Bændablaðið - 26.11.2002, Blaðsíða 2

2
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 26. nóvember 2002
Störf Ferðamálaráðs
til ferðaþjónustunnar
Hjálmar Amason, Þorgerður
K. Gunnarsdóttir og Jónína
Bjartmarz flytja þingsályktunar-
tillögu um að samgönguráðherra
verði falið að skipa nefnd til að
kanna hagkvæmni þess að flytja
störf Ferðamálaráðs til aðila innan
ferðaþjónustunnar. Ráðherra geri
Aiþingi grein fyrir niðurstöðum
nefhdarinnar fyrir 1. mars 2003.
Stóra sláttuþreskivélin bíður þolinmóð eftir verkefnum nýs sumars og nýrrar uppskeru._
Svínabondi sem ræktar
sjálfur kornið handa svínunum
Líklega eru þau Björn Guðsteinsson og Una Herdís Jóhannesdóttir á
bænum Skriðulandi í Langadal einu svínabændur landsins sem nota
eingöngu heimaræktað korn. Skriðulandsbændur sáðu fyrst korni á
Vindheimum í Skagafirði vorið 1998, þá í 27 hektara, en akrarnir á
Vindheimum náðu 70 hekturum ári síðar. Síðustu tvö árin hafa
Skriðulandsbændur ræktað korn á 83 hekturum í Skagafirði og á 20
hekturum í heimalandi í Langadal. Nánast allt er sexraða Arve en
Polsok fór einkum í heimalandið sem er mun frjósamara en akrarnir
á Vindheimum. Kornuppskera í sumar var innan við þrjú tonn á
hektara sem er mun minna en t.d. á liðnu ári. Þá var uppskeran
fjögur til fimm tonn á hektara. Svínin í Skriðulandi virðast kunna vel
að meta íslenska kornið því að þau gefa öðrum svínum landsins
ekkert eftir í meðalþyngd.
„Við hófum komrækt þar sem
fóðurverð var orðið ansi hátt á
sínum tíma,“ sagði Bjöm í samtali
við Bændablaðið. A Skriðulandi
em að staðaldri um 100 gyltur en
grísir eru yfirleitt um 700. Svína-
rækt hófst á Skriðulandi árið 1994
og nú er ekki um annan búskap að
ræða á bænum. Svínum búsins er
slátrað hjá Sölufélaginu á Blöndu-
ósi. Bjöm segir það síður en svo
auðvelt að stunda svínabúskap nú
um stundir enda hafi verð lækkað
meira en góðu hófi gegnir. „Nú
emm við nokkuð langt ffá aðal-
markaðnum en sláturhúsið slátrar
ekki fyrir aðra svínabændur og það
er viss kostur fyrir okkur.“
Komræktaráhugi Bjöms sést
e.t.v. best á vélaeign búsins. Þar er
að fínna tvær dráttarvélar og er sú
„litla“ 132 hestöfl en stærri vélin
276 hestöfl. En er þetta mikla afl
nauðsynlegt? Bjöm segir svo vera
því að t.d. sé sáningsvélin engin
smásmíði. „Við tætum, sáum og
fellum niður áburð allt í einni ferð.
Astæðan er sú að við vinnum
akrana snemma á vorin og jarð-
vegurinn þolir ekki nema eina ferð
eftir plógstrengnum," sagði Bjöm.
Fullhlaðin vegur sáningsvélin 6,5
tonn. í eigu búsins er líka áttskera
vendiplógur en þannig plógar eru
búnir helmingi fleiri skerum en
notaðir em, helmingurinn snýr upp
meðan plægt er. Þegar ekið hefúr
verið á enda spildunnar má snúa
plógnum við og aka aftur til baka
sama plógfar.
Einnig keypti Bjöm gríðar-
stóra, notaða sláttuþreskivél frá
Bretlandi í haust, þá stærstu í
landinu. í vélinni er 270 hestafla
vél og sláttuborðið er 6,20 m.
