Bændablaðið - 29.04.2003, Blaðsíða 1

8. tölublað 9. árgangur
Þriðjudagur29. apríl 2003
ISSN 1025-5621
Hóta að knésetja WHO
Sykuriðnaðurinn í Bandaríkjun-
um hótar að knésetja Alþjóða-
heilbrigðisstofnun Sameinuðu
þjóðanna (WHO) með því að
krefjast þess að bandaríska
þjóðþingið hætti ijárstuðningi
við stofnunina nema hún dragi
til baka ieiðbeiningar um hollt
mataræði sem áttu að koma út
sl. miðvikudag. Sykurfram-
leiðendur eru æfareiðir vegna
Ieiðbeininganna, þar sem fram
kcmur að sykur ætti ekki að
nema meira en 10% af mataræði
fólks. Þetta kemur fram í grein í
dagblaðinu The Guardian.
I leiðara Bændablaðsins segir
Ari Teitsson, formaður Bænda-
samtakanna um málið. „Viðbrögð
margra öflugustu aðila heimsins á
Stærri halarnarstofn
er ekki sist velvilja
bænda að pahha
Að undanförnu hefur nokkuð
verið fjallað um friðun
íslenska hafarnarins og sam-
býli hafarnar og æðarfugls í
tengslum við nýgenginn dóm
hæstarétttar. "Dómur hæsta-
réttar breytir engu um friðun
arnarins. Hann er og verður
alfriðaður og bændur munu
að sjálfsögðu virða þá friðun
svo sem verið hefur, "sagði
Ari Teitsson, formaður BI,
þegar blaðið innti hann eftir
viðhorfi Bændasamtakanna
til friðunar hafarnarins.
Ari benti á að ffiðun
amarins hefur á undanfomum
ámm skilað þeim árangri að
eminum hefur fjölgað vemlega
og er ekki lengur í bráðri út-
rýmingarhættu. " Það hygg ég
megi þakka bændum landsins,
þeir em að stærstum hluta eig-
endur varpstöðva amarins og
megin búsetusvæða hans. An
velvilja þeirra hefði svo lítill
stofn verið í vemlegri hættu
ekki síst vegna utanaðkomandi
umferðar og ónæðis, " sagði Ari
og lagði áherslu á að eminum
stafi ekki ógn af bændum heldur
miklu ffemur af mögulegri
mengun sjávar eða breyttu
veðurfari og lífsskilyrðum og
einnig af auknu áreiti utan-
aðkomandi mannvistar á bú-
setusvæðum hans.
"Hitt er svo annað mál að
það sambýli amarins og bænda
sem eminum er svo mikilvægt
byggir á að báðir hafi nokkum
rétt. Þannig er ekki hægt að
ætlast til að fjölgun amarins
gefi honum sjálfkrafa rétt til að
velja sér varpstaði í æðarvarpi
sem bændur hafa varið og
nytjað gegnum árin. Það er
jafhffamt almennt viðhorf og
skylda bænda að virða og verja
eldri varpstaði amarins." Ari
benti á að hugmyndir um aukið
eftirlit með amarvarpi úr lofti
væm vandmeðfamar. Bæði
gætu þær valdið eminum meira
áreiti en vemd og einnig yrði að
hafa í huga að lágflug í grennd
við ffiðlýst æðarvarp væri ætíð
óæskilegt og raunar spuming
hvort það sé leyfilegt.
sviði ffamleiðslu matvæla og
drykkjarvara við þessari niðurstöðu
Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar
hljóta að vera öllum hugsandi
mönnum áhyggjuefhi. Það að ffam-
leiðslurisamir í Bandaríkjunum
skuli ætla sér að kúga einhverja
virtustu alþjóðastofhun heimsins til
þess að birta ekki vísindalegar
niðurstöður um áhrif mataræðis
sýnir á hvaða braut við emm komin
í okkar kapítalíska hagkerfi. Ef það
er í raun og vem svo að Mammon
telur sig geta stjómað því hvaða
þekking á heilbrigðissviði er birt og
hver ekki þá gæti verið stutt í að
velferð mannkyns verði fómað á
altari þess guðs." Sjá leiðara á
blaðsíðu 6 og greinina úr Guardian
á blaðsíðu 28.
