Bændablaðið - 15.12.2011, Blaðsíða 7
Bændablaðið | fimmtudagur 15. desember 2011 7
nn eru mér að berast bréf
frá Íslandi, þar sem sakn-
aðar gætir vegna fjarveru
minnar. Eitt slíkt barst
frá Magnúsi Halldórssyni á
Hvolsvelli. Efnislega lýsir Magnús
mikilli sorg og söknuði vegna
utanreisu minnar, og fer um mig
mörgum þægindum og hlýyrðum.
Trega sínum til staðfestu, lætur
Magnús fylgja tvær vísur. Mikið
ósamræmi er milli bréfs og brags,
og sýnist mér að bréfið sjálft hafi
jafnvel verið öðrum eða annarri
ætlað. Hitt gæti líka verið, sem
mér finnst trúlegra, að hvorki
hugur né hönd Magnúsar hafi svo
mjög vanist við gerð tregaljóða,
og því hafi ætlunarverkið verið
honum ofviða:
Til Austurríkis Árni heldur,
ætlar að feta söngsins braut.
Skilja fáir vart hvað veldur
að vilja öðrum slíka þraut.
Ef ávöxt þetta einhvern bæri,
yrði það varla í bækur fært.
En Guð einn veit hve gaman væri,
gætirðu eitthvað hjá þeim lært.
Erlendur Hansen sendi þætt-
inum þessa veðurlýsingu frá
Sauðárkróki:
Kalt er oft á Króknum sauða,
karlar lúnir berja sér.
Kerlingarnar nudda og nauða
nema þegar sólskin er.
Súptu vel á Svartadauða,
svartnættið á burtu fer.
Nokkuð hefur verið fjallað
bæði í blöðum og útvarpi,
um sögulega hestaferð Jóns
bónda á Högnastöðum á slóðir
Reynistaðamanna fyrr í haust.
Með Jóni í för voru og nokkrir
söguþyrstir sveitungar hans.
Haustferð þeirra félaga var sum-
part söguleg líka, en meðal annars
glataði Jón þar gleraugum sínum.
Gerði hann því aðra reisu síðar
til leitar sjónbæti sínum. Pétur
Pétursson læknir dregur hér
saman meginmál þessarar ferðar:
Við Jón á fjöllum golan gældi
ganga víða sagan mun.
Tönnum sínum ekki ældi
og aftur fann hann gleraugun.
Leitar öðrum bændum betur,
ber ég lof á höfðingjann.
Kjarna málsins greint nú getur
með gleraugunum sem hann fann.
Áður ókynntur liðsfélagi vísna-
þáttarins bættist í hóp hagyrðinga á
dögunum. Sigurður Kristjánsson
er fæddur á Ketilsstöðum á
Tjörnesi, en starfar nú sem stend-
ur hjá Bændasamtökunum við
Hagatorg. Sigurður er bragfær í
betra lagi og fer því vel að enda
þennan jólaþátt Bændablaðsins
með tveimur hátíðavísum hans:
Hversdagsins þys og erill endar,
auga dagsins að lokast í vestri.
Framundan jól með frið og yndi,
fjölskyldunni og bókalestri.
Loksins fer að að lengja daginn,
lyftist brúnin, hækkar sól.
Gangi ykkur allt í haginn,
eigið gleði‘ og friðarjól.
Umsjón: Árni Jónsson
kotabyggd1@gmail.com
Í umræðunni
MÆLT AF
MUNNI FRAM
E
Það var fitjað upp á ýmsu á vel sóttum bændafundi á Ísafirði. Mynd / HKr
Bændaforystan fundaði með bændum um allt land:
Breytingar á ráðgjafarþjónustu efst á baugi
- Fundað var á 19 stöðum
Frá bændafundi á Flúðum. Mynd /ehg
Vík í Mýrdal. Mynd / ehg
Frá bændafundi í Búðardal. Mynd / smh
Það voru hressir bændur á fund-
inum í Eyjafirði. Mynd / MÞÞ
Vigdís Sveinbjörnsdóttir á bænda-
fundi á Breiðumýri. Mynd / TB
Á hverju ári halda forvígismenn
Bændasamtakanna til fundar
við bændur um allt land. Í ár
voru fundirnir óvenju margir
eða alls 19 talsins. Einum fundi
í Vopnafirði var frestað vegna
veðurs. Ýmis mál voru til umræðu
en fyrirhugaðar breytingar á ráð-
gjafarþjónustu landbúnaðarins og
hugmyndir þar að lútandi voru
alls staðar á dagskrá. Töluverðar
umræður sköpuðust um málið en
víðast voru bændur jákvæðir fyrir
því að sameina krafta ráðgjafa í
landbúnaði á landsvísu þar sem
markmiðið væri fyrst og fremst
að bjóða betri fagþjónustu.
