Alþýðublaðið - 12.02.1924, Qupperneq 2
2 ALÞYÐUBLAÐIÐ
/
„Vísir" ver verifall krénannar.
MKveidúliB^-hPÍngurlnn.
Það mátti vita fyrlr fram, að
ritstjóri >VísÍ3'« myndi halda
áfram vörnum sínum fyrir bank-
ana og verðtall þeirra á íslenzkri
krónu. Hann þvséllr enn um það,
að bankarnlr hafa felt ísieDzka
krónu í verði vegna þess, að
dönsk króna féll í verði, en það
er auðvitað eugin skýring. Hvers
vegna ætti ísienzk króna að
fylgja danskri frekara en ster-
lingspundlnu eða norskri krónu?
Hvers vegna ætti íslenzk króna
einmltt nú að fara að fylgja
danskri upp og niður frekara en
undanfarandi ár?Því svarar Jakob
ekkl, og það er vegna þess, að.
ástæðan til gengisfalls fslenzku
krónunnar getur ekki verið fall
dönsku krónunnar, heldur vís-
vitándi ráðstöfun bankanna í hag
þeim, sem græða á talli íslenzku
krónunnar, útgerðarmönnum og
þá sérstaklega >Kveldúlfs<-
hringnum.
Hvers vegna ætti íslenzk króna
að falla f verði nú? Seðlaútgáfan
fer stöðugt minkandi, og ætti
það að valda hækkun á íslenzk-
um gjaldeyri. Fiskverðið er uppi
úr öllu valdi, lifrarverðið einnig,
sfldin heppnaðist mjög svo vel
sfðast liðið ár, og svo að segja
ailar ísienzkar afurðlr hafa selst
mæta-vel. Útflutningsverðmætin
hafa því verið venju fremur mikil
og bezta útlit fyrir Ifðandl ár.
Allar eðlilegar ástæð ir lntu
því að töluverðri liœJcJcun íslenzJcr-
ar Jcrónu. Verðlækkunin hiýtur
því að vera að kenna óeðlilegum
ráðstöfunum bankanna, og þar
sem ætia má, að þeir hafi vitáð
eins vel um ástandið eins og
hver maður í landinu, hlýtur
verðlækkunin að vera vfsvitandi
f hag útgerðarmönnunum, en f
óhag öllum almenningi.
Það fer nú svo fyrir ritstjóra
>Vísis<, að hann verður að við-
urkema það, að togararnir græði
með ísfiskveiðunum á gengis-
hækkun sterlingspundsins, þó að
hann vilji draga nokkuð úr þeim
gróða. Jakob lætur sem sé svo,
að gengfagréðinn sé ekki meiri
en það, að togararnir verðl að
hætta ísfiskveiðum. En það veit
>Vísir« þó vel, að þeir hætta
vegna- verkfallshættu í Englandi,
en> ekki vegna þess, að ísfisk-
veiðárnar beri sig ekki ágætlega,
enda fara þeir þá fljótlega á salt-
fiskveiðar, og þar kemur aftur
gengisgróðinn!
Undarlega vlðkvæmur er Ja-
kob fyrir því, sem ég skýrði frá,
að aðallega væri það því „Kveld-
úlfs‘‘-Jiringurinn, sem græddi á
falli krónunnar; Jakobi er nú
skylt að verja peningalindir sínar.
>Vísir< þykist vita, að >hringur-
inn< sé enginn tii, og ekkert
samband hafi >KveldúIfur< við
danska kaupmenn. >KveIdúlfur<
hefir þó verið og er í fisksölu-
sambandi við Dlnes Petersen í
Kaupmannahöún, sem er danskt
firma, og fleiri, >Kveidúlfur< hefir
nú rétt nýlega haft liggjandi
hér 20 þús. skippund af fiski,
og er gróðinn af gengishækkun-
inni einni þar 300 — 360 þús.
kr. Auðvitið er gengisgróðinn
ekkl minni fyrir það, að >Kveld-
úlfur< seldi verðmætið fyrir um-
samið gengi fyrir fram. Þetta
var einmitt ein aðalástæðan fyrir
falli krónunnar, sem bankarnir
þurftu ekki að fallast á.
Jakob heldur, að lítið yrði úr
gengisgróðanum hjá útgerðar-
mönnura á vertfðinni, ef gengið
á fslerzkri krónu hækkar þá, en
fyrst og fromst gætu þeir eins og
>Kveldúlfur< selt andvirðlfiskj-
arins fyrlr fram fyrir »umsamið<
geDgl — að minsta kosti >Kveld
úlfur<, ef bankarnir gerðu sér
þar mannamun, — og í öðru
lagi eru sáralítil líkindl fyrir því,
að islenzk króna hækki þá með
þessum bankastj irum og tilvon-
andl landstjórn. Þáð er Ifka að
eins vfsvitandi blekking hjá Ja-
kobi, að útgerðarkostnaðurinn
hæki i að tiltölu við íall krón-
unnar, þvf að sjómannakaupið
er umsamið til næsta hausts ó-
breytilegt, og litlar líkur eru
fyrir verulegri kauphækkun hjá
verkafólki. Kaupgjaldið f land
Afgreiðsla
blaðsins er í Alfiýðuhúsinu við
Ingólfsstræti.
Sími 9 8 8.
Auglýsingum só skilað fyrir kl. 8
að kveidinu fyrir útkomudag þang-
að eða í prentsmiðjuna Bergstaða-
stræti 19 eða í síðasta lagi kl. 10
útkomudaginn.
Áskriftargjald 1 króna á mánuði.
Auglýsingaverð 1,50 cm. eindálka.
Útsölumenn eru beðnir að gera
skil afgreiðslunni að minsta kosti
ársfjórðungslega.
Bjarnargreifarnir, Kvenhatar-
inn og Sú þriðja fást í Tjarnar-
götu 5 og hjá bóksölum.
Maltextpakt frá ölgerð-
inni Eglll Skallagrfmsson er bezt
og ódýrast.
Hjftlpnrstðð hjúkrunarfélags-
ins >Lfknar< er epin:
Mánudaga . . . kl. 11—12 f. k.
Þriðjudagá ... — 5—6
Miðvlkudaga . . — 3—4 «. -.
Föstudaga ... — 5—6 •. —
Laugardaga . — 3—4 a. -
Á nýju rakaiastofunni í Lækj-
argötu 2 fáið þið bezta og fljótasta
afgreiðslu Einar og Elías.
\
inu heizt lápt, er dýrtfðin hækkar.
Kann ske Jakob vilji skuidbinda
sig og >Visi< til þess að vlnna
að tilsvarandl verkakaupshækk-
un á vertfð, ef fslenzk króna
hækkar þá ekkl?
E tirtektarvert er það, aðjakob
vill ekki viðurkenna, að >Kveld-
últur« sé orðinn >hrin«ur«, þrátt
fyrir öli fiskkaupin sfðast liðið
ár, sem voru hlutfallslega eins
mlkii hjá >Kveldúlfi< eins og
Copeland á sfnum tíma. Ekki
getur Jakob heldur neitað þvl,
að >Kveldúlfs«-hringurÍDn héfir
trygt sér öll þurJchús bæjarina á
vertíðinni og þannig náð einok-
un á öilurn þeim fisk). Er >Kveld*