Dagsbrún - 01.11.1975, Síða 5

minnkaði yfirvinna um 7% miðað við sama tíma í
fyrra, en um 8% á 2. ársfjórðungi. Þetta þýðir ekki
að tekjurýrnunin sé 7 eða 8%, hún er meiri því að
yfirvinnan er greidd með 40-80% álagi.
I sumar var áberandi hve margir verkamenn
unnu úti á landi við hvers konar mannvirkjagerð og
malbikunarframkvæmdir, og skólafólk búsett í
Reykjavík fékk vinnu víða úti á landi. Byggingar-
vinna var mikil í sumar, en framundan eru horfur
á miklum samdrætti.
Þá gerði Guðmundur að umtalsefni ýmsar tölur
varðandi verðlag og kaupgjald, og benti á, að ekki
einn einasti hagfræðingur treysti sér til að reikna
dæmið öðruvísi en að kaupmáttur launa hefði
minnkað verulega árið 1975 í samanburði við 1974.
Eru verkamerm gerendur?
Þá vék Guðmundur að verðbólgunni, sem hefur
verið um 50% tvö ár í röð. Því var haldið blákalt
fram hér áður fyrr að ein helsta orsök verðbólgu
væri vísitalan á kaupið. Nú þegar búið er að skera
burt „höfuðmeinsemdina“, þá æðir verðbólgan á-
fram. Svo er verkamönnum enn ætlað að trúa að
þeir séu einhverjir gerendur í þessum hrunadansi.
Vilja þeir greiða verkamönnum refsivexti?
Landsfeður ræða nú um stöðvun verðbólgu og
niðurfærsluleið. Við höfum heyrt þetta áður, og
viðurkennum þá staðreynd, að láglaunamenn græða
ekki á verðbólgu, fjarri því, en við heimtum trygg-
ingu fyrir því að kauphækkun sé ekki tekin af okkur
jafnharðan og búið er að skrifa undir samninga.
Er ríkisstjórnin reiðubúin að greiða verkamönnum
einhverja refsivexti ef verðlag hækkar, svipað og
rikið beitir gegn þeim launþegum, sem ekki greiða
opinber gjöld á réttum tíma?
Við erum reiðubúnir að ræða um niðurfærslu-
leiðina, en ekki tilbúnir að ræða um niðurfærslu,
þar sem kaupið eitt verður fært niður.
Kaup hinna lægstlaunuðu er það lágt að það
verður að hækka.
Ymis önnur félög og samtök hafa lagt fram kröf-
ur, þar á meðal Bandalag háskólamanna sem krefst
í sumum tilfellum yfir 100% kauphækkunar. Ef
við beittum sams konar vinnubrögðum, gætum við
krafist allt að 200% kauphækkunar. Ég hef ekki trú
á að slík kröfugerð sé lausn vandans. Slíkt yrði tekið
aftur með einni, tveimur eða þremur gengisfelling-
um. Við viljum einfaldlega fá tryggingu fyrir því að
kjarabætur með nýjum samningum séu ekki teknar
samstundis af okkur aftur að loknum samningum.
Guðmundur ræddi því næst um meðferð komandi
samninga í félaginu. Stjórn félagsins vinnur nú að
því að yfirfara samninginn. Málið verður rætt í
trúnaðarráði og haft samráð við fulltrúa og trún-
aðarmenn hinna ýmsu starfsgreina. Síðan er ákveð-
ið að boða til almenns félagsfundar í næsta mánuði.
Töluverð gagnrýni hefur komið fram á samflotið
með ASI. ASÍ hefur boðað til ráðstefnu í byrjun
desember um samningamálin. Vitað er að ýmis fé-
lög vilja standa sér að samningagerð, og telja sig fá
meir þannig. En rétt er að menn staldri aðeins við
og íhugi hvað gerist, ef einstök félög og starfsgrein-
ar koma með mismunandi kröfur, jafnvel félög inn-
an sömu starfsgreina. Víst er að mismunurinn á
kröfunum yrði mjög mikill og þetta yrði ekki væn-
legt til að brjóta á bak aftur sterkt atvinnurekenda-
samband með ríkisvaldið að bakhjarli. En það verð-
ur að reyna að tryggja sem best að hinn almenni
félagsmaður hafi áhrif á komandi samningagerð, en
tvístruð og sundruð félög innan ASÍ, hvert með sín-
ar kröfur yrði ekki sigurvænlegt.
Aðalatriðin í komandi samningagerð eru þessi:
1. Dagkaup verður að hækka ekki
síst vegna öryggisleysisins sem fólgið
er í því að margir ná helmingi tekna
sinna með eftir- og næturvinnu.
2. Vísitala verður að koma á kaupið.
3. Tryggja verður að árangur nýrra
kjarasamninga sé ekki frá okkur tekinn
með einu pennastriki á alþingi.
4. Varast verður þá hættu sem felst
í að félögin með láglaunafólk semji
fyrst, en síðan komi aðrir og fái mun
meira, þannig að launamisréttið aukist.
5. Samhentir og þróttmiklir Dags-
brúnarmenn verða að snúa þessari
brjálæðisþróun við.
DAGSBRÚN
5