Orðlaus - 01.12.2005, Blaðsíða 46
Þegar rúmar þrjár vikur eru eftir af árinu 2005 eru margir fárnir að spá og spekúlera í því hvernig árið sem tekur
við muni líta út hvað varðar efnahagsmáí/stríðsmáirheilSufarsvandamál, kvikrhyndaiðnaðinn og tónlistarflór-
una. Auðvitað getur enginn séð fyrir sér framtíðihð^Bf^því þarf að taka öllum stáðhæfingum með fyrirvara.
46
Alþjóðamál
Tímaritið The Economist gerði skoðana-
könnun meðal lesenda sinna um stððu mála
í heiminum árið 2006. 45% þeirra bjóst við
hruni á fasteignamarkaðnum, 31% spáði
hruni dollarans, einungis 30% taldi ástand-
ið í (rak lagast á næsta ári og 53% að álit um-
heimsins í garð Bandaríkjanna myndi versna
á árinu.
Mörg einkenni ársins 2005 munu miðað við
þetta að öllum líkindum halda áfram að ein-
kenna komandi mánuði. Má þar nefna að
efnahagslífið í Kína heldur áfram að vaxa
og sama má segja um Indland, Bush heldur
baráttu sinni gegn hryðjuverkum áfram um
leið og traust I hans garð fer minnkandi og
hinum megin Atlantshafsins stendur Evrópu-
sambandið í strögglum í leit sinni að stefnu
sem öll aðildarríkin sætta sig við. Menn
velta því fyrir sér hvort samsteypustjórn
Angelu Merkel kanslara Þýskalands eigi eftir
að ganga upp og hversu erfiðlega það mun
ganga hjá Tony Blair að fá samþykki fyrir
alþjóðlegri álitsgerð gegn aukinni mengun
i heiminum. Á sama tíma bíða menn eftir
því að sjá hvort ieiðtogar G8 ríkjanna muni
standa við samkomulagið sitt frá því í júlí
um framlag til Afríkjuríkjanna og ESB um að
tvöfalda fjárhagsaðstoð til Afríku. Bob Geld-
of minnir á það að meirihluti afrískra barna
muni fara svangt að sofa á næsta ári ef ekk-
ert verður gert.
Þrátt fyrir að olíuverðið verði áfram hátt á
heimsvísu spá menn því að túrismi muni auk-
ast um 4,1 % á næsta ári og að ferðamenn
eigi eftir að eyða meiru en áður í hótel og
veitingastaði og spilar þar HM í fótbolta í
Þýskalandi að sjálfsögðu inn í.
Heilsa
Ekki hefur tekist að stemma stigu við út-
breiðslu alnæmis á árinu og samkvæmt UN-
Aids hafa aldrei greinst fleiri HlV-smitaðir
í heiminum eins og árið 2005, en það eru
um 40,3 milljónir manns. Nú bíða menn því
enn eftir því hvort hægt sé að takmarka út-
breiðsluna og koma alnæmissmituðum í þró-
unarríkjunum I lyfjameðferð.
Á meðan milljarðar manns svelta heilu
hungri heldur offita áfram að vera gríðar-
legt heilsufarsvandamál víða í heiminum.
Því er spáð að helmingur barna í Englandi
muni vera orðin of feit árið 2020. Ríkisstjórn-
ir reyna að fá íbúa sína til að lifa heilsusam-
legra lífi og borða hollara fæði og líkur eru
á því að Bretar og Bandaríkjamenn fari að
grennast ögn á næsta ári.
Tækni
Jarðarbúar verða sífellt tæknivæddari með
hverri mínútunni sem líður. Internetnotk-
endur eru um billjón talsins og fer talan ört
vaxandi og á sama tíma ná svokallaðir blogg-
arar nýjum hæðum með 80.000 ný blogg
stofnuð á hverjum degi á næsta ári. Sala á
farsímum mun halda áfram að aukast og ná
enn meira til þróunarlandanna. Árið 2006
munu 96,4 % íbúa V-Evrópu eiga gemsa og
2,5 milljón nýrra gsm-áskrifenda bætast við
á mánuði í Indland einu saman.
Mega júmbó flugvélin Airbus A380 fer í
sitt fyrsta farþegaflug, en vélin verður þá
stærsta farþegaflugvél heimsins. Hún get-
ur tekið 850 farþega og er með 50% meira
gólfpláss en Boeing 747. Hönnun og smíð
vélarinnar er líka búin að kosta sitt, um 15
billjón dollara og hefur verkefnið staðið yfir
í rúman áratug.
Það sem strákarnir bíða þó eflaust spennt-
astir eftir er nýja Sony Playstation 3 tölvan
sem kemur væntanlega I verslanir á næsta
ári.
Átök
Eyðsla Bandaríkjastjórnar í herinn mun
halda áfram að aukast um 5% á næsta ári
og á meðan búa írakar sig undir að ný ríkis-
stjórn taki við stjórn landsins. Árið verður þó
að öllum líkindum erfitt og ofbeldisfullt þar
sem menn spá því að stjórnin verði of veik
til þess að ráða við ástandið í landinu og er
gífurlega mikilvægt að Sunní múslimar snið-
gangi ekki kosningarnar.
