Bændablaðið - 27.10.2011, Blaðsíða 22

22 Bændablaðið | fimmtudagur 27. október 2011
Um nokkurt árabil hefur, að aflok-
inni mælingu og stigun lamba hjá
fjárbændum á Snæfellsnesi, verið
efnt til héraðssýningar á allra bestu
lambhrútunum. Þetta eru mjög vel
sóttar og áhugaverðar samkomur
fyrir áhugafólk um sauðfjárrækt.
Það eru fjárræktarfélögin á svæð-
inu sem að sýningunni standa, með
þátttöku félags sauðfjárbænda á
svæðinu.
Vegna þess að sýningarsvæðið
fellur á tvö sauðfjárveikivarnarhólf
verður að skipta sýningunni. Að
þessu sinni var sýningunni skipt á tvo
daga til að auðvelda sýningargestum
að sjá gripi á báðum sýningarstöð-
unum. Heppnaðist það með ágætum.
Fyrri sýningin, austan girðingar, var
að Haukatungu syðri II að kvöldi
föstudagsins 14. október, þar sem
komið var með 22 lambhrúta til
sýningar, en vestan girðingar var
sýningin í Bjarnarhöfn á laugardeg-
inum 15. október. Þar voru 57 lamb-
hrútar mættir til leiks. Samtals voru
því sýningargripir 79, sem er nánast
sami fjöldi og undangengin tvö ár.
Sýningaraðstaða öll var sérstaklega
góð.
Mjög þroskamikil lömb
Lömbin sem þarna voru mætt til
leiks voru öll mjög þroskamikil og
vel gerð. Eins og áður voru áhrif
sæðingahrúta þarna mikil þegar
ætterni lambanna var skoðað. Vel
yfir helmingur eða 42 þeirra átti
sæðingahrút að föður og hjá nánast
öllum öðrum lömbum voru slíkir
gripir í fyrstu ættliðum. Nokkrir
allstórir hálfbræðrahópar voru því
þarna og áttu þeir Sokki 07-835
og Borði 08-838 þar sjö syni hvor,
synir Hriflonar 04-837 voru sex,
en fimm undan Frosta 07-843 og
þá átti Bogi 04-814 fjóra syni og
er hann sá eini af þessum hrútum
sem er kollóttur. Hlutfall lamba úr
sæðingum var mun minna á meðal
kollóttu hvítu hrútanna en í hinum
aðalflokkum sýningarinnar. Ástæða
er til að geta þess að undan öllum
þeim þrem hrútum sem skipuðu efsta
sæti í hverjum aðalflokki sýningar-
innar haustið 2010 voru mætt lömb
til sýningar, samtals átta lömb, sem
bendir til að þeir hrútar hafi til að
bera mikla eðliskosti.
Sýningargripirnir flokkaðir
í þrjá hópa
Hefð er fyrir því að flokka sýningar-
gripina í þrjá hópa; hvíta kollótta,
hvíta hyrnda og mislita hrúta. Hér
á eftir verður gerð stutt grein fyrir
hverjum af flokkunum og efstu
gripunum þrem sem þar var raðað í
verðlaunasæti í hverjum flokki. Eins
og síðustu ár var hópur hvítu kollóttu
hrútanna fáliðaðastur en hann taldi
samtals 14 gripi.
Efsta sætið þar skipaði lamb 913
frá Hjarðarfelli, en það er úr kjarna
ræktunar kollótta fjárins þar á búinu;
faðirinn Snær 10-761 ( sem var sem
lamb á síðasta ári efstur í þessum
flokki á sýningunni) en móðurfaðir
hans Magni 06-760 er þekktasti
hrúturinn í ræktun kollótta fjárins á
Nesinu síðustu árin og er þetta lamb
skyldleikaræktaður afkomandi hans.
Lambið er hreinhvítt, ákaflega vel
vöðvafyllt og fágað að allri gerð.
Í öðru sæti var síðan lamb 690
sem einnig er frá Hjarðarfelli. Þetta
var einn af sonum Boga 04-814 sem
þarna var, en móðurfaðir er Bútur
05-725. Þessi hrútur er einnig hrein-
hvítur, þroskamikill, mjög bollangur
með prýðisgóða vöðvafyllingu.
