Dagsbrún - 01.10.1989, Qupperneq 4

DAGSBRÚN
SÓKN í EIF
í síðasta Dagsbrúnarblaði (3. tbl.
1989) var grein eftir Pál Valdimars-
son varastjórnarmann í Dagsbrún
um stöðu félagsins innan verkalýðs-
hreyfingarinnar. Þar sagði Páll með-
al annars að eitt af helstu framtíðar-
verkefnum félagsins væri „að vinna
að sameiningu Dagsbrúnar og
Verkakvennafélagsins Framsóknar,
sem hlýtur að vera sjálfsögð leiðrétt-
ing á alvarlegri tímaskekkju, sem
var verjanleg í upphafi þessarar ald-
ar en alls ekki í lok hennar. Slíkt
sameinað félag yrði án nokkurs efa
sterkasta verkalýðsfélag landsins.“
í framhaldi af þessum ummælum
var leitað til Rögnu Bergmann, for-
manns Framsóknar, og Guðmundar
J. Guðmundssonar, formanns Dags-
brúnar og lögð fyrir þau sú
spurning, hvort sameining félaganna
væri nú tímabær.
Dagsbrúnar
Töldu að kvennadeild
Ragna Bergmann,
formaður Framsóknar:
Ekki
tímabært
Eflaust værum við sterkari í kjarabarátt-
unni öll í einu félagi - og þá vil ég benda á að
það eru til fleiri félög ófaglærðra í Reykj-
avík en Dagsbrún og Framsókn.
Engu að síður tel ég að sameining Dags-
brúnar og Framsóknar sé ekki tímabær. Að
verulegu leyti ráða tilfinningar afstöðu fólks
í þessu efni. Ég á til dæmis eftir að sjá að
Dagsbrúnarmenn séu tilbúnir að fella niður
nafnið á félaginu sínu og vera í félagi, sem
heitir eitthvað allt annað. Og það sama má
segja um konurnar í Framsókn: fyrir all-
mörgum árum, eftir að fyrstu karlmennirnir
gengu í félagið, gerði stjórn félagsins það að
tillögu sinni á félagsfundi að nafninu yrði
breytt úr „Verkakvennafélagið Framsókn" í
„Verkalýðsfélagið Framsókn'1. Það var
kolfellt.
Reynslan af sameiningu karla- og kvenna-
félaga annars staðar á landinu bendir til að
konurnar verði fljótlega undir, að karlarnir
keyri þær í kaf. Tilraunir undanfarinna ára
til að rétta hlut kvenna í nefndum og stjórn-
um innan verkalýðshreyfingarinnar, og um
það hefur jafnvel verið samið í heildarkjara-
samningum, hafa borið sorglega lítinn
árangur.Þegar fullt og raunverlegt jafnræði
ríkir milli kynjanna skal ég verða fyrst
manna til að stinga upp á endanlegri samein-
ingu félaganna.
Ég minnist þess að þegar ég var að byrja
að starfa að verkalýðsmálum var ég sett í
verkfallsvörslu, sem fólst í því að smyrja
brauð, hita kaffi og þrífa. Þannig var verk-
fallsvarsla. okkar kvennanna - og það létum
við bjóða okkur!
Fyrir tveimur árum sendum við í Fram-
sókn Dagsbrúnarmönnum bréf með ósk um
að þeir tilefndu þrjá menn í samráðsnefnd
félaganna. Sú nefnd hefur nokkrum sinnum
komið saman. Ennfremur höfum við sam-
ráðsnefnd með lífeyrissjóðnum, þar sem
sitja fulltrúar beggja félaga, lífeyrissjóðsins
og lögmenn félaganna. Það má því segja að
samstarf félaganna hafi verið gott og oft höf-
um við flutt sameiginlegar tillögur við ýmis
tækifæri. Samráðsnefndirnar hafa gefið
ágæta raun og ef vel tekst til áfram, þá eru
þær að sjálfsögðu fyrsta skrefið í átt til sam-
einingar.
Þorleifur Friðriksson, sagnfræðingur,
sem vinnur að ritun sögu Dagsbrúnar,
hefur tekið saman kafla um hlut kvenna
í sögu Dagsbrúnar og reykvískrar
verkalýðshreyfingar. Eftirfarandi er
unnið upp úr efni frá Þorleifi:
Það var strax á fimmta fundi Verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar 1906 að
Pétur G. Guðmundsson, ritstjóri
Alþýðublaðsins (gamla), sté í pontu og
gerði að tillögu sinni, að stofnuð yrði
sérstök kvennadeild innan félagsins og
að konur, sem ynnu sömu störf og
karlar, fengju einnig sömu laun.
Pétur var þekktur fyrir róttækar
skoðanir en nú þótti mönnum hann hafa
gengið of langt. Tillaga hans fékk væg-
ast sagt dræmar undirtektir. Einn fund-
armanna taldi að kvennadeild myndi
spilla siðgæðinu eins og þekkt væri af
vinnustöðum, þar sem kvenfólk væri að
vinna innan um karlana. Hann sagði að
„hugsunin væri óeðlileg og öfug og ef
þessu yrði komið á fót væri ísland hið
eina land í heimi, annað en Rússland,
sem hefði þannig fyrirkomulag.“
Aðrir ræðumenn á þessum Dagsbrún-
arfundi létu í ljós ótta við harðnandi
samkeppni um vinnuna ef launajafnrétti
yrði komið á. Konur myndu flykkjast á
4 DAGSBRÚN