„Þetta er ótrúlega lipurt tæki,“
segir svínabóndinn og getur þess
að stjómtækin séu vökvaskipt og
hraðabreytir stiglaus. Segja má að
vélin snúist á punktinum.
Geta má þess að ekki er borinn
tilbúinn áburður á komakra í
heimalandi Skriðulands, en aðeins
notaður svínaskítur. „Við fáum
afar ódýrt kom af þessum ökmm
og hér höfúm við fengið besta
uppskeru. Yfirleitt er borið tvisvar
á akrana og fyrst nokkm áður en
plægt er. Þetta virðist virka ansi
vel. Auk þess eiturúðum við ekki
akrana. Vegna kuldans á Islandi er
slíkt óþarft. Þetta er okkar
sérstaða.“
I ljósi þess að innflutt bygg
hefúr sjaldan verið jafn ódýrt og
nú var Bjöm spurður hvort
komræktin væri jafii hagkvæm og
hún var fyrir tveimur ámm. „Já, ef
komið er framleitt í nógu miklum
mæli er slíkt ræktun hagkvæmari
en ef það er keypt, en akrarnir
verða að vera nógu stórir til að
tækin nýtist vel. Það fer mikið eftir
rakastigi komsins hvaða aðferð er
best að beita til að geyma það. Stór
hluti komsins í haust var full-
þroskaður, en hluti var grænn og
óþroskaður. Fræið fór ekki allt af
stað í vor og þetta kom er erfitt að
þurrka. Þess vegna settum við það
í stórsekki og súrsuðum það allt.“
íslenskir kjötiðnaðarmeistarar sigursœlir
íslenskir kjötiðnaðar-
meistarar sópuðu að sér verð-
launum á sýningunni Interfair í
Herning á Jótlandi í haust
Sýningin er haldin annað hvert
ár og er ein stærsta matvæla-
sýning sem haldin er á Norður-
löndunum. I tengslum við hana
fer fram keppni kjötiðnaðar-
manna. íslendingar hafa tekið
þátt í henni með góðum árangri.
Að þessu sinni sendu
Islendingar 30 vörur í keppnina
og fengu verðlaun fyrir 21 þeirra
og voru það fimm gull, níu silfur
og sjö brons. Kjötiðnaðar-
meistarar Sláturfélags
Suðurlands voru sérlega
sigursælir, en þeir hlutu 11
verðlaun. Þar að auki hlaut
Oddur Árnason hjá SS
Norðurlandameistaratitil í flokki
magurra vara fyrir létta
lifrarkæfu.
Ljúffeng lifrarkœfa
„Fyrst og fremst eru mikill
metnaður, gott hráefni og hæfni
ástæðurnar fyrir þessari
velgengni íslensku kjötiðnaðar-
meistaranna,“ sagði Oddur
þegar BbL ræddi við hann um
Fengu flmm gull, é sihir og sjd
flpons li sýiflngu i Danmflrku!
keppnina.
Hann sagði að þeir hefðu
unnið úr kinda-, nauta- og
svínakjöti sem aUt var úrvals
hráefnL Lifrarkæfan sem hann
hlaut Norðurlandameistara-
titilinn fyrir hefur verið til sölu
hér á landi um nokkurn tíma.
Þetta eru kjötiðnaðaimeistarar SS sem stóðu sig svo vel í keppni kjötiðnaðar-
meistara í Danmörku. Talið f.v: Thorvald S. Jóhannsson, Lárus Svansson, Jó-
hann G. Guðmundsson, Jón Þorsteinsson, Oddur Árnason (sitjandi), Bene-
dikt Benediktsson, Viktor Steingrímsson, Björgvin Bjamason og Ingólfur Þ.
Baldvinsson.
Hann segist hins vegar hafa tekið
sig til og breytt henni og bætt
með þessum góða árangri.