Þá var rætt um hagsmunagæslu
bænda í víðu samhengi og spurt
hvers virði hún væri. Fram kom í
máli forsvarsmanna BÍ að t.d. vinna
vegna ESB-umsóknar stjórnvalda
hefði nú þegar kostað samtökin um
12 milljónir króna og mörg mál sem
bærust á borð samtakanna væru
bæði dýr og tímafrek.
Að vanda eru umfjöllunarefni
bændafunda ólík eftir stöðum og það
sem brennur á bændum misjafnt. Á
Vestfjörðum t.a.m. höfðu bændur
áhyggjur af því hvert stefndi með
mjólkuriðnaðinn í landinu. Helgast
það af þeirri staðreynd að MS hyggst
leggja niður hluta af sinni starfsemi
á Ísafirði. Skert þjónusta MS á
svæðinu hafi þegar leitt til vandræða
varðandi dreifingu á mjólkurvörum
og þjónustu við íbúa.
Í Þistilfirði var bændum hins
vegar á orði af hverju ungbænd-
urnir voru ekki mættir á bændafund.
Töldu þeir að ýmislegt í nærum-
hverfi þeirra, eins og strjálli byggð
og lélegar nettengingar væri það sem
ógnaði lífskjörum á svæðinu.
Í Húnavatnssýslum var bændum
tíðrætt um þann vanda sem uppi væri
vegna skertrar dýralæknaþjónustu
og væri það grafalvarleg staða.
Umræða um jarðalög var víða
áberandi og þær skyldur sem lagðar
eru á landeigendur, ekki síst í ljósi
nýlegra frétta af áhuga Kínverja á
jarðakaupum á Íslandi.
Búorka fékk góðar undirtektir
Stjórnarmenn í Bændasamtökunum
ásamt starfsmönnum þeirra fóru í
framsöguerindi yfir þau mál sem
unnið hefur verið að á vegum BÍ
á liðnum mánuðum og misserum.
Rætt var um nýja forgangsröðun
verkefna vegna minnkandi fjár-
hagsramma og breytingar sem gætu
orðið í nánustu framtíð á starfsum-
hverfi bænda, m.a. vegna breyttra
búvörusamninga og mögulegra
breytinga á búnaðargjaldi. Nokkur
umfjöllun var um verkefnið Búorku
sem miðar að því að auka sjálfbærni
landbúnaðarins og gera hann minna
háðan aðkeyptri orku. Var góður
rómur gerður að þeim áformum á
flestum fundunum.
Breytingar á
ráðgjafarþjónustunni
Eins og áður sagði var endurskipu-
lagning á ráðgjafaþjónustu bænda
eitt meginefna fundanna. Árni
Brynjólfsson, bóndi á Vöðlum í
Öndunarfirði og stjórnarmaður í
BÍ, sagði á Ísafjarðarfundinum að
breytingar á ráðgjafaþjónustunni,
innheimta búnaðargjalds og félags-
þjónusta bænda væru þrjú óað-
skiljanleg mál. Stjórn BÍ hafi verið
falið á síðasta Búnaðarþingi að leita
leiða til úrbóta í þessum málum og
hafi verið unnið að því síðan.
Tillögur danska ráðgjafans Ole
Christensen voru ræddar í þaula en
þær ganga út á að ráðgjafarþjón-
ustan verði rekin út frá miðlægum
punkti í stað þess að vera rekin í
mörgum sjálfstæðum einingum víða
um land. Haraldur Benediktsson,
formaður BÍ, sagði bændur verða
að gera upp við sig hvort þeir vildu
skera upp núverandi kerfi. Ljóst væri
að fjármagn frá ríkinu til þessarar
starfsemi færi þverrandi og málið
snerist því ekki síst um að nýta þá
fjármuni betur. Allt snerist þetta
líka um byggðamál. Einn þátturinn
í þessu væri t.d. að finna leiðir til
að jafna kostnað bænda hvað varðar
kúasæðingar. Þar sætu menn í dag
alls ekki við sama borð og úr því
yrði að bæta.
Fleiri grípi til varna fyrir bændur
Haraldur formaður BÍ kom inn á
þau átök og árásir sem dunið hafa
yfir bændur af hálfu smásöluversl-
unar í landinu og fleiri aðila í sumar
og haust. Taldi hann þær árásir
ómaklegar og það væru í raun ekki
bændur sjálfir sem hefðu átt að
svara fyrir slíkar ásakanir, heldur
sláturhúsin og afurðastöðvarnar í
landinu sem gera samninga við smá-
söluna um kjötsölu. Fundarmenn á
Ísafirði tóku undir það að gagnrýnin
á bændur hafi verið afar ómakleg
og umræða um kjötskort í landinu
hafi verið fjarri öllu sanni. Réttast
væri að bændur brýndu fyrir sínum
mönnum innan afurðastöðvanna
að þar yrði gripið til öflugra varna
þegar slík umræða kemur upp.
/HK & TB
Haraldur Benediktsson formaður BÍ
ræðir við bændur á fundi í Þingborg.
-
sins í fundarhléi. Mynd / TB