Bændablaðið - 29.04.2003, Qupperneq 8
8
Bændablaðið
Þridjudagur 29. april 2003
PÉttir
og uppruni
Ármann Þorgrímsson,
Akureyri, er umsjónarmaður
ættfræðiþátta Bændablaðins.
Magnús Helgi Sigurðsson
Magnús Helgi erfæddur í Birtingaholti 11 Hrunamannahreppi 23. 7. 1942. Hann er
gagnfræðingur frá Héraðsskólanum á Laugarvatni og búfræðingur frá Bændaskólanum
á Hvanneyri 1962. Hann hóf búskap i Birtingaholti 1964 og erfimmti ættliðurinn sem þar
býr. Magnús hefur setið í stjórn MBF frá 1974 og verið stjórnarformaöur
Mjólkursamsölunnar í Reykjavík frá 1986. Formaður Samtaka afurðastöðva í
mjólkuriðnaöi frá 2001. Hann varfyrsti formaöur Landssambands kartöflubænda 1981 til
1986. Magnús hefur einnig tekið þátt í ýmsum öðrum félagsmálum innan
landbúnaðargeirans og einnig sinnt mörgum trúnaöarstörfum í sinni heimabyggð. Meðal
annars var hann í hreppsnefnd Hrunamannahrepps 1974 til 1982.
Fjölskylda
Fyrri kona Magnúsar var Maria Katrin f. 31. 8. 1943 á
Sauðárkróki, d. 25. 3. 1966, húsfreyja i Birtingaholti,
dóttir Ragnars Hannessonar, járnsmiös í Reykjavík og
konu hans Rögnu Freyju Gamalíelsdóttur. Magnús og
María Katrin giftust 16. 5. 1964 og eignuðust tvo syni.
Ragnar, f. 9. 12. 1964 í Reykjavík. Hann er bóndi og
vélvirki í Birtingaholti, og Sigurð Helga, f. 24. 1. 1966 á
Selfossi. Hann er búfræðingur og er starfsmaöur
Búnaðarsambands Suðurlands.
Seinni kona Magnúsar er Guðbjörg, f. 7. 2. 1945 á
Arnarhvoli á Hvolsvelli, húsfreyja i Birtingaholti, dóttir
Björgvins Kristins Guðjónssonar, 26.12.1910 á
Brekkum í Hvolhreppi, bónda í Dufþekju í Hvolhreppi,
seinna netamanns í Þorlákshöfn, dvelur nú á
elliheimilinu Grund og konu hans Ragnheiðar Jóhönnu
Ólafsdóttur, f. 28. 10. 1915 á Bíldudal, d. 26. 1. 1998.
Magnús og Guðbjörg giftust 13. 12. 1969 og eiga þrjú
börn sem eru; Maria, f. 10. 7. 1970 í Reykjavík,
húsfreyja á Flúöum, Björgvin, f. 10.7. 1973 á Selfossi,
verslunarstjóri á Selfossi og Ragnheiður Guðný, f. 16.
5. 1979 á Selfossi, hún er þjónustufulltrúi i Reykjavik.
Barnabörnin eru orðin 11.
Systkini
Ásthildurf. 10. 6. 1928 í Birtingaholti, húsfreyja í
Birtingaholti III. Arndís Sigríðurf. 21. 7. 1930 í
Birtingaholti, húsfreyja í Miðfelli IV.
Sigurfinnurf. 11. 12. 1931 í Birtingaholti, bóndi í
Birtingaholti II og seinna skrifstofustjóri á Selfossi.
Ágústf. 22. 8. 1936 í Birtingaholti, bóndi í Birtingaholti
IV. Móeiður Áslaug f. 27. 11. 1943 í Birtingaholti, d.
2002, Ijósmóðir og húsfreyja í Reykjavík. Hálfbróðir
samfeðra erÁsgeir, f. 19. 11. 1927 í Birtingaholti,
rafvirki i Reykjavík, seinna í Ameríku og er búsettur þar.
