Bændablaðið - 17.10.2000, Blaðsíða 2

2
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 17. október 2000
Fegurri sveitir 2000
RáOherra «11 halda áfram
næsta sumar
Eins og iesendum Bændablaðsins
er kunnugt þá hefur verkefnið
„Fegurri sveitir 2000“ verið í
gangi í sumar, en því lauk með
uppskeruhátið í Víðihlíð, Húna-
þingi vestra, fyrir skömmu. Feg-
urri sveitir 2000 var átaksverk-
efni um hreinsun á landi og fegr-
un mannvirkja með áherslu á
sveitir landsins. Ræður voru
haldnar og Guðni Agústsson
landbúnaðarráðherra veitti þátt-
takendum viðurkenningar.
Guðni sagði í ávarpi á upp-
skeruhátíðinni að hann hefði lengi
verið sannfærður um nauðsyn
þrifnaðarátaks og því hefði hann
beitt sér fyrir því eftir að hann varð
ráðherra. Guðni sagði að verkefnið
hefði heppnast afar vel og margar
sveitir hefðu lekið stakkaskiptum en
enn væru til aðilar sem þyrftu að
koma til samstarfs við nefndina sem
vann að málinu. „Hálfnað verk þá
hafið er,“ sagði ráðherra og gat þess
að hann hefði í hyggju að berjast
fyrir því að fá fjármagn til þess að
halda verkefninu áfram næsta sum-
ar.
Fulltrúi landbúnaðarráðuneytis-
ins og formaður nefndarinnar var
Níels Ami Lund deildarstjóri,
fulltrúi Bændasamtaka Islands var
Sigríður Jónsdóttir, bóndi, fulltrúi
Sambands íslenskra sveitarfélaga
var Þórunn Gestsdóttir, sveitarstjóri,
fulltrúi Kvenfélagasambands
Islands var Guðrún Þóra Hjalta-
dóttir, hússtjómarkennari og nærin-
garráðgjafi og fulltrúi umhverf-
isráðuneytis var Sigríður
Stefánsdóttir, deildarsérfræðingur.
Starfsmaður átaksins var Ragnhild-
ur Sigurðardóttir.
Guðni Ágústsson, Ragnhildur Sigurðardóttir og Níels Árni Lund. Þau
halda á viðurkenningum sem Guðni afhenti síðar þátttakendum í verkefn-
inu Fegurri sveitir 2000.
Bbl/Eiríkur Loftsson.
Kornuppskera í Skagafirði í haust.
Skagafjörður
Kornuppskera
aldrei jafn mikil
Mjög góð kornuppskera var í Skagafirði á liðnu sumri. Má ætla að af
þeim 270 hekturum sem sáð var í hafi fengist nærri 1.200 tonn af
þurru korni (85% þe). Frá árinu 1993 hafa árlega verið gerðar til-
raunir með korn á nokkrum stöðum í Skagafirði þar sem borin hafa
verið saman ýmis yrki af korni til þroska og ólíkir áburðarskammt-
ar. Árið 1995 voru tilraunir fyrst hafnar á Vindheimum en þær hafa
sýnt að þar og á fleiri stöðum í framanverðum Skagafirði eru mjög
ákjósanlegar aðstæður til kornræktar. Á nokkrum stöðum utar í
héraðinu hefur kornrækt einnig gengið vel svo sem í Hjaltadai,
Hegranesi og á Langholti.
HundPuO
tonnaai
bratajárai
á haugana
Eins og fram kemur hér að
ofan var verkefnisstjóri Fegurri
sveita 2000 Ragnhildur Sig-
urðardóttir, en hún sagði
aðspurð um árangur verkefnis-
ins: „Ég er mjög ánægð með
þær viðtökur sem Fegurri
sveitir hafa fengið í sumar.
Með 108 beina tengiliði við
verkefnið, þar af 46 sveit-
arfélög sem hvert hefur fjölda
þátttakenda innan sinna raða,
hefur mikið áunnist. Það er
búið að keyra burt hundruðum
tonna af brotajámi, mála
mannvirki, hreinsa fjömr, ár,
vötn, heiðar og gamlar girðing-
ar, raða vélum og tækjum bæði
gömlum og nýjum, bera í plön
og slóða, merkja heimreiðar,
ryðja um gömlum ónýtum
byggingum og svona mætti
áfram telja. Nokkur sveit-
arfélög, þar sem þátttaka var
100%, hafa hreinlega fengið
andlitslyftingu og eru orðin til
hreinnar fyrirmyndar. Annars
staðar ganga hlutimir hægar
fyrir sig en alls staðar miðar í
rétta átt. Mér dettur ekki í hug
að eigna mér þessi verk og
mörg hefðu verið unnin hvort
sem átaksverkefnið Fegurri
sveitir hefði komið til eða ekki
en það er alveg ljóst að verk-
efnið hefur haft hvetjandi og
jákvæð áhrif. Það er einnig
ljóst að umhverfismál í
dreifbýli hafa verið mikið í
umræðunni í sumar og margir
geta haft jákvæð áhrif á ásýnd
íslenskra sveita, en þar eru að
sjálfsögðu fremstir í flokki
heimamenn og landeigendur á
hveijum stað.“
Vorið 2000 var komi til þroska
sáð í um 270 hektara í Skagafirði,
en sáð var í rúmlega 300 hektara
árið 1999. Var nær eingöngu um
að ræða norska yrkið Arve en auk
þess var íslenska yrkinu Súlu (x-
123) sáð í nokkra hektara. Reynsl-
an hefur sýnt að sexraða kom skil-
ar meiri uppskem og þroskast fyrr
norðanlands en tvíraða kom. Súla
sem er tvíraða yrki, hefur einnig
sýnt ágæti sitt því hún er
fljótþroska. Súla er afsprengi kom-
kynbóta Rannsóknastofnunar land-
búnaðarins.
