Orðlaus - 01.11.2005, Blaðsíða 42
áhugaverðar greinai
»nir lesenda í hverjur
tðtuverðar
breyting
það er se
Sálfræðingar hafa lengi stúderað
hugmyndir manna um fegurð og
reynt að varpa Ijósi á það í hverju
hún felst. Rannsóknir hafa sýnt
fram á að breytingar verða á því
sem fólki finnst fallegt. Ákveðin
trend eru gjarnan í gangi en með
tímanum eiga breytingar sér stað.
Ýmsar tilgátur hafa verið settar
fram um eðli þessarra breytinga.
Þar á meðal kenning sem snýst
um það að umhverfið sem einstak-
lingurinn býr við hafi áhrif á það
sem honum finnst ákjósanlegt eða
aðlaðandi í andlitsdráttum eða lík-
amsvexti annarra. Þessar breyting-
ar eru þannig meðal annars háðar
samfélagslegum þáttum eins og
breytingum á efnahags- og at-
vinnuástandi eða öðru sem ýmist
ógnar eða ýtir undir það öryggi
sem hinn almenni borgari upplifir
í gegnum umhverfi sitt.
Ef félagslegt dálæti er skoðað út
frá breyttum þjóðfélagsaðstæð-
um má sjá að samfélagið hefur
tilhneigingu til þess að velja eða
kjósa ákveðið útlit fram yfir annað.
Ef fólk býr til dæmis við óöryggi
eða óstöðugleika leitar það eftir
auknu öryggi sem endurspeglast
til dæmis í því að sumir leiðtogar
eru taldir hæfari en aðrir útlits síns
vegna. Svo virðist vera sem einstak-
lingar með minni augu, sterklegri
kjálka og grennra, mótaðra and-
litsfall veki frekar upp tilfinningar
tengdar trausti þegar hart er í ári
heldur en hinir sem hafa barns-
legra andlitsfall, stærri augu og
fíngerðari vangasvip. Þetta kem-
Playboy var meö
fyrstu miðlunum til
að fjalla um og gefa
upplýsingar um AIDS
Einu sinni hefur löm-
uð kona verið leikfé-
lagi á síðum Playboy.
Ellen Stohl sem lam-
aðist í bílslysi skrifaði
blaðinu og bað um
að það yrðu teknar
myndir af henni. Hún
vildi vekja athygli
á því á að lamaðir
væru líka kynverur.
einu sinni á ári. Tölur sem gáfu til
kynna aldur, hæð, þyngd, brjósta-
, mjaðma og mittisummál fjörutíu
Playboy stúlkna sem höfðu verið
valdar leikfélagar ársins frá 1960
voru skoðaðar. Samhliða þessu var
Fyrsta Playboy blaðið kom út í
nóvember árið 1953. Hugh Hefn-
er var aðeins 27 ára gamall þeg-
ar hann gaf út það sem átti eftir
að verða eitt mest lesna tímarit
sögunnar. Forsíðu fyrsta blaðsins
prýddi Marilyn Monroe en blaðið
var ódagsett svo það gæti staðið
sem lengst í hillum búðanna vegna
þess að ekki var víst að annað Play-
boy tímarit kæmi út. Vinsældirnar
létu hins vegar ekki á sér standa.
Blaðið hlaut viðtökur sem voru
framar vonum og seldist í 50.000
eintaka. Á innan við ári var blaðið
það vinsælasta á markaðnum og
í lok 6. áratugarins var fjöldi les-
enda í hverjum mánuði farin að
nálgast milljón.
í blaðinu hafa birst mikið af góð-
um greinum og viðtölum við mjög
þekkta einstaklinga eins og Malc-
olm X, Martin Luther King, Ara-
fat, Salvador Dali, Orson Wells og
Stephen Hawking. Blaðið er þó lík-
lega frægast fyrir leikfélaga mán-
aðarins, myndir af fallegum nökt-
um konum sem hafa prýtt blaðið,
en Hefner lagði áherslu á það til
að byrja með að konurnar sem birt-
ust í blaðinu líktust „stúlkunni í
næsta húsi" frekar en fjarlægum
draumi. Samt sem áður hafa marg-
ar þekktar konur setið fyrir í blað-
inu (þrátt fyrir mikla gagnrýni fem-
inista) og má þar nefna konur eins
og Sophiu Lauren, Brigitte Bardot,
Kim Basinger og Cindy Crawford.
En hvað er svona eftirsóknarvert
við naktar konur? Eru menn svona
hrikalega sammála um hvers kon-
ar konur eru fallegar? Vilja menn
bara grannar konur, með stór
augu, lítið nef, fíngerðan kjálka
og þrýstnar varir, brjóstastórar og
mittisgrannar?
ur til dæmis í Ijós þegar litið er til
þess hvaða leikkonurvoru frægast-
ar um og eftir seinni heimstyrjöld-
ina (1939-1945) þegar fólk hafði
þörf fyrir aukið öryggi vegna
óstöðugleika í þjóðfélagsmálum.
Leikkonur á borð við Ingrid Berg-
man og Katherine Hepburn voru
vinsælastar en þessar konur höfðu
mjóleitt, fullmótað andlit, ákveð-
in kinnbein og lítil augu, andlit
sem vakti upp ákveðnartilfinning-
ar hjá almenningi sem hreifst af
einstaklingum sem virtust sterkir
og þroskaðir. Með bættum hag
almennings urðu hins vegar ítur-
vaxnari konur með mjórra mitti og
barnslegra andlit eins og Brigitte
Bardot vinsælli.
Playboy playmate
of the year!
Svipaðar niðurstöður komu fram í
rannsóknsemvargerðáopnustúlk-
um Playboy tímaritsins og birtust í
tímaritinu Personality and Social
Psychology Bulletin. Skoðaðir voru
leikfélagar ársins hjá Playboy á 40
ára tímabili frá árinu 1960 og fram
til ársins 2000, en leikfélagi ársins
er kosinn af lesendum blaðsins
Mest selda Playboy
blaðið kom út í nóv-
ember 1972 en þá
seldust 7,161,561 ein-
tök. Leikfélagi mánað-
arins var hin sænska
Lenna Sjööblom.
Fyrst sást í skapahár
á síðum blaðsins í
janúar 1971 en þá sást
rétt glitta í skapahár
Liv Lindeland en í
kjölfarið var hún kos-
in leikfélagi ársins.
Fyrsta tímaritið sem
ekki voru nein skapa-
hár til staðar var í
september 2001 en þá
var leikfélaginn Dal-
ene Kurtis algjörlega
strippuð að neðan.