blaðið - 18.10.2006, Side 22
MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 2006
blaðiö
Mestu skiptir að manni
auðnist ao gera það
rétta á réttum tíma.
Stefan Zweig
Afmælisborn dagsxns
PIERRE ELLIOTTRUDEAU
FORSÆTISRÁÐHERRA, 1919
CHUCK BERRY ROKKSÖNGVARI, 1926
kolbrun@bladid.net
Ibsen skrópar
Á fimmtudags- og föstudags-
kvöld klukkan 20:00 gefur aö
heyra tónleikverkið Suzannah
eftir Atla Ingólfsson á Smíða-
verkstæði Þjóðleikhússins.
Texti þess er byggður á sam-
nefndu leikriti Jons Fosse og er
flutningurinn liður í Fosse-hátíð
leikhússins. Þetta er gestasýn-
ing frá Gautaborg, en þar var
verkið flutt síðasta vetur og
hlaut mikið lof gagnrýnenda.
Jon Fosse sjálfur lýsti jafnframt
yfir mikilli ánægju með sýning-
una. Sýningin kemur hingað
beint frá Ósló þar sem hún var
hluti Ibsen-hátíðarhalda þar
í borg en var jafnframt liður í
dagskrá Ultima-tónlistarhátíð-
arinnar.
Verk Jons Fosse sviðsetur eig-
inkonu Henriks Ibsen, Súsönnu
Thoresen, á þremur ólíkum ævi-
skeiðum samtímis. Þar talast
við hugrenningar hinnar ungu,
miðaldra og gömlu Súsönnu
sem snúast mjög um eiginmann-
inn og fjarveru hans, fjarveru
sem verður næstum yfirþyrm-
andi eftir því sem líður á verkið.
Textinn byggir á því sem vitað
er um heimilislíf Ibsen-hjónanna
og persónuleika Súsönnu.
í verki Atla eru átta hljóð-
færaleikarar á sviðinu ásamt
leikkonunum þremur. Tónlistin
er notuð til að byggja upp
heildarformið, ekki ósvipað því
sem gerist í óperum þótt hér sé
textinn aldrei sunginn. Hann
er auðheyrður, nema þarsem
tónskáldið vill að hann hverfi.
Gagnrýnendur í Svíþjóð lofuðu
mjög það nýstárlega samband
texta og tónlistar sem hér gefur
að heyra og gengu sumir svo
langt að segja að svo virtist á
köflum sem orðin væru undir-
spil fyrir tónlistina en ekki öfugt.
Leikstjóri sýningarinnar er
Svante Aulis Löwenborg, leik-
arar eru Lena Nordberg, Anna
Forsell og Sara Estling en
tónlistin er flutt af Göteborgs
Kammarsolisterna.
Málþing um
Gunnlaðar sögu
Þann 15. september slíðasí-
liðinn frumsýndi Kvenfélagið
Garpur, í samvinnu við Hafn-
arfjarðarleikhúsið, Gunnlaðar
sögu eftir Svövu Jakobsdóttur,
í leikgerð Sigurbjargar Þrastar-
dóttur og leikstjórn Þórhildar
Þorleifsdóttur.
Aðstandendur sýningarinnar
blása nú til málþings og um-
ræðna um Gunnlaðar sögu í
Hafnarfjarðarleikhúsinu sunnu-
daginn 22. október og hefst
það klukkan 16.00.
Frummælendur verða: Soffía
Auður Birgisdóttir, Ármann
Jakobsson og Sigurbjörg Þrast-
ardóttir.
Daði Guðbjörnsson „Ináttúr-
unni sér maður aldrei beinar línur
og þar er allt í bylgjuhreyfingum.
