnana og fengið þessa síðu
upp á skjáinn. Þeir geta valið það
efni sem kemur inn á síðuna, svo
sem fréttir og ráðgjöf frá
ráðunautum, þama yrði pósturinn,
dagatal, fréttir og skýrsluhalds-
upplýsingar á einum stað. Þetta
verður eins konar skrifstofa hans á
netinu. Þetta er þróunin hjá
netverjum, þeir vilja geta valið þær
upplýsingar sem þeir fá inn á
síðuna sína og losnað við allt hitt
sem þeir þurfa ekki á að halda.
Þannig er hin hefðbundna vefsíða
með almennum fréttum og upplýs-
ingum sem beint er til allra jafnt að
verða úrelt,“ segir Jón Baldur
Lorange.
-ÞH
Frá undirritun samningsins. F.v. Mats Runström frá höfuðstöðvum
Gateway í Svíþjóð, Sigurgeir Þorgeirsson, framkvæmdastjóri
Bændasamtaka íslands og Ólafur W. Hand, sölustjóri ACO. Fyrir aftan þá
standa þeir Jón Baldur Lorange, forstöðumaður Tölvudeildar BÍ (t.v.) og
Baldvin Jónsson, verkefnisstjóri átaksins Áform.
i