Tónlistin - 01.11.1944, Blaðsíða 28
18
TÓNLISTIN
Hljómleikalif Reykja vikur
Frh. af bls. 15
eitt af gildustu né hugnæmustu verkum
meistarans. Af Brahms-lögunum söng
kórinn allur hiÖ alkunna Nánie vit5 texta
Schillers. Þá voru fimm þýzk þjóðlög
fyrir minni kór með forsöngvurum, en
það voru þau Svava Einarsdóttir, Svava
Þorbjarnardóttir, Sigfús Halldórsson og
Gunnar Kristinsson. SkiluÖu þau öll hlut-
verkum sínum meÖ prýði, en þess skal þó
getið hér — án þess að þaÖ eigi frekar
við þessa söngvara en fjölda annarra —
hversu ábótavant er textameðferð flestra
hjávirkra söngvara hér (ógreinilegir sam-
hljóðar og afbakaðir sérhljóðar). Ástar-
valsana söng tvöfaldur kvartett með fjór-
hentum undirleik, og var þessi liður efn-
isskrárinnar síztur og ójafnastur að út-
færslu allri, og er þó ekki átt við hendan-
legt óhapp einnar söngkonunnar. Menn
furðar á því, i hversu mörg horn dr.
Urbantschitsch tekst að líta í einu og
vanda þó aljtaf jafnt frágang þess, sem
hann l)er fram. Undirleikinn annaðist
Fritz Weisshappel og veitti kórnurn góð-
an stuðning með leik sínum.
Starfsemi Tónlistarfélagsins var í dauf-
ara lagi framan af í fyrra vetur, og
mun vera um að kenna húsnæðisvand-
ræðum og fleiri örðugleikum. En slíkt
hið sama má raunar segja um alla
tónlistarstarfsemi lrér í l)æ. Iivað er t. d.
orðið um tónleikahald Háskólans, sem
fór svo ágætlega af stað fyrir fáeinum
áruni? Það hjakkaði lengi í sama farinu
— og virðist nú hafa lognazt út af að
fullu. Því verður þó ekki neitað, að Há-
skólinn hefir góðar aðstæður til þess
að efla tónlistarlífið hér í bæ og að því er
virðist góðan vilja líka, en hann mun
tæplega hafa notað sér alla möguleika,
sem til voru, til ])ess að skapa næga fjöl-
breytni. A fjórðu tónleikúm Tónlistar-
félagsins á sunnudaginn var léku þeir
Björn Ólafsson og Árni Kristjánsson
c-moll sónötu Griegs fyrir fiðlu og píanó
og tríó Tónlistarskólans, Björn, Árni og
dr, Edelstein, hið mikla tríó Tschaik-
owskys op. 50, sem tileinkað er minningu
Nicholaus Rubinsteins. Bæði þessi tón-
verk hafa þeir félagar áð'úr lieyrzt leika
í útvarp, og varð það nú greinilegt,
hversu mikið útvarpið gleypir af fegurð
tónverka. Varð því ekki lítill fengur í að
heyra verkin í hljómleikasal. Á þetta sér-
staklega við um trióið, sem er alllangt og
illa aðgengilegt fyrir allan þorra áheyr-
enda í fyrsta skipti en opinberar liins-
vegar æ nýja fegurð, því oftar sem menn
heyra það. Þeir félagar léku viðfangs-
efnin af þeirri ósviknu tónlistarmennsku,
kunáttu og vandvirkni, sem hefir þegar
skipað þeim í svo háan sess meðal ís-
lenzkra tónlistarmanna. Sumir hefðu ef
til vill kosið ,,appassionato“-kaflann í
sónötunni ögn skapmeiri og síðasta kafl-
ann heldur villtari, en þegar urn er að
ræða jafn prýðilega útfærslu og hér,
verða það þó alltaf listamennirnir sjálfir,
sem eru þeir dómarar er ekki verður deilt
við um skilninginn. Tschaikowsky-tríóið
cr rnjög stórbrotið að hugsun allri. Gætir
þar á köflum mjög symfóniutónskáldsins
mikla. er hugsar frekar í ,,þykkum“ or-
kesturhljómum en fínum tónblæ þriggja
einleikshljóðfæra. Var fyrir þá sök sér-
staklega aðdáanlegt, hvernig þeim þre-
menningunum tókst að gefa verkinu
heildarsvip og hljómfegurð og forðast
alla ofraun ktaftanna. Nýju hljóðfærin,
sem ])eir léku á, Björn og dr. Edelstein,'
áttu auðvitað sinn ])átt í þessu — en veld-
ur, hver á heldur. Það er mjög bagalegt,
að Tónlistarfélagið skuli svo sjaldan nú
orðið geta endurtekið hljómleika sína fyr-
ir aðra en félagsmenn, því að tónlistar-
áhugi hér í bæ er nú með mesta móti.
Þegar svo er ástatt, er mjög aðkallandi
að ná til þeirra sem vilja heyra og kenna
þeirn að hlusta. Áhuginn dofnar fyrr en
varir, ef hann fær hvergi næringu. Og
Tónlistarhöllin á langt í land enn. En
hvers vegna höll? Þegar menn eiga ekki
þak yfir höfuðið, reyna þeir að fá sér
eitthvert skýli, en ráðast ekki strax í
hallarbyggingu. Það væri illt, ef jafn
mikil nauðsyn og tónlistarsalur þyrfti að
bíða vondu áranna, vegna þes§ að á