Vér mótmælum allir - 16.04.1946, Blaðsíða 16

TVEIR SATTMALAR
1946
„ísland og Borgundarhilmur"
1262
Gamli sáttmáli
Þat var sammæli bænda fyrir sunnan land ok
norðan, at þeir játuðu æfinlegan skatt herra
Hákoni konungi ok Magnúsi, land ok þegna
með svörðum eiði, XX álnir liverr sá maðr, sem
þingfararkaupi á at gegna. Þetta fé skulu saman
færa hreppstjórar ok til skips flytja, ok fá í liendr
konungs umboðsmanni, ok vera þá úr allri
ábyrgð um þat fé.
Hér í mót skal konungr láta oss ná friði ok
íslenzkum lögum,
Skultt sex skip ganga af Noregi til íslands ij
sumur enu næstu, en þaðan í frá sem konungi ok
hinum beztu bændurn landsins Jiykir hentast
landinu.
Erfðir skulu upp gefast fyrir íslenzum mönn-
um í Noregi, hversu lengi sem Jrær hafa staðit,
Jjegar réttir koma arfar til, eða Jjeirra lögligir
umboðsmenn.
Landaurar skidu upp gefast.
Slíkan rétt skulu íslenzkir menn hafa í Noregi
sem þá er Jjeir liafa beztan liaft ok þér bafit sjálf-
ir boðit í yðrum bréfum,-ok at halda friði yfir
oss, svo sem guð gefr yðr framast afl til.
Jarlinn viljurn vér yfir oss hafa meðan hann
heldr trúnað við yðr, en frið við oss.
Skulum vér ok vorir arfar lialda allan trúnað
við yðr meðan Jjér ok yðrir arfar Italda við oss
Jiessa sáttargerð, en lausir ef hun rýfst at beztu
manna yfirsýn.
Við leggjum til, að stærsta og minnsta lýðveldi
heimsins geri nú þegar með sér tvo sáttmála á
framangreindum grundvelli til 25 ára. Banda-
ríkin fá með nánar tilteknum skilyrðum leyfi
til að hafa herstöðvar í Hvalfirði og við flug-
völlinn í Keflavík til landvarnar fyrir bæði
ríkin. (BIs.48).
A sama tíma heimilar Jjing og stjórn Banda-
ríkjanna tolla- og hömlulausa verzlun nreð
íslenzkar afurðir í Bandaríkjunum. (BIs. 48).
. . . Ef unnt verður að fá í Bandaríkjunum
aðgang að hömlulausum innflutningi íslenzkrar
framleiðslu, virðist sú breyting, og ekkert annað,
geta biargað íslandi frá stórfeldu fjárhags-
hruni. (Bls. 43).
. . . íslenzkir nántsmenn yrðu þar að staðaldri.
Amerísk tækni kæmi að notum við að hagnýta
náttúrugæði landsins. (Bls. 56).
(Hér vantar ennþá tilsvarandi ákvæði í Nýja
sáttmála Jónasar).
Málið verður þó leyst til vegsauka þjóðinni
eins og kjósendtir leystu lýðveldismálið 1944.
(bls. 26).
mótfallinn þvi, að Jslendingar veiti nokkrn
erlendu ríki herstöðvar hér d landi.
Steingr. Aðalsteinsson
Af alhug og harla glaður geng ég í flokk
þeirra íslendinga, sem krefjast Jjess, að allt er-
*
16 VÖR MÓTMÆLUM ALLIR!
lent herlið verði, þegar í stað, á brott úr landi
voru, og að engu ríki verði hér landvist leyfð
fyrir vígamenn sína og manndrápatilfæringar.
Með Jdví að standa einhuga um Jjessar kröfur
geta íslendingar lagt drjúgan skfrf til öryggis og
friðar í heiminum. Þórðitr Benediktsson.
BORGARPRENT