Þess vegna lít ég á það sem visst
raunsæi að reyna að ná/gast það
hvernig hreyfingin ílífinu er.“
Mynd/Esther lr
Listasafni íslands stendur nú
yfir sýningin Málverkið eftir
1980 en þar eru sýnd verk eftir
56 listamenn. Daði Guðbjörns-
son er meðal þeirra sem verk
eiga á sýningunni en mynd hans
Rauð tunga frá árinu 1982 prýðir
forsíðu sýningarskrárinnar.
„Um 1980 var ég að ljúka námi
við nýlistadeildina í Myndlista- og
handíðaskólanum," segir Daði. „Ég
hafði verið að mála síðan ég var ung-
lingur og fór ekki í málaradeildina
því mér fannst hún ekki spennandi
á þeim tíma og valdi því nýlistadeild-
ina því þar var skemmtilegasta fólk-
ið og bestu partíin. Á þessum tíma
var komin þreyta í konseptlistina
og menn hneigðust meir að því að
fást við tilvistarlega hluti í mynd-
listinni.
Því hefur oft verið haldið fram
að nýja málverkið hefjist árið 1983
en við Helgi Þorgils Friðjónsson
höfum verið sammála um að tíma-
bili nýja málverksins hafi svo að
segja lokið það ár því þá var búið að
koma með allar stríðsyfirlýsingar
og menn þurftu að fara að vinna og
pússa. Þá hætti maður að vera ung-
ur, reiður og skemmtilegur gaur og
fór að vinna sem agaður listamað-
ur. Á þessum tíma komst ég að því
að málverkið var það sem hentaði
mér. Aðrir, sem voru þátttakendur
Daði Guðbjörnsson, Rauð tunga, 1982.
í þessari bylgju, komust kannski
að þeirri niðustöðu að málverkið
hentaði þeim ekki og fóru að gera
eitthvað annað.“
Hreyfingin í lífinu
Þegar Daði er spurður um áhrifa-
valda segir hann: „Kjarval á Islandi
og svo Þjóðverjinn Hans Bellm-
er sem er mjög sálfræðilegur og
skemmtilegur listamaður. Ég er
mikill aðdáandi Svavars Guðnason-
ar. Um 1980 dáðumst við félagarnir
mjög að frumkraftinum i verkum
hans og hvernig hann málaði sálar-
landslagið."
Um eigin málverk segir Daði:
„Hinar svokölluðu krúsídúllur mín-
ar eru eins og hugsun okkar og eins
og allt er. í náttúrunni sér maður
aldrei beinar línur og þar er allt í
bylgjuhreyfingum. Þess vegna lít
ég á það sem visst raunsæi að reyna
að nálgast það hvernig hreyfingin í
lífinu er.
I fyrstu verkum mínum er ég
mjög líkamlegur en andlegar
myndir komu inn á milli og hafa
með árunum orðið æ fyrirferðar-
meiri. I myndlistinni eru gróft
tiltekið tvær línur: skynsemin
og tilfinningarnar. Ef menn fara
tilfinningalegu leiðina eins og ég
geri þá hlýtur maður að enda i and-
legum pælingum."
Edison deyr
menningarmolinn
Á þessum degi árið 1931 dó
Thomas Alva Edison, einn merk-
asti uppfinningamaður sögunnar.
Hann endurbætti ljósaperuna og
símann og fann upp hljóðritun og
kvikmyndun. Edison fæddist ár-
ið 1847 og naut lítillar formlegrar
skólagöngu. Rúmlega tvítugur áttu
uppfinningar hug hans allan. Hann
bjó yfir gríðarlegu innsæi sem nýtt-
ist honum vel en hann lagði einnig
mikið upp úr því að ráða til sín
góða aðstoðarmenn sem bjuggu yf-
ir stærðfræðihæfileikum og tækni-
kunnáttu sem hann skorti. Uppfinn-
ingar hans gjörbreyttu lífi manna.
Edison vann fram á níræðisaldur
og fékk á ferlinum einkaleyfi á rúm-
lega þúsund uppfinningum. Hann
var 84 ára þegar hann lést.
IMM