Ástandið í ísrael og Palestínu heldur áfram
að vekja reiði heimsins. Ariel Sharon er nú
búinn að stofna nýjan flokk, Þjóðarábyrgð-
arflokkinn, og verða þingkosningar haldnar
i mars á næsta ári.
Kvikmyndir
Eitthvað á eftir að vera af spennandi kvik-
myndum í bíóhúsunum næsta árið. Meðal
annars má nefna að Martin Scorsese er
væntanlegur með löggu og bófa myndina
The Departed sem skartar Leonardo DiCa-
prio, Matt Damon, Martin Sheen, Mark
Wahlberg, Alec Baldwin og Jack Nichol-
son í aðalhlutverkum. Tom Hanks fer með
aðalhlutverkið í kvikmyndinni The Da Vinci
Code sem gerð er eftir samnefndri metsölu-
bók Dan Brown og verður myndin frumsýnd
í maí á næsta ári. Gamanmyndin Hail Ca-
esar er væntanleg frá Cohen bræðrum og
verður George Clooney víst einn aðalleikara,
en hann vann áður með þeim bræðrum í O
Brother, Where Art Thou?. Johnny Depp
mun halda áfram að heilla áhorfendur sem
kapteinn Jack Sparrow í Pirates of the Carri-
bean 2 sem frumsýnd verður næsta sumar.
Fleiri framhaldsmyndir eru væntanlegar og
má þar nefna Basic Instinct 2, Mission: Im-
possible 3, X-Men 3 og The Fast and the
Furious 3.
Michael Moore heldur áfram að gagnrýna
landa sína, nú með myndinni Sicko þar
sem hann beinir spjótunum að heilbrigðis-
kerfinu í Bandaríkjunum og mun ekki taka
lyfjaframleiðendurnar þar I landi neinum
vettlingatökum. David Fincher sendir frá
sér spennumyndina Zodiac sem byggir á
sannsögulegum atburðum þegar Zodiac
fjöldamorðinginn gekk laus í Bandaríkjun-
um á sjöunda áratugnum og síðast en ekki
síst taka félagarnir Robert Rodriguez og
Quentin Tarantino höndum saman á ný við
gerð myndarinnar Grind House. Myndin er
I raun tvær myndir, þ.e sitthvor 60 mínútna
hryllingsmyndin sem sett er saman þannig
að þær tengjast I heila mynd. Auk þess má
nefna myndirnar Munich frá Steven Spiel-
berg, Oliver Stone myndina um 11. sept-
ember , Woody Allen myndina Scoop auk
aragrúa annarra.
Húsnæði
Meira en helmingur jarðarbúa mun búa I
þéttbýli árið 2006. Þær borgir sem eru að
vaxa hraðast eru þó ekki á ríkustu svæðum
heimsins, heldur í Afríku og I kringum Ind-
land og finnst mörgum sem borgirnar séu
að vaxa aðeins of hratt þar sem slíkur vöxtur
hefur oft I för með sér atvinnuleysi, fátækt
og húsnæðisskort.
Plötur
Ekki verður tónlistarflóran síðri. Platan
First Impressions Of Earth með The Strokes
kemur út í janúar og bíða fimmmenningarn-
ir víst í ofvæni með að leyfa almenningi að
heyra það sem þeir hafa verið að vinna að
síðustu 12 mánuðina. Rólyndisrokkararnir í
Belle & Sebastian senda frá sér Life Pursuit í
febrúar, Mr. Beast með Mogwai er væntan-
leg í mars, The Rapture sendir frá sér plötu
meðsumrinu, Damon Albarn hefurtalað um
nýja plötu frá Blur á næsta ári og stórsveitin
The Cure stefnir I stúdíó næsta sumar.
Kanadísku rokkararnir í Arcade Fire senda
frá sér nýja plötu eftir gífurlegar vinsældir
Funeral á árinu 2005. Sveitin hefur verið að
vinna að nýju efni á meðan á löngu tónleika-
ferðalagi hefur staðið og verður spennandi
að sjá hvort næsta plata nái að toppa frum-
burðinn. Aðdáendur Bloc Party bíða spennt-
ir eftir næstu partýplötu frá þeim, en sveitin
stefnirá upptökur ífebrúará næsta ári. Upp-
tökur á annarri plötu The Futureheads eru
þegar hafnar og vonir eru bundnar við að
fyrsta plata Pixies i 14 ár líti dagsins Ijós á ár-
inu. Auk þess má nefna nýjar plötur frá Yeah
Yeah Yeahs, Radiohead, Fiery Furnaces, The
Flaming Lips, Peaches, The Stills, Podigy,
Portishead, Pearl Jam, The Hives, Massive
Attack, TV On The Radio, Travis og OutKast
og er þetta bara brot af öllu góðgætinu sem
kemur I verslanirnar á næsta ári.