Bændablaðið - 27.10.2011, Blaðsíða 12

Bændablaðið | fimmtudagur 27. október 201112
Fréttaviðtal
Anke Domaske er fatahönn-
uður af þýskum og rússneskum
ættum sem hefur farið heldur
óhefðbundna leið í efnisvali fyrir
nýjustu fatalínu sína. Hún býr og
starfar í Þýskalandi og eftir nám
í örverufræðum ákvað hún að
tvinna þekkingu þaðan saman við
áhugamálið sitt, sem er að hanna
föt, og hefur nú fundið upp aðferð
til að búa til trefjaþræði úr mjólk
sem hún notar í hátískufatnað.
Nýja fatalínan heitir einfaldlega
Qmilch.
„Þegar ég var 19 ára gömul bjó
ég í Japan í hálft ár en þegar ég kom
aftur til Þýskalands var það mjög í
tísku að vera í stuttermabolum með
japönskum myndasögumyndum. Ég
saumaði nokkra boli þegar ég var
í Japan með gömlum teikningum
af amerískum nælumerkjum og
hugsaði með mér að þetta gæti orðið
nýjasta tíska.
Aðeins nokkrum vikum síðar
tók ég þátt í minni fyrstu sýningu
í Japan og þetta var valið sem heil
fatalína hjá fyrirtæki í Tókíó.
Ég var aðeins 19 ára gömul og
var óviss um hvort það myndi ganga
eftir hjá mér að hafa lifibrauð af því
að vera fatahönnuður, svo ég fór í
háskóla í Þýskalandi og nam örveru-
fræði. Það var samt alltaf í huga
mér að ég yrði að velja annaðhvort,
fatahönnunina eða örverufræðina.
Þegar ég útskrifaðist árið 2009
ákvað ég að velja fatahönnunina.
Á þessum tíma var ég byrjuð að
gera rannsóknir á mjólk og trefja-
þráðum. Sérhæfing mín hjálpaði
til við að hanna þessa nýbreytni.
Þannig að upprunalega hugmyndin
að Qmilch kom upp árið 2009, það
er algjörlega mín uppfinning og
hefur gengið framar vonum,“ segir
Anke.
Hvað heillaði þig við
tískubransann?
„Amma mín er fatahönnuður og
því hefur saumaskapur á fatnaði
alltaf haldist í fjölskyldunni. Allt
annað sem viðkemur fatahönnun
hef ég lært af sjálfsdáðum. Ég fædd-
ist í Moskvu en ólst upp í Austur-
Þýskalandi og þar þurfti maður
að sauma sín föt sjálfur ef mann
langaði í eitthvað sérstakt. Ég hef
verið í faginu í níu ár. Það er mjög
skemmtilegt að vera skapandi, en
það sem ég hef þó mest gaman af er
að starfa sem viðskiptakona. Þegar
maður er með hönnunarfyrirtæki
myndi ég segja að aðeins 8% vinn-
unnar séu hönnun, fyrir hin 92%
þarf maður að hafa menntun í lög-
fræði, hagfræði og markaðssetningu
ásamt fleiru.“
Hvað er Qmilch og hvernig er
textílefnið búið til?
„Núna framleiðum við trefjaþræðina
í Bremen, því Trefjaþráðastofnunin
í Bremen er samstarfsaðili minn í
þessu verkefni. En bráðum mun ég
byggja upp eigin verksmiðju svo
ég geti framleitt þetta sjálf. Núna
framleiðum við tvö kíló á klukku-
stund í Bremen en á næsta ári mun
ég framleiða 70 kíló á klukkustund
í eigin verksmiðju með öflugri
tækjabúnaði.
Ef maður ímyndar sér mjólk sem
súrnar, þá sest mysa á botninn og
hvíta prótínið, sem nefnist casein,
er efst. Mysan er skilin frá og út úr
því fæst ystingur. Hann er þurrk-
aður og úr verður prótínduft sem
er til dæmis notað í prótíndrykki.
Það er þetta prótínduft sem ég fæ
frá birginum okkar og vinn síðan
áfram með.
Duftið er sett í vél sem vinnur
eins og kjötexi. Inni í henni eru tvær
skrúfur, þar er duftið hitað upp og
þrýst í gegnum stóra spunavél. Það
er í þessu ferli sem trefjaþráðurinn
verður til.
Við erum mjög lánsöm með það
að við þurfum ekki að nota nein
eiturefni eða meindýraeitur. Við
erum aðeins með náttúruleg efni.
Ferlið er mjög orkusparandi,
því við þurfum aðeins klukkutíma
í framleiðslu og í mesta lagi tvo lítra
af vatni til að búa til trefjaþráðinn.
Önnur ferli í samskonar iðnaði þurfa
um 60 klukkustundir, eiturefni og
skolunarvatn til að fjarlægja eitur-
efnin aftur úr.“
- Hefur þú gert mikið af fatnaði
úr efninu?
„Já, í nýjustu línunni minni eru föt
Býr til hátískufatnað úr mjólk!
Anke Domaske býr og starfar í Þýskalandi þar sem hún tvinnar saman áhugamál sitt, fatahönnun og menntun sína í örverufræði og hefur nú tekist að búa
til trefjaþráð úr mjólk sem hún notar í hátískufatnað.
Anke notar þurrkað prótínduft sem unnið er úr mysu mjólkur sem farin er
að súrna. Duftið er síðan sett í sérstaka vél og útkoman er trefjaþráður sem
einna helst mætti líkja við silki, svo mjúkur er hann viðkomu.
Allt sem til þarf er mysa úr mjólk sem farin er að súrna.
Silkimjúkar hátísku íkur upprunnar úr fjósum bænda.