Bændablaðið - 05.09.2000, Blaðsíða 20

20
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 5. september 2000
Ifíúskiim og atvinnulíl
Umsjón
Erna Bjarnadóttir
Innvigtun f júlf var um 8,2 milljónir lítra eóa um 6 % minni en f júlf f fyrra skv.
bráöabirgöatölum SAM. Það sem af er verölagsárinu er innvegin mjólk þvf
orðin um 96,7 milljónir Iftra á móti 100,6 milljónum á sama tfma í fyrra eða
um 3,8 milljónum Iftrum minni. í allt er mjólkurinnvigtunin þvf um 6,3% minni
það sem af er verðlagsárinu en á sama tfmabili í fyrra.
Afkoman 1999
Hagþjónusta landbúnaðarins
hefur sent frá sér yfirlit um af-
komu sauðfjárbúa árið 1999 í sam-
anburði við árið 1998. Niðurstöð-
urnar byggja á upplýsingum úr
rekstri 95 búa fyrir bæði árin.
Heildar tekjur af sauðfjárafurðum
lækkuðu um 46 þúsund milli
áranna þrátt fyrir að vetrar-
fóðruðum kindum fjölgaði um 10.
Meðal tekjur á kind lækkuðu því
um 4,8% eða úr 9.541 kr í 9.083 á
verðlagi hvors árs. Meðalhækkun
vísitölu neysluverðs milli áranna
var 3,4%.
Afskriftir hækkuðu um 4,3%
og aðrar tekjur lækkuðu um 28%.
Að öllu samanlögðu lækkaði
hagnaður fyrir laun eigenda um
13% úr 849 þús. kr í 587 þús. kr.
Vergar þáttatekjur lækkuðu sömu-
leiðis um 13%. Þessi bága afkoma
kemur ennfremur fram í lækkandi
eiginfjárhlutfalli og lækkar það
milli áranna úr 0,55 í 0,47.Ljóst er
að mikill viðsnúningur þarf að
verða á rekstri sauðfjárbúa til að
þau geti gefið þeim sem þau eiga
og reka, sæmilega afkomu.
Framtíð þeirra veltur því annars
vegar á möguleikum til stækkunar,
sem skapast að líkindum einhverjir
með fækkun búa við uppkaup
ríkissjóðs á greiðslumarki, og hins
vegar hvort og hvaða árangur næst
í að hækka verð og stækka
markaði fyrir íslenskt dilkakjöt er-
lendis.
- Sjá töflu.
Hagþjónusta landbúnaðarins
hefur sent frá sér yfirlit um af-
komu kúabúa árið 1999 í saman-
burði við árið 1998. Niðurstöðum-
ar byggja á upplýsingum úr rekstri
139 búa fyrir bæði árin. Á þessum
búum jókst framleiðsla um röska
5.000 ltr. milli áranna. Framlegð
hækkaði um 0,5 milljónir eða
11,2%. Framlegðarstig 1998 var
62,1% en 63,4% 1999.
Afskriftir hækkuðum um 350
þúsund krónur, þar vegur þyngst
hækkun á afskriftum véla (162
þúsund kr eða 23%) og á
niðurfærslu greiðslumarks (82
þús. kr eða 24%). Hagnaður fyrir
laun eigenda hækkaði um 7,2% og
vergar þáttatekjur um 14,3% milli
áranna 1998 og 1999 en
meðalhækkun vísitölu neysluverðs
milli áranna var 3,4%.
í þessum tölum endurspeglast
þær miklu breytingar sem orðið
hafa síðustu misserin í kúabúskap
hér á landi. Búum fækkar og þau
sem eftir standa stækka að sama
skapi. Til marks um það þá voru
1.640 bú með að meðaltali 64 þús.
lítra fullvirðisrétt í mjólk
verðlagsárið 1988/1989. í ágúst
1999 voru talin 1.216 bú með
greiðslumark að meðaltali tæplega
85 þúsund ltr. Nokkur þeirra voru
þá þegar hætt framleiðslu. í lok
verðlagsársins 1999/2000 er
sambærileg tala .1090 bú. Það
stefnir því í að mjólk verði
framleidd á ríflega eitt þúsund
búum á nýbyrjuðu verðlagsári og
að þau verði að meðaltali með um
100 þúsund lítra greiðslumark.
Þessar breytingar endurspegl-
ast einnig í fjárfestingum. Að
meðaltali fjárfestu áðumefnd 139
bú fyrir 1,7 millj. króna á árinu
í lok júlí var búiö aö flytja
inn 313 tonn af jógúrt og
97 tonn af ostum af ýmsu
tagi.
1998 en 2,3 millj. króna á árinu
1999. Mest jukust fjárfestingar í
byggingum og greiðslumarki, eða
um 356 þúsund krónur að meðal-
tali.
- Sjá töflu.
Úr rekstrar- og efnahagsyfirliti 95 sérhæfðra sauðfjárbúa
árin 1998 og 1999;
Samanburður sömu búa í þúsundum króna á verðlagi
hvors árs.
1998 1999
Fjöldi vetrarfóðraðra kinda 301 311
Fjöldi lamba til nytja 393 414
Búgreinatekjur alls 3.043 3.026
-þ.a. af sauðfjárafurðum 2.869 2.823
Framlegð 2.053 1.955
Hálffastur kostnaður 815 813
- þ.a. greidd laun 144 132
Afskriftir 596 621
Fjármagnsliðir 232 249
Aðrar tekjur 439 316
Hagnaður f. laun eigenda 849 587
Vergar þáttatekjur 1.821 1.589
Eignir alls 7.764 7.230
Eiginfjárhlutfall 0,55 0,47