Föðursystkini
Ragnheiðurf. 9. 3. 1889 í Gelti i Grimsneshreppi,
húsfreyja á Löngumýri Skeiðahreppi. Helgi f. 6. 2. 1891
í Gelti, bóndi í Syðra-Seli í Hrunamannahreppi, seinna
verslunarmaöur og hreppstjóri á Selfossi. Guðrún f. 28.
3. 1883 i Birtingaholti, húsfreyja í ölvisholti í Hraun-
gerðishreppi. Skúli f. 22. 2. 1895 í Birtingaholti, bóndi I
Auösholti og Birtingaholti, seinna verslunarstjóri í
Reykjavík. Guðmundurf. 2. 5. 1897 í Birtingaholti, d.
23. 7. 1976 í Reykjavík, vélfræðingur í Reykjavík.
Magnúsf. 11. 2. 1901 í Birtingaholti, d. 14. 3. 1987 í
Reykjavik, héraðslæknir í Hveragerði. Sigríðurf. 21.4.
1902 í Birtingaholti, d. 16. 11. 1961, húsfreyja í Keflavík.
Áslaug f. 2. 10. 1903 í Birtingaholti, d. 8. 10. 1903.
Ásdísf. 2. 10. 1903 í Birtingaholti, d. 13. 6. 1989,
húsfreyja í Keflavík.
Móðursystkini
Gunnar Ágúst f. 8. 8. 1895 í Keflavík, d. 12. 8. 1966 í
Reykjavík, húsgagnabólstrari í Keflavík. Sigurbjörg f.
24. 6. 1897 í Keflavík, d. 11.7. 1976, saumakona í
Keflavík. Ásgeir Þóröurf. 24. 10. 1901, d. 14. 1. 1923,
sjómaður í Keflavík.
Ætt
1 Magnús Helgi Sigurðsson, f. 23. júli 1942 i
Birtingaholti. Bóndi í Birtingaholti
2 Sigurður Ágústsson, f. 13. mars 1907 i
Birtingaholti, d. 12. maí 1991. Bóndi og tónskáld í
Birtingaholti I - Sigríður Sigurfinnsdóttir (sjá 2. grein)
3 Magnús Ágúst Helgason, f. 17. okt. 1862 í
Birtingaholti, d. 4. nóv. 1948. Bóndi, hreppstjóri og
alþingismaður i Birtingaholti. Dannebrogsmaður. -
Móeiður Skúladóttir Thorarensen (sjá 3. grein)
4 Helgi Magnússon, f. 25. júli 1823 á Berghyl í Hruna-
mannahreppi, d. 6. júni 1891. Bóndi í Birtingaholti -
Guðrún Guðmundsdóttir, f. 28. sept. 1831 á
Kaldárhöfða í Grímsnesi, d. 13. maí 1920. Húsfr. í
Birtingaholti
2. grein
2 Sigríður Sigurfinnsdóttir, f. 11.júlí 1906 í Keflavík,
d. 16. maí 1983 í Reykjavík. Húsfr. f Birtingaholti I
3 Sigurfinnur Sigurðsson, f. 11. des. 1872 á Minni-
Borg í Eyjafjallahreppi, d. 30. des. 1951. íshúsvörður í
Keflavík - Jónína Þórðardóttir (sjá 4. grein)