Þriðja sæti skipaði svo lamb 538
í Bjarnarhöfn. Faðir þess lambs
er Frosti 07-081 en hann er sonur
Magna 06-760 á Hjarðarfelli sem
áður er nefndur, en móðurfaðir hér er
Bogi 04-814. Þannig er augljós mikill
skyldleiki þessara hrúta í efstu sæt-
unum. Þessi hrútur var áberandi þétt-
holda og vel gerður einstaklingur.
Mestu breytingarnar í mislita
flokknum
Flokkurinn, sem tekið hefur lang-
samlega mestum breytingum að
gæðum á síðustu árum, er mislitu
hrútarnir. Þessi hópur, sem nú taldi
20 lömb, var skipaður úrvalslömb-
um að öllu leyti en á sýningunum
fyrir fáum árum var flokkur þess-
ara lamba mjög breytilegur. Stærsti
þáttur mikilla umskipta hér er, að
á stöðvunum hafa allra síðustu árin
verið nokkrir hrútar sem hafa skilað
miklu af mislitum úrvalslömbum.
Efsta sæti hér skipaði lamb 130 á
Hraunhálsi en faðir þess er Lumbri
07-445, sem er sonur Mána 03-975,
en móðurfaðir þess var Yggur
07-443, sem var undan Frakkssyni
03-974. Þetta lamb er svartkollótt
að lit, einstakt djásn að allri gerð
með ákaflega mikil lærahold.
Í öðru sæti var lamb 1596 í
Haukatungu syðri II en það er sonur
Bikars 10-515 frá Hesti, sem er
undan Grábotna 06-833, en móður-
faðir lambsins er Goli 02-956. Þetta
er mjög þéttvaxið, föngulegt og vel
gert lamb, svartbotnótt að lit.
Í þriðja sætinu í þessum flokki
var lamb 54 á Hofsstöðum, en faðir
þess er Sokki 07-835 og var móður-
faðirinn, 05-225, hrútur undan Virka
02-941. Þetta er svartur hrútur að
lit, klettþungur með ákaflega mikla
vöðvafyllingu og fágaða gerð.
Lamb frá Syðri-Haukatungu II
mikið djásn
Hyrndu hvítu hrútarnir voru eins og
áður sá flokkurinn sem taldi flesta
einstaklinga, eða 45 að þessu sinni.
Þessi flokkur var fádæma sterkur
á sýningunni haustið 2010 en ég
held að við dómararnir teljum að
sem heild hafi hópurinn að þessu
sinni slegið það út. Þetta voru
frábær lömb að vöðvafyllingu og
gerð. Besta lambið í þessum hópi
dæmdist vera lamb 1053 í Syðri-
Haukatungu II en þetta er sonur
Gosa 09-850 og enn meira ættaður
frá Ytri-Skógum, þar sem Ljúfur
05-968 er móðurfaðir hans. Þetta
lamb var mikið djásn að gerð, með
langan, breiðan og sívalan bol
og frábæra vöðvafyllingu í baki,
mölum og lærum.
Annað sæti skipaði lamb 23 frá
Gaul en það er sonur Hriflonar
07-837 og er móðurfaðir lambsins
Dropi 06-998. Þetta lamb hefur
mjög mikla bollengd, vöðvafyll-
ing á baki og mölum er gríðarlega
mikil og við ómmælingar fyrr í
haust mældist þykkt bakvöðvans 39
mm, sem mun það mesta á svæðinu
á þessu hausti.
Þriðja sætið féll síðan í hlut
lambs 677 á Hjarðarfelli en það er
sonur Frosta 07-843 og dóttursonur
Lása 02-944. Þetta er ákaflega
vel gert lamb, með mjög mikla
vöðvafyllingu á verðmestu hlutum
skrokksins, mjög harðholda og mælist
og virðist mjög fitulítið. Eins og áður
segir var ákaflega mikið lambaval í
þessum flokki og væri að bera í bakka-
fullan lækinn að fara að telja einhverja
af þeim glæsilegu einstaklingum en
sleppa öðrum. Meðal þeirra allra bestu
bar mikið á sonum Hriflonar 07-837,
Frosta 07-843 og Borða 07-838 auk
tveggja frábærlega vel gerðra hrúta
frá Gaul undan Mundasyni 10-521,
en hann stóð sem skjaldarhafi á sýn-
ingunni haustið 2010, þá lamb.