í tilraununum í Skagafirði
síðastliðið sumar var meðalupp-
skera af hektara á Vindheimum
5,4-5,5 tonn þurrefnis en í Keldu-
dal 5,0 tonn þurrefnis. Á Vind-
heimum gáfu sexraða yrkin upp-
skem á bilinu 5,1 til 5,9 tonn þurr-
efnis á hektara meðan tvíraða yrk-
in gáfu 4,6 til 5,1 tonn. Það voru
tuttugu og fimm aðilar sem
uppskáru korn af ökrum sínum í
haust. Þeir sem minnst lögðu undir
voru með þrjá til fjóra hektara en
þeir sem vom stærstir, vom
bændumir að Skriðulandi í Langa-
dal sem vom með korn í um sjötíu
hektömm. Þó að þurrkar hafi verið
nokkrir, einkum framan af sumri
vom skemmdir af völdum þeirra
fremur litlar. I gmnnum jarðvegi
mátti þó sjá að kornið var gisnara
og færri korn í axi.
Magn uppskem og þroski
kornsins hefur ekki áður verið
meiri. Komskurður hófst í lok
ágúst og var honum lokið í byijun
október. Uppskera af hektara var
víða fjögur til fimm tonn af þurr-
efni og á sumum stöðum meiri. Á
nokkmm stöðum varð tjón af foki
þar sem þreskt var seint. Var það
einkum í fullþroska komi þar sem
stráið brotnaði rétt neðan við axið,
sem féll þá heilt til jarðar. Má ætla
að heildaruppskera af komi í Skag-
afirði hafi verið nálægt 1.200 tonn
af þurrn komi.
/EL
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Þvi er dreift til
allra bænda landsins og fjölmargra annarra er tengjast
landbúnaði. Alls fóru 6.519 eintök í dreifingu hjá
íslandspósti um miðjan júlí. Bændablaðinu er dreift frítt til
þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst
áskrifendur að blaðinu.
Argangurinn kostar
kr. 3.800 en sjötugir og eldri greiða kr. 1.800.
Sími: 563 0300 - Fax: 552 3855 - Kt: 631294-2279 -
Ritstjóri: Áskell Þórisson (ábm.) - Beinn sími ritstjóra:
563 0375 - Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason - Beinn
sími auglýsingastjóra: 563 0303 -
Blaöamaður: Hallgrímur Indriðason. - Blaðstjórn:
Sigurgeir Þorgeirsson, Hörður Harðarson, Þórólfur
Sveinsson. - Netfang: bbl@bondi.is -
Umbrot: Prentsnið - Prentun: ísafoldarprentsmiðja -
Nr. 121 - ISSN 1025-5621
i stnttu
ffláli
Gæti Jóhannes
orðið ráðherra?
Guðni Ágústsson,
landbúnaðarráðherra, fór á
kostum er hann ávarpaði gesti
í Víðihlíð í Húnaþingi á
uppskeruhátíð Fegrrri sveitir
2000. Guðni sagði að
stjórnmálamenn yrðu að
sætta sig við að vera þekktir
enda mikið um þá fjallað í
fjölmiðlum. „Þetta er kannski
eina svæðið á landinu þar
sem ég verð, öðru hvoru, var
við misskilning hver ég er.
Þegar ég kom Hallbjörns
Hjartarsonar þá kom hann
hnarreistur á móti mér og
sagði: Komdu sæll og vertu
velkominn í mitt hús. Ert þú
ekki hin landsþekkta
eftirherma Jóhannes
Kristjánsson.“„
Landinn þarf að
auka grænmetisát
íslendingar borða mun minna
af ávöxtum og grænmeti en
aðrir Evrópubúar, en neysla
grænmetis og ávaxta dregur
úr líkum á langvinnum
sjúkdómum og krabbameini.
Þetta kemur fram í tilkynningu
frá Heilbrigðisráðuneytinu,
Krabbameinsfélaginu og
Manneldisráði, sem stóðu fyrir
Evrópuviku gegn
krabbameini. Átakið hófst sl.
þriðjudag og er markmið þess
að auka ávaxta- og
grænmetisneyslu landans.
Reynt verður að höfða til
bama talið er að í barnæsku
mótist venjur sem fylgi þeim
fram fullorðinsár.
Á
Mjattari?
Nokkur vandræðagangur
hefur verið með að finna gott
íslenskt orð yfir það sem í dag
er kallað sjálfvirkur
mjaltaþjónn, „róbót" eða
jafnvel þjarkur. Menn hafa
ekki verið sáttir við þau orð
sem notuð eru í dag,
mjaltaþjónn hefur þótt of óþjált
auk þess sem orðið nær ekki
alveg yfir notkun tækisins og
þjarkur hefur þótt of
groddalegt. Ólafur
Dýrmundsson ráðunautur hjá
BÍ skaut hins vegar hugmynd
að blaðinu sem er vel þess
virði að skoða. Hún er sú að
kalla þetta einfaldlega
„mjaltara." Þetta orð næði
ágætlega yfir tæki sem sæi
algjörlega um mjaltir og er þá
að svipuðum togar eins og
valtari, saltari, dreifari og þar
fram eftir götunum. Nú er bara
að sjá hvort þetta orð festist í
málinu...