4 Sigurður Natanaelsson, f. um 1850, d. 7. apríl 1877.
Vinnumaður á Raufarfelli í Austur-Eyjaflallahreppi - Ásta
Jónsdóttir, f. um 1835 í Oddasókn. í Björnskoti í Austur-
Eyjafjallahreppi 1901
3. grein
3 Móeiöur Skúladóttir Thorarensen, f. 9. sept. 1869 á
Móeiðarhvoli í Hvolshreppi, d. 5. febr. 1949. Húsfr. í Gelti
í Grimsnesi og i Birtingaholti
4 Skúli Vigfússon Thorarensen, f. 28. mars 1805 á
Hlíðarenda, d. 1. apríl 1872 að Móeiðarhvoli. Læknirog
alþingismaður á Móeiðarhvoli í Hvolhreppi - Ragnheiður
Þorsteinsdóttir, f. 18. mars 1834 í Reykholti í
Reykholtsdal, d. 2. apríl 1913. Húsfr. á Móeiðarhvoli
4. grein
3 Jónína Þórðardóttir, f. 8. sept. 1873 í Keflavík, d.
15. mars 1955. Húsfr. í Keflavík
4 Þórður Gisli Jónsson, f. 11. sept. 1841 í Keflavík.
Búsettur í Keflavík - Guðrún Bjarnadóttir, f. um 1845 i
Fróðárhreppi
Nokkrir langfeögar
Magnús Helgi er í beinan karllegg kominn frá Narfa, f.
um 1550, lögréttumanni og sýslumanni á Kjalarnesþingi,
Ormsyni, sem var í beinan karllegg frá Árna, f. um
1455, ábóta i Viöey, Snæbjarnarsyni, sem var í beinan
karlegg frá Ólafi, f. um 1300, hiröstjóra á Keldum,
Björnssyni, sem var í beinan karllegg frá Jóni, f. um
1124, höfðingja í Odda, Loftssyni, sem kominn var í
beinan karllegg frá Sæmundi, f. um 1056, fróða í Odda,
Sigfússyni. Sigurður Nathanaelsson 2-4, var í beinan
karllegg frá Ólafi, f. um 1660, bónda í Reynisholti í
Dyrhólahreþpi, Jónssyni. Skúli Vigfússon
Thorarensen 3-4, var af tómum sýslumönnum kominn
frá Jóni, f. um 1682, sýslumanni f Grenivík, Jónssyni,
sem var í beinan karllegg frá Jóni "prinna", f. um 1525,
presti á Siglunesi, Jónssyni, sem var í beinan karllegg
kominn frá Þorvarði, f.um 1380, bónda á Reykjum í
Miðfirði, Ólafssyni. Þórður Gisli Jónsson 4-4 var sonur
Jóns, f. um 1801 í Voðmúlastaðasókn, jámsmiðs í
Keflavík, Þórðarsonar. Móðir Þórðar var Guðrún, f.
1804 húsfreyja í Keflavík, Gísladóttir og var í beinan
karllegg frá Erlendi, f. um 1620, bónda á Gafli í Flóa,
Gíslasyni.
Birtingaholt
Jörðin er neðst í Hrunamannahreppi og liggur að
Stóru-Laxá, sem skilur Skeið og Hreppa. Útsýn er
mjög fögur til Birtingaholts og frá.
1703 býr í þar Gísli þórðarson f. um 1648 ásamt
með 6 börnum sínum. Kona hans mun hafa verið
Guörún Eyvindsdóttir en hún er þá dáin. Ekki er
þeim sem þetta ritar kunnugt um framættir þeirra en
niðjar frá þeim eru fjölmargir, mest frá Guðrúnu
dóttir þeirra sem var húsfreyja á Kópsvatni og í
Hrunakrók. Hennar maður og bóndi á sömu bæjum
var Ingimundur Bjarnason. Hann var í beinan
karllegg frá "skinna" Birni Skeggjasyni,
landnámsmanni í Miðfirði og Línakradal.
Ætt Magnúsar hefur búið í Birtingaholti frá fyrri
hluta 19. aldar. Ágúst Helgason gerði jörðina að
höfuðbóli og hefur hún verið það síðan. Hann
stofnaði sérstakan sjóð sem var "Jarðræktarsjóð
Birtingaholts" sem var ætlað það hlutverk aö fegra
og prýða staðinn. Það var mjög sérstakt framtak.
