Tónlistin - 01.12.1945, Síða 14
44
TÓNLISTIN
uð krónur í árslaun. Um áramót
1913 lét ég af forsöngvarastarfinu
og hélt þá að liausti til Vesturheims.
Þar mættu mér ný verkefni. Ferð-
aðist ég um í Kanda og Dakota, á
vegum Þjóðræknisfélagsins, kenndi
unglingum kórsöng og annaðist
safnaðarsöng. Var þetta starf eftir
annarra umsögn talið fjöregg ís-
lenzkrar samheldni og þjóðrækni
vestan iiafs. Aukastarf mitt var
hljóðfærastilling, sem ég síðan liefi
stundað. í íslendingahvggðunum
hafði ég með höndum barnakóra,
ldandaða kóra, kvennakóra og
karlakóra. Þar kynntist ég fyrst
Björgvin Gujðmundssyni tónskáldi
og tók við stórum karlakór í Winni-
])eg, sem liann liafði stofnað. Stóð
sönglíf Vestur-Islendinga í miklum
hlómay og var ldjóðfæraleikur mjög
úthreiddur. Var dvöl mín þar vestra
hin ánæjulegasta, og þar eignaðist
ég marga góða vini.
Langaði þig samt ekki til þess
að snúa aftur heim til ættlandsins?
Jafnvel þótt kynni min af Vest-
ur-íslendinum væru mér mjög hug-
stæð, gerði heimþráin oft vart við
sig. Og að því kom, að ég hvarf
aftur heim, 1933. Tók ég þá aftur
upp söngkennslu í þremur barna-
skólum og hafði umsjón með
kennslunni að nafninu til. Varð ég
þó óneitanlega fyrir miklum von-
brigðum í þessu starfi, því að mér
fannst söngkennslu allri hafa hrak-
að mjög frá því fyrr. Þó vil ég skýrt
taka fram, að þessi misbrestur var
ekki sök kennaranna, heldur staf-
aði hann af því fyrirkomulagi, sem
allsstaðar ríkti i skólunum. Kenn-
ararnir gátu ekki notið sín vcgna
óhagstæðra skilyrða, og hórnin feng-
ust ekki til þess að leggja rækt við
þá námsgrein, vem einskis var met-
in. Þau sáu sem eðlilegt var, að hag-
ur þeirra í vitnisburði batnaði ekki
hið minnsta, þótt þau legðu allt sitt
mesta og bezta kapp í söngfræði-
námið. Kennararnir voru yfirleitt
góðir starfsmenn, en kraftar þeirra
nýttust ekki eins vel vegna þessa
misræmis í skólareglugjörðinni.
Söngkennslan á auðvitað að vera
einkannaskyld. Og leggja ber höf-
uðáherzlu á nótnalestur og söngpróf
á vorin, til þess að efla metnað
barnanna.
Hvert er álit þitt á nútíðar-söng-
mennt Islendinga?
I hljóðfæraleik verður vart mjög
mikilla framfara. Söngurinn hefir
hinsvegar, finnst mér, orðið útund-
an, og væri æskilegt, að tónlistar-
skólinn réði sér sérstaklega góðan
kennara i söng. Opinberlega má oft
Iieyra söngmenn misbeita rödd
sinni, og er það Ieiður vottur um
ónóga kunnáttu. Blandaðir kórar
])urfa að dafna miklum mun bet-
ur, en karlakórarnir mega teljast
ágætir, þótt í rauninni séu þeir ekki
eins fullkomin hljóðfæri. Þó get ég
ekki látið hjá liða að minnast á
þessar óendanlega mörgu og löngu
raddæfingar, þar sem þrástagazt er
i sífellu á sömu röddinni, upp aft-
ur og aftur, svo sem verið væri að
kenna páfagaukum. Slíkt fyrir-
komulag er þó, því miður, eðlilegt,
þar sem tækifæri til betra undir-
búnings bjóðast ekki í uppvexti.
Yfirleitt læra hér allt of fáir að