Ær líka verðlaunaðar
Félag sauðfjárbænda í héraðinu tók
upp þá nýbreytni að verðlauna þær ær
á svæðinu sem standa með hæst heild-
ar BLUP-mat úr þeim árgangi sem
síðast kom með allar eigin upplýsinga
til þeirra útreikninga, en það eru ærnar
fæddar árið 2006. Efsta sætið skipaði
með afgerandi hætti ærin Skrá 06-629
í Mýrdal, sem er dóttir Lása 02-944.
Þessi ær hefur verið frábær að frjó-
semi og skilað mjög vænum lömbum
og þau sem í sláturhús hafa farið hafa
sýnt mikil kjötgæði. Slík verðlauna-
veiting fyrir bestu ærnar var tekin upp
á hliðstæðum sýningum í Dalasýslu
fyrir nokkrum árum að frumkvæði
Eyjólfs Bjarnasonar í Ásgarði og er
mjög vel til fundið til að minna á að
gæði ærstofnsins skipta enn meira
máli fyrir framleiðsluárangur, þó að
eðli hlutanna samkvæmt verði áhrif
einstakra einstaklinga hjá hrútunum
alltaf meiri en frá einstökum ám.
Glæsilegur farandgripur
Lokapunktur sýningarinnar var
úthlutun hins glæsilega farandgrips
sem Búnaðarsamtök Vesturlands
veita, en það er listaverk mikið, verð-
launaskjöldur útskorinn af Ríkharði
Jónssyni árið 1954. Hann varðveitir
því næsta árið Ásbjörn Pálsson í
Syðri-Haukatungu II fyrir lamb 1053.
Til gamans má geta þess að fyrstu
tvo áratugina hafði farandgripurinn
búsetu austan girðingar en síðustu
fjóra áratugina hefur hann dvalið
vestan girðingar, þar til nú.
Góð aðsókn
Eins og áður var þetta sýningarhald
mjög vel sótt af sauðfjárbændum úr
héraði og einnig af öðrum svæðum,
sérstaklega var aðsókn mun meiri en
áður austan girðingar og átti breyttur
sýningartími þar vafalítið sinn þátt
eins og áður er nefnt. Sýningin bar
eins og áður frábæru ræktunarstarfi
fjárbænda á Snæfellsnesi glöggt vitni.
Framkvæmd sýningarhaldsins var
einnig mjög til fyrirmyndar á báðum
sýningarstöðum. Slíkt sýningarhald
er fyrst og fremst félagslegs eðlis
og má aldrei vanmeta að því leyti.
Sérlega ánægjulegt var samt að þessu
sinni að sjá einnig greinileg ræktun-
arleg áhrif bestu einstaklinganna frá
síðustu sýningu (og fyrri sýningum).
/JVJ
Héraðssýning á lambhrútum á Snæfellsnesi hausið 2011:
Besta lamb Snæfellinga er frá Syðri-Haukatungu II
– mikið djásn, með langan, breiðan og sívalan bol og frábæra vöðvafyllingu í baki, mölum og lærum
Ásbjörn Pálsson, í Syðri-Hauka-
tungu II, með glæsilegan farandgrip
sem Búnaðarsamtök Vesturlands
veita. Verðlaunaskjöldurinn er mikið
listaverk og var útskorinn af Ríkharði
Jónssyni árið 1954.
Besta lambið í okki hyrndu hvítu hrútanna var lamb 1053 frá Syðri-Hauka-
tungu II. Mikið djásn að allri gerð.
Efsta sæti í okki mislitu lamb-
hrútanna skipaði lamb númer 130 á
Hraunhálsi en faðir þess er Lumbri
07-445.
Frá hrútasýningunni í Bjarnarhöfn á Snæfellsnesi en fyrri hluti sýningarinnar
fór fram að Haukatungu Syðri II. Jón Viðar Jónmundsson sauðfjárræktar-
ráðunautur messar y r áhugasömum sauðfjárbændum og öðrum gestum
hátíðarinnar. Eiríkur Helgason útvegsbóndi í Stykkishólmi var aftur á móti
aðal driffjöðrin á bak við héraðssýninguna.