Úr rekstrar- og efnahagsyfirliti 139 sérhæfðra kúabúa árin I
1998 og 1999;
Samanburður sömu búa í þúsundum króna á verðlagi
hvors árs.
1998 1999
Fjöldi mjólkurkúa 26,4 26,8
Innvegin mjólk, Itr 100.069 105.150
Búgreinatekjur alls 7.391 8.044
- þ.a. af nautgripaafurðum 6.848 7.490
Framlegð 4.587 5.100
Hálffastur kostnaður 1.404 1.584
-þ.a. greidd laun 352 404
Afskriftir 1.403 1.747
Fjármagnsliðir 414 458
Aðrar tekjur 455 498
Hagnaður f. laun eigenda 1.821 1.951
Vergar þáttatekjur 3.989 4.560
Eignir alls 12.481 13.527
Eiginfjárhlutfall 0,39 0,36

M 811 tramleiOslu og sðlu jjiuisso búvara
BráflabirgOatölur fyrir júlí 2000
Júlí-00 Maí-00 Ágúst-99 Breyting frá fyrra tímabili, % Hlutd.í %
Framleiðsla 2000 Júlí-00 Júlí-00 Júlí ‘99 3 mán. 12 mán. mv. 12 mán.
Alifuglakjöt 243,237 817,590 3,195,127 -24.7 -6.4 6.5 15,1%
Hrossakjöt 72,056 161,897 1,096,438 37.9 4.1 13.4 5,2%
Kindakjöt* 8,675 18,215 8,670,349 -55.0 -26.4 6.0 40,8%
Nautgripakjöt 290,759 967,110 3,632,984 -1.7 -0.1 -0.7 17,1%
Svínakjöt 393,273 1,229,200 4,632,783 2.4 0.1 5.5 21,8%
Samtals kjöt 1,008,000 3,194,012 21,227,681 -6.2% -1.7% 5.1%
Innvegin mjólk 8,253,071 27,395,279 104,754,075 -6.3 -4.3 -4.4
Sala innanlands Alifuglakjöt 251,453 807,686 3,075,898 -13.2 -4.8 0.4 16,1%
Hrossakjöt 45,687 131,090 628,770 79.0 52.9 23.7 3,3%
Kindakjöt 735,288 1,882,914 7,0tl ,684 17.2 7.2 4.0 37,1%
Nautgripakjöt 311,480 982,368 3,653,868 2.0 0.5 0.7 19,2%
Svínakjöt 382,193 1,218,666 4,648,115 5.3 1.3 6.0 24%
Samtals kjöt 1,726,101 5,022,724 19,078,335 7.1% 3.1% 3.8%
Umreiknuð mjólk
Umr. m.v. fitu 8,316,138 24,377,797 98,282,940 -6.33 -4.27 -4.38
Umr. m.v. prótein 8,820,265 26,865,018 104,980,605 -4.34 2.8 2.25
* Kindakjöt lagt inn ssmkv. útflutningsskyldu sem flutt skal á erlenda markaði er meðtalið í framangreindri framleiðslu.
** Sala mjólkur og mjólkuafurða umreiknuð á fitugrunni með leiðréttum stuðlum Samtaka afurðast.í mjólkuriðnaði frá því í september 1998.