500 vörutegundir
í keppninni
„Um 500 vörutegundir voru
sendar inn að þessu sinni frá
öllum Norðurlöndunum. Keppt
er í átta flokkum og Norður-
landameistaratitlarnir því átta.
AUar vörur sem sendar eru inn
byrja með fuUt hús stiga. Síðan
eru stig dregin af þeim fyrir þá
gaUa sem koma í ljós. Menn
verða að hafa nánast gallalausa
vöru til að fá guUverðlaun og því
geta nokkuð margar vörur fengið
guUverðlaun en sú vara sem
stendur efst í hverjum þessara
átta flokka veitir Norðurlanda-
meistaratitU. Kæfan sem ég bjó
til keppti í flokki sem heitir fitu-
minni vörur,“ sagði Oddur
Arnason.
Hann sagði að þetta væri ekki
eina keppnin þar sem íslenskir
kjötiðnaðarmeistarar hefðu
sópað að sér verðlaunum því að
það gerðu þeir á matvæla-
sýningunni Matur 2002 í aprfl
síðastliðnum.
Búvélasafnið
lí Hvanneyri
vantan hand-
Jafnt og þétt er unnið að því að
afla gripa til Búvélasafnsins
á Hvanneyri, gripa sem eiga
sinn hlut í tæknibyltingu land-
búnaðarins á síðustu öld. Af
nógu er að taka og engin leið er
að halda öllu til haga. Nú er
búið að fylla allvel í flokk
hestaverkfæra sem notuð voru
til jarðvinnslu í byrjun 20. aldar
og lok þeirrar nítjándu. Hvað
verðmætust eru verkfærin frá
Torfa í Ólafsdal. Um síðustu
áramót barst Búvélasafninu
ákaflega merkilegur plógur sem
rekur upphaf sitt til Ólafsdals á
árunum 1883-1885. Kalmans-
tungubændur gáfu safninu
plóginn, sem sennilega er nú
elsti gripur safnsins.
Unnið er að því að þétta þann
hluta bútæknisögunnar í Búvéla-
safriinu sem varðar heyvinnutæki
fyrir hesta og jarðvinnslutæki er
fylgdu fyrstu traktorunum og
heimilisdráttarvélunum. Töluvert
er enn til af þessum verkfærum og
eru allmörg þeirra komin á skrá hjá
Búvélasafninu. Úr þeim má síðan
velja hæfilega safngripi. Handbók
okkar við verkið er ekki síst hin
einstæða bók Áma G. Eylands:
Búvélar og ræktun.
Er sáðsléttugerð varð algengasta
ræktunaraðferðin þurftu bændur
hentug áhöld til að sá gras- og
grænfóðurffæi. Nokkrar gerðir
þeirra munu hafa borist til landsins.
Ámi G. Eylands getur tveggja
gerða í bók sinni: hjólbörusáðvéla
og pokasáðvéla (sjá bls. 150-152).
Meðfylgjandi er mynd af poka-
sáðvél sem skrifaranum er kunnugt
um að stöku búnaðarfélög áttu og
lánuðu félagsmönnum sínum.
Sáðpokinn var spenntur á brjóst
sáðmannsins er síðan knúði sáð-
skífuna um sveif með handafli
sínu. Ef einhver lesandi veit um
handsáðvél af þessum gerðum væri
okkur mikil þökk í að heyra af því.
Búvélasafnið hefrir notið
margra velunnara, sem bent hafa á
áhugaverð tæki og annað, er varðar
tæknisögu landbúnaðarins. Við
skráum allar ábendingar. Hvetjum
við lesendur til þess að hafa
samband, viti þeir af gripum sem
þeir telja hafa sögulegt gildi.
Síminn er 437 0000 og netfangið
bjamig@hvanneyri.is Þá viljum
við líka minna á heimasíðu
safhsins, en þar birtast reglulega
fféttir sem tengjast starfsemi þess:
www.buvelasafh.is
Bjami Guðmundsson
Hvanneyri