Garðyrkjuskfili
ríkisins á Reykjum
gerður að háskúla
Fjölmennt var í Garðyrkju-
skólann á Sumardaginn fyrsta
en þann dagvoru nemendur
með opið hús fyrir gesti og
gangandi. Dagurinn tókst ein-
staklega vel, fjölbreytt dagskrá í
boði og gestir gátu gert góð
kaup á hinum ýmsu afurðum ís-
lenskrar garðyrkju. Hápunktur
dagsins var þegar Guðni
Agústsson, landbúnaðarráð-
herra skrifaði undir nýja reglu-
gerð fyrir skólann, sem gerir
honum kleift að kenna á há-
skólastigi. Sérfræðingar skólans
munu sjá um kennslu á háskóla-
stigi en áfram verður boðið upp
á öflugt starfsmenntanám og
endurmenntun. Gert er ráð
fyrir námsframboði á sviði
garðyrkjuframleiðslu, skógrækt
og umhverfistækni. Garðyrkju-
skólinn er einnig með víðtækt
rannsóknasamstarf á sínum sér-
sviðum við innlendar og erlend-
ar rannsókna- og menntastofn-
anir. Þá lýsti ráðherra því yfir
með afdráttarlausum hætti að
Rannsóknastöð Skógræktar
ríkisins á Mógilsá skyldi flytja
að Reykjum og byggja skyldi
yfir skólann, samtals um 1600
fermetra húsnæði.
Sjá mynd á bls. 2
Góð aðsókn í lands-
lagsarkitektúr á Hvanneyri
Námsbraut í landslagsarkitektúr
var sett upp við Landbúnaðar-
háskólann á Hvanneyri (LBH)
fyrir tveimur árum. Aðsókn
hefur verið góð og útlit er fyrir
að vísa þurfi nemendum frá í
haust. Um er að ræða þriggja
ára háskólanám sem lýkur með
BSc-90 prófi, en til þess að hljóta
réttindi sem landslagsarkitekt
verða nemendur að Ijúka
tveggja ára Msc námi (masters)
við erlenda háskóla. LBH er
með samninga við
landbúnaðarháskólana á hinum
Norðurlöndunum, auk Kanada
um framhaldsnám. Ennfremur
eru aðrir möguleika á
framhaldsnámi svo sem í
skipulagsfræðum, eða náttúru-
vísindum. Námiðvið LBH hefur
verið þróað í samvinnu við
erlenda skóla og Félag íslenskra
landslagsarkitekta auk fjölda
innlendra stofnana og samstarfs-
aðila sem koma að kennslu á
margvíslegan hátt. Má þar t.d.
nefna Umhverfisstofnun, Skipu-
lagsstofnun, Landmælingar
Islands, Isgraf / Loftmyndir svo
einhverjir séu nefndir.
Ennfremur er hafið samstarf
við Listaháskólann og Háskóla
Islands auk nokkurra sveitarfélaga
og er nærtækast að nefna Borgar-
fjarðarsveit, Borgarbyggð og
Þessi unga stúlka, sem býr á
Hvanneyri, var að dunda við að
kroppa upp mosa sem hafði vaxið
á milli steinhella þegar Ijós-
myndari Bbl. átti leið um húsa-
kynni Landbúnaðarháskólans um
daginn. Stúlkan heitir Friða Isobel
Friðriksdóttir og er dóttir þeirra
Friðriks Steinssonar stöðvarstjóra
Hólalax og Elisabeth Jansen, BSc
nemanda við LBH. Líklega var
mosahreinsunin hið mesta þjóð-
þrifaverk - amk. var Fríða afar upp-
tekin og alvörugefin þegar Bbl.
truflaði hana við iðju sína.
Gæöaátak í
hestatengdrí
feröaþjónustu
Bls. 2
Búskapur og
frárennsli
Bls. 6
Er til
Evrópuverö á
matvælum?
Bls. 10
Afkoma búsins
byggir á
jarörækt
Bls. 15-18
Feröaþjónusta
ein
mikilvægasta
atvinnugreinin
Bls. 22
| Kosningar í
nánd
Bls. 24-25
Akranesbæ.
Megintilgangur með þessari
nýju námsbraut er að bjóða upp á
góðan grunn í náttúrufræðum, fé-
lagsffæði og hönnun, en á því
byggist flest öll skipulagsvinna.
Samkvæmt lögum er allt
landið nú skipulagsskylt og því
hlýtur landbúnaðurinn hverju nafni
sem hann nefhist að vera virkur
þátttakandi í þeim verkefhum sem
snerta skipulag.
Viðbrögð við þessu nýja náms-
ffamboði hafa verið mjög góð og
komið hefur í ljós mikill áhugi á að
styðja við bakið á námsbrautinni
bæði hvað varðar kennslu og rann-
sóknaverkefni á ýmsum sviðum.
Sjá viðtal við Auði Sveinsdótt-
ur sviðsstjóra á náttúru-
nýtingarsviði við Landbúnaðar-
háskólann á Hvanneyri. Viðtalið er
á blaðsíðu 27.