Ennfremur stofnaði Magnús bróðir hans sjóð sem
heitir "Sumargjafarsjóður Birtingaholts" og er
honum ætlað að styrkja það skáld sem fegurst Ijóð
heföi samið lifandi skálda og síðan áfram þá sem
hæst bæri í íslenskri Ijóðlist. Sá sjóður var
stofnsettur til minningar um Guörúnu móðir þeirra.
SmíOa kamínup úp sjörehnum bobbingum
Bændurnir Jónas Erlendsson i Fagradal og Andrés Pálmason í
Kerlingadal smíðuðu þennan kostagrip á dögunum. Aö sögn Jónasar er
efnið í kamínuna fengið héðan og þaðan, bobbingarnir komu úr fjörunni
og hólkarnir úr borholufóðringum. Takið eftir tekatlinum á toppnum - ekki
amalegt að setjast niður eftir langan vinnudag, orna sér við eldinn og
drekka snarpheitt te eða kaffi.
Gulu síöur landbúnaðarins á IUeánu
Nú er stotnanaskrá Handbókar bænda
komin á vef Bændasamtakanna,
www.bondi.is á gagnagrunnsformi.
Skráin er afar aðgengileg en hægt er aö
gera fyrirspurnir meö leitarorðum líkt og
á simaskra.is og fletta upp í stafrófsröö
ásamt flokkum. I stofnanaskrá er m.a.
hægt aö sjá hverjir sitja í netndum og
ráöum tengdum landbúnaöinum, finna
símanúmer, net- og vefföng, sjá
starfsmenn stofnana og fletta upp
fyrirtækjum. Skráin nýtist öllum sem
þurfa aö leita sér upplýsinga um m.a.
félagskerfi landbúnaöarins, dýralækna,
búnaöarsambönd og fyrirtæki sem selja
aöföng til landbúnaöar. Þá má ætla aö
fjölmiölar og almenningur hafi gagn af
skránni þar sem auðvelt er aö finna
tengiliði innan geirans. Markmiö
stofnanaskrár er m a. aö auka skilvirkni
og auövelda aögengi aö þessum
upplýsingum.
Sú breyting veröur á Handbók
bænda aö þessu sinni að stofnanaskráin
veröur felld út. Ef áhugi er á veröur
skráin þó gefin út sem fjölrit. Hér meö
er leitaö eftir áhuga lesenda
Bændablaösins á aö fá stofnanaskrána í
prentuöu formi. Verö hennar er kr. 600-
meö vsk. og sendingarkostnaöi.
Þeir sem óska eftir prentaöri útgáfu
á ritinu eru beönir aö hafa samband viö
Tjörva Bjarnason, síma 563-0332,
netfang tb@bondi.is eöa Matthías
Eggertsson, sími 563-0335, netfang
me@bondi.is. Allar ábendingar
varöandi innihald stofnanaskrár eru vel
þegnar á sömu netföng.
Leitun veröur vinur knir
nii vopnflmari mnnni
Föstudaginn 14. febrúar sl. var
haldin siðasta þingveisla þessa
kjörtímabils. Sú hefð er í þing-
veislum að þar má einungis taka til
máls í bundnu máli. Eru þetta
tækifærisvísur sem oft spinnast
hver af annarri og ganga skeytin á
víxl. Steingrímur J. Sigfússon for-
maður Vinstri grænna, lætur ekki
sitt eftir liggja við þessi tækifæri
ffekar en önnur.
Þetta var síðasta þingveisla
Páls Péturssonar, bænda-
höfðingjans á Höllustöðum, sem
hefúr setið á þingi í 29 ár. Stein-
grímur hefúr setið þau 20. Páll og
Steingrímur hafa því starfað
saman drjúgan tíma og oft býsna
náið s.s. í Norðurlandaráði.
Steingrímur sendi Páli
kveðjur í þingveislunni:
Hefur þú á hendur tvær
höggvið oft með sanni.
Leitun verður vinur kær
að vopnfimari manni.
Að Páli sjónarsviptir er
seint á degi gekk úr valnum.
Nú aftansólin ylji þér
um ævikvöld í Blöndudalnum.