Bændablaðið - 23.09.2008, Qupperneq 26

23 Bændablaðið | þriðjudagur 23. september 2008
Hekluskógar hafa undanfarið
leitað til almennings með söfnun á
birkifræi og hefur söfnunin geng-
ið vel, að sögn Hreins Óskarssonar
verkefnastjóra hjá Hekluskógum.
Ýmsir hópar hafa lagt söfnuninni
lið, svo sem nemendur úr Fjöl-
brautaskóla Suðurlands, félagar
úr Ferðaklúbbnum 4X4, nem-
endur úr grunnskólum Rangár-
vallasýslu, Sjálfboðaliðasamtök
Íslands og bandarískir sjálfboða-
liðar sem eru í námi í umhverf-
is fræðum á Sólheimum í Gríms-
nesi.
Þá var leitað til hins almenna
borgara sem brást vel við og hefur
tekið virkan þátt í söfnuninni.
Ástæða þess er að sögn verkefn-
isstjórans sú að erfitt er að fá fólk til
vinnu á þessum tíma árs, en skóla-
fólk hefur unnið við Hekluskóga í
sumar og er það nú horfið til náms
á ný. „Við viljum líka gefa fólki
tækifæri til að taka þátt í verkefn-
inum með þessum hætti. Það er
hægt að safna töluverðu birkifræi
t.d. úr heimagörðum og á útivist-
arsvæðum á stuttum tíma. Í einu
grammi af þurru birkifræi geta
verið allt að 500 til 1000 spírandi
birkifræ og ef fólk nær að safna
fræi í hálfan plastpoka getur það
skilað drjúgum skógi í framtíðinni.
Fræsöfnunin hvetur líka til göngu-
ferða í haustlitum skóganna og veit-
ir fólki stórskemmtilega upplifun í
fallegu umhverfi,“ segir Hreinn.
Þegar búið að safna um 2,5
milljónum fræa
Best segir hann að fara af stað
með höldupoka og stinga hönd-
unum í gegum götin, en eins henta
blaðberatöskur prýðilega til verks-
ins. Þá hefur fólk báðar hendur
lausar til tínslu og verkið gengur
hraðar. Þægilegast er að tína fræið
í þurru veðri og þegar það er orðið
brúnleitt að lit og laust á trjánum,
en það er í fína lagi líka að tína
græna frærekla. Þegar fræið er
orðið vel þroskað er það laust á
greinunum og þá má strjúka því
ofan í pokann. Hreinn segir að
engu breyti þó birkilauf, kvistir
og annað slæðist með, enda verði
fræinu sáð beint í uppgrædd lands-
svæði nú í haust. Hægt er að koma
fræinu til skila hjá Hekluskógum í
Gunnarsholti, afhenda það á skrif-
stofu Suðurlandsskóga á Selfossi
en fræmóttaka verður einnig hjá
Orkuveitu Reykjavíkur við gömlu
Rafstöðina í Elliðaárdal.
Rúmlega 50 kíló af óhreins-
uðu birkifræi höfðu safnast þegar
Bændablaðið hafði samband við
Hrein fyrr í þessum mánuði. Hann
segir að ekki hafi verið gerð spír-
unarprófun á fræinu, en telur ekki
ólíklegt að um 500 spírandi fræ séu í
hverju grammi, „þannig að vel gætu
hafa safnast um 2,5 milljónir fræja,“
segir hann. Til stendur að sá fræj-
unum í haust á hentug svæði innan
Hekluskóga. „Þó lítill hluti fræjanna
muni spíra í náttúrunni munu með
tímanum spretta upp skógarreitir
á þeim svæðum sem fræinu verður
dreift á,“ segir Hreinn.
Óvenjumikið af birkifræi í
skógarreitum
Hann segir það mikinn ávinning
fyrir Hekluskóga að fá sem mest
birkifræ til dreifingar, „með því
móti fáum við birkitré víða um
svæðið með litlum tilkostnaði. Við
sjáum líka fyrir okkur möguleika á
að fara með fræið inn á torfær svæði
þar sem dýrt er að gróðursetja, t.d.
á svæði sem eru án vegasambands
og almennt óaðgengileg, eins og
um úfin hraun,“ segir Hreinn.
Í haust er óvenjumikið af birki-
fræi í skógarreitum víðs vegar um
sunnanvert landið og nefnir Hreinn
birkiskóga í Þjórsárdal og í nágrenni
Heklu sem dæmi, auk þess sem
mikið sé um birkifræ í görðum fólk
í bæjum og sveitum. Hlýr júnímán-
uður á síðasta sumri ásamt þurrkum
hvatti birkið til fræmyndunar í ár.
„Þegar við fáum góð fræár fylgir
því yfirleitt góð spírun fræsins og
við vonum að sú staða verði uppi
á teningunum nú. Góð fræ mynda
kröftugar plöntur og lengi býr að
fyrstu gerð,“ segir Hreinn.
Stefnt á aukna gróðursetningu
næsta sumar
Undanfarnar vikur hefur verið unn-
ið að árangursmati á gróðursetning-
um sumarsins á vegum Hekluskóga
og hafa niðurstöður af sáningum,
áburðargjöf og gróðursetningu
verið góðar, enda gott sumar að
baki, nægur hiti og úrkoma með.
Hreinn segir að um 60 landeigend-
ur á Hekluskógasvæðinu hafi stutt
við verkefnið með því að gróð-
ursetja birkiplöntur í eigin landi,
en plönturnar fá landeigendur
sem styrk frá verkefninu eftir að
hafa undirritað samning og feng-
ið leiðbeiningar um hvernig best
verði staðið að gróðursetningu. Hjá
Hekluskógum er ýmislegt framund-
an að sögn Hreins. „Það stendur til
að auka mjög gróðursetningu birkis
árið 2009 og nú er Garðyrkjustöðin
Kvistar í Reykholti að rækta 500
þúsund birkiplöntur fyrir verkefn-
ið.“ Hreinn bendir jafnframt á að
hækkandi áburðarverð setji töluvert
strik í reikninginn og því þurfi að
endurskoða áætlanir í ljósi þess, „en
við vonum að hægt verði að bera á
um 1000 ha lands á næsta sumri.“
MÞÞ
Framleiðnisjóður
landbúnaðarins
styður
• rannsókna- og þróunarverkefni
• nýsköpun atvinnu á bújörðum
• endurmenntun og þekkingaröflun
• markaðsöflun landbúnaðar
Nánari upplýsingar
á heimasíðu sjóðsins www.fl.is
og á skrifstofu hans, Hvanneyrargötu 3,
311 Borgarnes, sími 430 4300
Almenningur hefur tekið vel hvatningu Hekluskóga að safna birkifræi
Hálfur plastpoki af fræi getur
skilað drjúgum skógi í framtíðinni
Páll Sigurðsson skógfræðinemi hefur starfað við árangursmat og kortlagn-
ingu á gróðursetningum í sumar. Hér er hann við mælingar á trjám í Sölva-
hrauni.
Mikið hefur verið um ertuyglu á
Hekluskógasvæðinu þetta sumar
eins og síðustu sumur. Kvikindið
virðist þó ekki skaða birkitré nema
í litlu mæli.
Vel þroskaðir birkifræreklar á
Þjórsárdælsku birki.
Fjölmargir hópar hafa stutt við
Hekluskógaverkefnið með fræsöfn-
un.
Bændur á svæðinu hafa tekið þátt
í Hekluskógaverkefninu, sem og
öðrum uppgræðsluverkefnum s.s.
Bændur græða landið. Hér sjást
bændur á Rangárvöllum við upp-
græðslustörf á Rangárvallaafrétti.
Stórsekkir
Hentugir fyrir korn.
Ýmsar stærðir.
Hellas ehf
Skútuvogi 10F
Símar 568 8988 og 892-1570
Netfang: hellas@simnet.is

Mykjuþjarkur

Vélaval-Varmahlíð hf.
sími: 453-8888